بیماری التهابی روده (Inflammatory bowel disease) که به‌طور مخفف IBD نامیده می‌شود، توسط متخصص گوارش درمان و تشخیص داده می‌شود. این بیماری برای توصیف اختلالاتی که شامل التهاب مزمن دستگاه گوارش می‌شود، به کار می رود. در صورتی که برای درمان و رسیدگی بیماری و علائم آن نیاز به مشاوره با پزشک دارید، در هر ساعتی از شبانه روز می‌توانید از بهترین متخصصان گوارش در مدافون، مشاوره پزشکی دریافت کنید.
اگر برای درمان بیماری التهابی روده نیاز به مشاوره با پزشک فوق تخخصص گوارش دارید، بهترین پزشکان آنلاین در اپلیکیشن مدافون آماده پاسخگویی هستند: برو به لیست متخصصان گوارش
انواع IBD عبارتند از:
کولیت اولسراتیو (کولیت زخمی)
شرایطی است که در آن در امتداد پوشش سطحی روده بزرگ (کولون) و راست روده، التهاب و زخم وجود دارد.
کرون
در این نوع از IBD، پوشش داخلی دستگاه گوارش دچار التهاب می‌شود که اغلب می‌تواند لایه های عمیق تر دستگاه گوارش را نیز درگیر کند.
این دو بیماری معمولاً با اسهال، خونریزی مقعدی، درد شکم، خستگی و کاهش وزن همراه هستند. بیماری IBD می‌تواند گاهی ناتوان کننده باشد و منجر به عوارض سخت و سنگینی بشود.
علائم آی بی دی چیست؟
علائم بیماری التهابی روده بستگی به شدت بیماری و التهاب و محل وقوع آن دارد. برخی بیماران ممکن است علائم خفیفی داشته باشند و برخی دیگر علائم شدید. دوره هایی ممکن است بیماری فعال و دوره هایی وضعیت بیماری آرام تر باشد. به‌طور کلی بعضی از علائم رایج بیماری التهابی روده عبارتند از:
- کاهش وزن
- درد شکم
- خستگی
- اسهال مداوم
- خونریزی مقعدی
- مدفوع خونی
علت بیماری التهابی روده چیست؟
علت دقیق IBD ناشناخته است، اما این بیماری نتیجه نقص سیستم ایمنی است. یک سیستم ایمنی سالم به ارگانیسم های خارجی مانند ویروس ها و باکتری‌ها حمله می‌کند تا از بدن محافظت کند. در بیماری التهابی روده، سیستم ایمنی بدن به محرک های محیطی پاسخ نادرستی می‌دهد که باعث التهاب دستگاه گوارش می‌شود.
همچنین عوامل ژنتیکی در این بیماری موثر است. در واقع فردی با سابقه خانوادگی IBD احتمال بیشتری دارد که به این بیماری مبتلا شود.
پیشنهاد مطالعه | در این مقاله با راه‌های تقویت سیستم ایمنی آشنا می‌شوید!
تشخیص IBD
بیماری التهابی روده، با استفاده از ترکیبی از آندوسکوپی (برای بیماری کرون) یا کولونوسکوپی (برای کولیت اولسراتیو) و تصویربرداری، رادیوگرافی، ام آر آی، سی تی و.. تشخیص داده می‌شود.
پزشک همچنین ممکن است نمونه خون و مدفوع را بررسی کند که مطمئن شود که علائم دیده شده ناشی از عفونت نیست.
ریسک های ابتلا به بیماری التهابی روده
سن
این بیماری در اکثر مواقع پیش از 30 سالگی تشخیص داده می‌شود. البته برخی بیماران ممکن است که در سن 50 تا 60 سالگی به این بیماری مبتلا شوند.
نژاد یا قومیت
ریسک ابتلا به این بیماری در سفیدپوستان بیشتر است.
سابقه خانوادگی
اشخاصی که یکی از اعضای خانواده شان مانند پدر، مادر، خواهر، برادر و… به این بیماری مبتلا باشند، در معرض خطر بیشتری هستند
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن تنها عامل خطر برای بیمار کرون است که قابل کنترل توسط بیمار می‌باشد.
البته سیگار ممکن است به پیشگیری از کولیت اولسراتیو کمک کند. با این حال، ضرر استعمال سیگار برای سلامتی بیشتر از هر مزیتی است.
