سندرم روده تحریک پذیر یا IBS یکی از بیماریهای عملکردی دستگاه گوارش است. در اثر این بیماری، عملکرد کولون یا روده بزرگ مختل میشود. در واقع اگر بخواهیم دقیق تر بگوییم، سندرم روده تحریک پذیر در اطفال یک بیماری نیست، بلکه مجموعه علائمی است که به صورت همزمان بروز می‌کند. این سندرم در سنین 6 تا 18 شیوع بیشتری دارد.
این مقاله توسط دکتر امیرحسین حسینی، فوق تخصص گوارش و کبد کودکان تهیه شده‌است. در صورت نیاز به مشاوره با پزشکان فوق تخصص گوارش کودکان وارد لینک زیر شوید.
علائم سندرم روده تحریک پذیر
این بیماری علائم متنوعی دارد. علامت های این بیماری عبارتند از
- اسهال
- یبوست
- درد شکمی
در همه بیماران باید درد شکمی با یکی از علائم اسهال یا یبوست به مدت حداقل 4 روز در ماه وجود داشته باشد که بگوییم سندرم روده تحریک پذیر وجود دارد. معمولا در سندرم روده تحریک پذیر، درد شکم همراه با تغییر در الگوی دفع است. یعنی قوام ، تناوب و تعداد دفعات مدفوع تغییرمی‌کند. درد در این سندرم، دائمی، طولانی و همیشگی است.
نکته مهم دیگر این است که وجود بیماریهای دیگر در بدن مانند زمینه های التهابی، انسداد و اختلال ساختاری رد شده باشد. برای مثال وجود این بیماری‌ها باید رد شود: التهاب لوزالمعده، آپاندیست، سلیاک، بیماریهای کلیوی و…
عوامل خطر در هنگام دردهای شکمی
اگر نشانه‌های زیر همراه با درد شکم وجود داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کنید. در سندرم روده تحریک پذیر یا به انگلیسی irritable bowel syndrome چنین نشانه‌هایی وجود ندارد.
- کمبود رشد کودک
- دفع خون همراه مدفوع، مدفوع بلغمی، مدفوع لزج
- استفراغ های مکرر، استفراغ حاوی خون
عوامل موثر در ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر
مطالعات نشان داده است که عوامل زیر در ابتلا به روده تحریک پذیر موثر هستند، هر چند که هنوز به صورت کامل این موارد ثابت نشده‌است:
عوامل خانوادگی
اگر در اقوام درجه اول، این بیماری وجود داشته باشد، احتمال ابتلای آن در کودکان بیشتر است.
سن
این بیماری معمولا از سن 6 تا 18 سالگی شیوع بیشتری دارد.
به هم ریختگی میکروب‌های روده ای یا دیسبیوسیس
دیسبیوسیس معمولاً زمانی بروز می‌کند که باکتری‌های داخل دستگاه گوارش شامل معده و روده‌ها از تعادل خارج میشود.
جنسیت
در دختران سندرم روده تحریک پذیر بیشتر دیده میشود. خصوصا در سن بلوغ و با شروع قاعدگی ممکن است که استرس بیشتری در دختران وجود داشته باشد و منجر به بروز علائم آن بشود.
عفونت‌های گوارشی
بعد از عفونت‌های گوارشی مثلا یک اسهال خونی، سندرم روده تحریک پذیر میتواند خودش را نشان دهد.
تشخیص سندرم روده تحریک پذیر
برای تشخیص سندرم روده تحریک پذیر یا IBS همان‌طور که گفته شد، ابتدا شرح حال بیمار گرفته میشود. لازم است که وجود سایر بیماریهای گوارشی و کلیوی، سلیاک و… نیز رد شود. برای همین منظور یک آزمایش مدفوع برای بررسی دفع خون مخفی، انجام میشود. یک آزمایش خون معمولی هم برای این موضوع انجام میشود. وجود خون در مدفوع یا استفراغ، نشان دهنده بیماری گوارشی دیگری به جز سندرم روده تحریک پذیر است.
در اپلیکیشن مدافون، م تیوانید از بهترین پزشکان فوق تخصص گوارش در مدافون مشاوره دریافت کنید:
-
دکتر الهام پورآذر85,000 ﷼ -
دکتر محمد سبحانی85,000 ﷼
-
دکتر داوود مطهری زاد100,000 ﷼
درمان سندرم روده تحریک پذیر
همان‌طور که گفته شد، کودک یا نوجوان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر، حداقل 4 روز در ماه درگیر اسهال یا یبوست و درد شکم است. خوشبختانه هم برای درد و هم برای یبوست و اسهال درمان هایی وجود دارد. برای درمان یبوست ناشی از این سندرم، داروی پلی اتیلن گلیکول بسیار کمک کننده است. در هنگام اسهال داروهای ضداسهال و بعضی آنتی بیوتیک‌های خاص میتواند برای درمان علائم به کار برده شود. از دیگر داروهایی که برای درمان این بیماری استفاده میشود، داروهای ضداسپاسم و گرفتگی عضلات دستگاه گوارش است.
