ترس و شجاعت

ما انسان‌ها ترس و شجاعت را از کودکی و در بزرگسالی تجربه می کنیم اما باید بدانیم که ترس از چیزی، به معنای ترسو بودن نیست. در این مقاله از مدافون به ترس و شجاعت، تعاریف و روش مدیریت آنها و نقششان در زندگی می پردازیم. این مقاله توسط سحر بهروزیان کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی تهیه ‌شده‌است.

ترس چیست؟

ترس یک هیجان است که کارکرد اصلی آن دوام موجودات زنده و از جمله انسان است. ترس باعث می‌شود که ما احتیاط، پیش بینی و سازندگی کنیم. این هیجان باعث می‌شود که انسان به دنبال راهکاری باشد که آنچه از آن می ترسد اتفاق نیفتد. ترس هایی مثل ترس از سرما، گرسنگی باعث بقای انسان و کشاورزی، ساخت و ساز، تولید پوشاک، داد و ستد و… شد. ترس یک هیجان منفی نیست. بسیاری از آموزه های اخلاقی هم با استفاده از هیجان ترس از زیان کردن و اشتباه کردن، انسان را بر می انگیزاند و زندگی بهتری برای او رقم می زند.

ترسو کیست؟

همان‌طور که گفته شد ترس یک هیجان منفی نیست اما ترسو بودن با تجربه ترس متفاوت است. ترسو بودن ترس از ترسیدن است. گاهی اوقات ترسو از چیزی می ترسد که واقعا آسیب زا نیست اما او بیخودی می ترسد. این ترسیدن به معنی منفی بودن ترس نیست بلکه شخص از چیزی می ترسد که لزومی ندارد.

آنچه که باعث می‌شود که انسان در مقابل ترس بهره مند شود، پاسخی است که در مقابل آن انتخاب می‌کند. بعضی از ما یاد می گیریم که عامل ترس را پیدا کنیم، آن را بشناسیم و اگر خطر بالقوه  یا در حال وقوع است از آن اجتناب کنیم.

در این مقاله، 10 راهکار برای غلبه بر استرس، توسط روانشناسان مدافون معرفی ‌شده‌است. مطالعه آن را از دست ندهید: 10 راه غلبه بر استرس

شجاع کیست؟

این حس که کسی با خود فکر کند که اگر من بترسم ضعیف و بی ارزش هستم، مشکلات زیادی به همراه دارد. شجاعت نترسیدن نیست. شجاع کسی است که می ترسد اما اسیر ترس نمی‌شود. او در مقابل ترس رفتارهایی انجام می‌دهد که او را تسلیم نمی‌کند. تسلیم و یا فرار در مقابل ترس، آسیب زا است. بنابراین شجاع کسی است که

1. می ترسد
2. از اینکه می ترسد خجالت نمی‌کشد
3. ترس را یک هشدار تلقی می‌کند
4. عامل ترس را خوب شناسایی می‌کند
5. پاسخ خود را در مقابل عامل ترس انتخاب می‌کند که این پاسخ حتی می‌تواند دوری از عامل ترس باشد تا پیدا کردن یک موقعیت مناسب برای بازگشت به عامل ترس.

اگر شخص در ذهن خود دائم مرور کند که من نباید بترسم و اگر بترسم، ضعیف هستم، آن وقت به انسانی تبدیل می‌شود که از هر موقعیتی که ترس برانگیز می‌شود، اجتناب می‌کند. در این موقع است که می‌توان به شخص گفت ترسو. در واقع شخص ترسو از ترس و موقعیت های ترساننده به گونه ای دوری می‌کند که موقعیت های خود را از بین می برد.

مدیریت ترس

با راهکارهای زیر می‌توانید ترس خود را مدیریت کنید:

ترس خود را نام ببرید

آنچه باعث ترسیدن شده را بشناسید، آیا این ترس، ترس از ناشناخته است، یا ترس از شکست یا موفقیت؟ این ترس را نام ببرید و آن را جایی یادداشت کنید.

از خود بپرسید چه اتفاقی می‌افتد اگر این کار را بکنم

بدترین سناریویی که ممکن است رخ دهد را در ذهن بیاورید و عواقب آن را در ذهن مرور کنید. حالا ببینید که برای مدیریت آن چه باید بکنید. بهترین سناریو را هم مرور کنید و ببینید ‌‌چه‌قدر لذت بخش است.

مجهولات مسئله را مشخص کنید

ببینید که ناشناخته های موضوع چه مواردی هستند. آنها را شناسایی کنید. سعی کنید اطلاعات خود را بیشتر کنید.

دست به کار شوید

یک جا نشستن و کاری نکردن مشکلی را حل نمی‌کند. برای قرار گرفتن در موقعیتی که از آن ترس دارید، کاری بکنید مثلا اگر از ورود به یک موقعیت شغلی جدید می ترسید، لیستی از کارهایی که باید انجام دهید تهیه کنید. اگر از یک مصاحبه شغلی می ترسید، سعی کنید تا فرصت هست، اطلاعات خود را بیشتر کنید.