ترک سیگار می‌تواند سلامت عمومی دستگاه گوارش را بهبود دهد. در این مقاله با بهترین روش ترک سیگار آشنا شوید.
شرایط محیطی
تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که در مناطق شهری و کشورهای صنعتی زندگی می‌کنند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به IBD هستند. همچنین IBD در میان افرادی که در آب و هوای سرد زندگی می‌کنند رایج تر است.
سبک زندگی
محققان با بررسی تأثیر عوامل محیطی بر IBD همچنین دریافتند که داشتن سبک زندگی یا شغل بی تحرک خطر ابتلا به IBD را افزایش می‌دهد.
جنسیت
بیماری التهابی روده، مردان و زنان را به‌طور مساوی تحت تأثیر قرار می‌دهد اما تحقیقات نشان داده است که این بیماری در بین مردان بالای 45 سال بیشتر از زنان در همان محدوده سنی شایع است. همچنین بیماری کرون در بین دختران و زنان بالای 14 سال شایع‌تر است.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
داروهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم ، دیکلوفناک سدیم و … ممکن است خطر ابتلا به IBD را افزایش دهند یا شدت بیماری را در افراد مبتلا بیشتر کنند.
درمانIBD چگونه است؟
داروهای مختلفی برای درمان IBD وجود دارد.آمینوسالیسیلات‌ها، کورتیکواستروئیدها (مانند پردنیزون)، تعدیل‌کننده‌های ایمنی و چندین واکسن برای بیماران مبتلا به IBD برای جلوگیری از عفونت تجویز می‌شود.
در وضعیت شدید IBD ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بخش های آسیب دیده از دستگاه گوارش باشد. البته در سال‌های اخیر با پیشرفت هایی که در درمان این بیماری به وجود آمده است، نیاز به جراحی نسبت به سال‌های قبل کمتر شده‌است. از آنجایی که بیماری کرون و کولیت اولسراتیو بخش‌های مختلف دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار می‌دهند، روش‌های جراحی برای این دو بیماری متفاوت است.
عوارض
کولیت اولسراتیو و بیماری کرون دارای عوارض مشترک و مختص هر بیماری است. عوارضی که در هر دو بیماری یافت می‌شود ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ابتلا به کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون می‌تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد.
- بیماری‌هایی مانند التهاب پوست، چشم و مفاصل، آرتریت، ضایعات پوستی التهاب چشم ممکن است در بیماری آی بی دی رخ دهد.
- داروهای درمانی بیماری التهابی روده ممکن است خطر ابتلا به سرطان های خاص، پوکی استخوان، فشار خون بالا و … را افزایش دهند.
- این بیماری می‌تواند موجب ایجاد زخم در مجاری صفراوی و در نهایت باریک شدن آن و آسیب کبدی شود.
- بیماری آی بی دی خطر لخته شدن خون در سیاهرگ‌ها و شریان ها را افزایش می‌دهد.
عوارض بیماری کرون ممکن است شامل مواردی مانند انسداد روده، سوء تغذیه، اسهال، درد و گرفتگی شکم شود. کم خونی، فیستول، شقاق مقعد باشد.
عوارض کولیت اولسراتیو ممکن است شامل گشاد شدن و تورم سریع روده بزرگ، کولون سوراخ شده، کم آبی شدید و… باشد.
در صورتی که درگیر بیماری التهابی روده هستید، در هر ساعتی از شبانه روز می‌توانید از برترین پزشکان متخصص گوارش در اپلیکیشن مدافون، مشاوره تلفنی، متنی و یا صوتی دریافت کنید.
سوالات پزشکی بیماری التهابی روده
فیستول آنال چیست؟
در کانال مقعدی به‌طور طبیعی، غده هایی وجود دارند که که به دلایل ناشناخته یا با ورود باکتری یا هرگونه جسم خارجی عفونی و عفونت آنها باعث ایجاد آبسه در کانال مقعدی می‌شود. برخی شرایط مانند کولیت یا سایر موارد التهابی روده کوچک نیز ممکن است احتمال این عفونت را افزایش دهد. انواع مختلفی از فیستول وجود دارد که با توجه به نوع آن درمان متفاوت است. سبک زندگی یا رعایت بهداشت، تاثیری در به وجود آمدن فیستول ندارد. این بیماری می‌تواند در هر سنی رخ دهد اما در جوانان بیشتر دیده می‌شود.
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.