درمان در این بیماری جهت جلوگیری از شعله ور شدن بیماری است. گاهی ممکن است تا یک سال نیاز به درمان باشد و بعد از آن بیماری به مرحله خاموشی برود. بعضی عوامل خارجی، فشارهای روحی، عفونت‌های گوارشی میتواند موجب شعله ور شدن دوباره این بیماری شود.
تغذیه در سندرم روده تحریک پذیر
داشتن یک رژیم غذایی سالم بدون مواد غذایی صنعتی مانند آب میوه های صنعتی نقش قابل توجهی در کم کردن علائم این بیماری دارد. همچنین بعضی از غذاها موجب تشدید علائم IBS میشود، بنابراین طبق تجربه این غذاها را هم باید حذف کرد.
علاوه بر این، اگر از علائم این بیماری یبوست غالب باشد، استفاده از مواد غذایی فیبردار مانند میوه ها در کاهش علائم بسیار موثر است.
کم کردن استرس و فشارهای روحی، میتواند موجب کمتر شدن علائم این بیماری شود. کم کردن میزان استرس حتی میتواند نیاز به دارو را در این بیماران کاهش دهد.
اگر برای کنترل استرس نیاز به مشاوره با روانشناس دارید، در مدافون می‌توانید در هر ساعتی از شبانه روز با روانشناسان آنلاین کودک و نوجوان مشورت کنید.
برو به لیست مشاوران آنلاین کودک و نوجوان
بیماریهای عملکردی دستگاه گوارش چیست؟
این بیماری‌ها طیف وسیعی از بیماری‌ها را شامل میشود. همان‌طور که گفته شد، سندرم روده تحریک پذیر، یکی از بیماریهای این طیف است. در ادامه برخی دیگر از این بیماری‌ها را معرفی می کنیم. این بیماری‌ها، بیماریهای کشنده و یا خطرناکی نیستند. در این بیماری‌ها، علائم اذیت کننده است. تشخیص این بیماری‌ها صرفا توسط پزشک متخصص انجام میشود:
دیسشزیا ( dyschezia)
این بیماری، در نوزادان با سن کم و شیرخواران باعلائم بی‌قراری، قرمز شدن پوست، زور زدن، گریه کردن، جمع کردن دست و پا هنگام دفع مدفوع دیده میشود.
کولیک
کولیک در نوزادان ممکن است تا 5-6 ماهگی ادامه داشته باشد.
در مقاله زیر دکتر محمد مهرنیا به‌طور کامل درباره کولیک در نوزادان توضیح داده است:
سوالات پزشکی سندرم روده تحریک پذیر
خیر افتادگی ناف وجود ندارد. ناف نمیافتد که کسی بخواهد آن را جا بیندازد.
بله سعی کنید در رژیم غذایی خود از مواد غذایی صنعتی استفاده نکنید. اگر به تجربه متوجه شده اید بعضی غذاها علائم بیماری را در کودک شما افزایش می‌دهد آنها را از رژیم غذایی حذف کنید. اگر فرزندتان علائم اسهال دارد از موادغذایی ضداسهال و اگر یبوست دارد از فیبرها و میوه ها استفاده کنید.
تحقیقات نشان داده است که استرس میتواند موجب تشدید علائم شود. حتما سعی کنید با کمک یک روانشناس، بر استرس خود غلبه کنید تا علائم این بیماری کاهش پیدا کند.
بله تحقیقات نشان داده است افرادی که ورزش منظم دارند، میتواند در کاهش استرس و کاهش علائم بیماری موثر باشد.
خیر وجود خون در مدفوع نمیتواند نشانه این سندرم باشد و در صورت وجود خون، احتمال بیماریهای گوارشی دیگر مطرح است.
دل درد در سندرم روده تحریک پذیر همراه با تغییر وضعیت مزاجی (اسهال یا یبوست) باید حداقل 4 روز در ماه وجود داشته باشد.
اگر شما هم در خصوص IBS تجربه ای دارید، خوشحای می شویم در بخش نظرات، دیدگاه خود را ثبت کنید.
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.
ممنون از اطلاعات خوبی که در اختیار ما گذاشتین