گاهی نیازی نیست کاری بکنید

بعضی وقت ها، لازم است که کمی صبر کنید. مثلا ممکن است که شنیده باشید که شرکتی که در آن کار می‌کنید در حال تعدیل نیرو است. شاید شما  جز آن افرادی نباشید که باید شرکت را ترک کنید پس عجله نکنید.

زمان را با نگرانی و ترس هدر ندهید

نتایج یک تحقیق نشان داده است که 91.4 درصد از نگرانی های ما، به حقیقت نمی پیوندد. نگرانی نتیجه را بهبود نمی بخشد در عوض، اگر می‌توانید کاری بکنید. دست به کار شوید.

مثبت نگر باشید

به خود بگویید: من از ترس هایم آگاهم. من از تغییر استقبال می کنم. من تصمیمات خوبی میگیرم. من اعتماد به نفس و توانایی دارم.

من به خودم افتخار می کنم.

از همراهی اطرافیان استفاده کنید

از درخواست کمک نترسید. از گفتگو با دوستان ،خانواده، همکاران و همسایه ها برای مقابله با ترس استفاده کنید.

ترس و کودکان

ترس از بدو تولد همراه انسان است اما موضوعات ترس را ما در زندگی یاد می گیریم. ترس یک امر فطری است اما آنچه که ما از آن می ترسیم، یادگرفتنی است.

نوزاد از بدو تولد تعدادی ترس را به همراه دارد. صدای بلند، نور شدید و جریان شدید هوا در صورت نوزاد، واکنش ترس در او ایجاد می‌کند ولی او از اینکه می ترسد اطلاعی ندارد. در سنین بالاتر، کودک هر آنچه را که آسیب یا تهدید تلقی کند، از آن می ترسد.

در روش های تربیتی نادرست، کودک را از چیزهایی می ترسانند که واقعا ترسناک نیستند و یا بدتر از آن، به کودک یاد می‌دهند که از ترس خود بترسد. کودکی که ترسیده را باید آرام کرد اما نباید به او گفت که این موضوع که ترس ندارد. اگر چیزی که کودک از آن ترسیده واقعا ترسناک نیست باید به کودک نشان دهیم که ترس او مبنایی ندارد و آنچه از آن ترسیده خطرناک نیست.

نباید با گفتن جمله «اینکه ترسی ندارد» کودک را با حس خود بیگانه کنیم. با این جمله ما او را از بخشی از تجربه خودش دور می کنیم. با این کار کودک ممکن است به مرور این حس را انکار کند یا از هر موقعیتی اجتناب کند تا نترسد و این باعث ترسو شدن کودک می‌شود.

در مقاله زیر 4 روش مختلف و سبک فرزندپروری را معرفی کرده‌ایم. مطالعه آن را از دست ندهید: سبک های فرزندپروری

تربیت کودک باید به گونه ای باشد که از عوامل خطر پرهیز کند اما به یاد داشته باشیم که کودکان، به دلیل ویژگی‌های رشدی، به اندازه کافی تخلیات ترسناک تولید می‌کنند. گاهی در مراحل رشدی، کودک به دلیل ذهن خلاق و خیالباف خود، ممکن است تفاوت واقعیت و خیال را تشخیص ندهد. ما نباید کاری کنیم که این ویژگی بیش از ظرفیت رشدی کودک تقویت شود.

برای یاد دادن عوامل خطرزا، از روش های خلاقانه تر استفاده کنید. به کودکی که زمین خورده نباید گفت که نباید بدوی بلکه باید بگوییم که مراقب باش که زمنین نخوری! گاهی حتی لازم است که کودک درد را تجربه کند تا بتواند برخی دردها را تحمل کند. هنگامی که از بچه‌ها مراقبت زیاد بکنیم، بچه‌ها مصنوعی بزرگ می‌شوند و طرح واقعی زندگی را نمی بینند و آماده مواجه شدن با درد نمی‌شوند.

ترس و نوجوانان

هنگامی در روش های تربیتی در سن مناسب به کودک ترسیدن از عوامل خطرزا یاد داده شده باشد، در سن نوجوانی در واقع او شجاعت را تجربه می‌کند. چرا که نوجوان ‌‌می‌داند عامل ترس چیست و اگر لازم است از آن اجتناب می‌کند و یا در حضور این عامل، کارهای مفید دیگری را انجام می‌دهد. بنابراین به یاد داشته باشید که یک مولفه شجاعت، ترس است.

در مقاله زیر، نکاتی مهم برای ارتباط با نوجوانان معرفی کرده‌ایم، مطالعه آن را به شما توصیه می کنیم رفتار صحیح با نوجوان

اگر شما هم تجربه ای در زمینه ترس، نگرانی و شجاعت دارید، خوشحال می شویم در بخش نظرات آن را مطرح سازید.

سوالات روانشناسی درباره ترس