اختلالات روانی در خانم ها

همان طور که می دانید اختلالات روانی ممکن است تاثیرات مختلفی بر روی مردان و زنان داشته باشد. بعضی از این اختلالات مانند افسردگی، اضطراب و اختلالات خوردن در زنان بیشتر دیده می شود. از طرفی، افسردگی در زمان های تغییر هورمون ها، در حین بارداری یا پس از آن و در نزدیکی دوران پریود و یا یائسگی فقط مخصوص خانم هاست. تحقیقات نشان داده است که در اختلالات روانی همچون اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی بین زنان و مردان تفاوت چندانی دیده نشده است.

به طور کلی هنگامی که زنان دچار تغییرات هورمونی ناگهانی می‌شوند، مانند تغییراتی که در دوران قبل از یائسگی، بلوغ، پس از زایمان و حتی چرخه ماهانه آنها رخ می‌دهد، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی و اختلالات روانی قرار دارند

علائم اختلالات روانی در زنان

• غم و اندوه مداوم یا احساس ناامیدی
• مصرف بی رویه الکل، سیگار و یا مواد مخدر
• تغییرات قابل توجه در عادات غذا خوردن یا خوابیدن
• تغییر اشتها و یا وزن
• کاهش انرژی یا خستگی
• ترس یا نگرانی بیش از حد
• دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارد (توهم)
• خلق و خوی بسیار بالا و پایین
• درد، سردرد یا مشکلات گوارشی بدون علت مشخص
• تحریک پذیری
• کناره گیری اجتماعی
• افکار مرگ یا خودکشی یا اقدام به خودکشی

افسردگی دوران پریودی

سندرم پیش از قاعدگی یا PMS

سندرم پیش از قاعدگی یا PMS نشانه ها و علامت های مختلفی دارد. از حساسیت سینه ها، میل و هوس به غذاهای مختلف گرفته تا خستگی، افسردگی، اختلالات خلقی و تحریک پذیری. از هر ۴ زن، ۳ نفر از آنها، پیش از شروع پریود و عادت ماهانه، دچار این سندرم می شوند.

بی قراری و خلق و خوی پایین پیش از قاعدگی ممکن است این علائم را به همراه داشته باشد:

• افسردگی و غمگینی
• زودرنجی
• گریه های بی دلیل
• حساسیت زیاد، تحریک پذیری و عصبانیت
• کاهش یا افزایش اشتها
• مشکلات بیخوابی یا پرخوابی
• انزوا و گوشه گیری
• تغییر در میل جنسی

پیشنهاد مطالعه | اگر شما هم در ایام نزدیک به قاعدگی خلق و خوی پایینی دارید، بدانید که تنها نیستید. در این مقاله نکات مفیدی درباره سندرم پیش از قاعدگی می خوانید: همه چیز درباره PMS

نارسایی پیش از قاعدگی یا PMDD

بعضی از زنان در دوران نزدیک به قاعدگی، علائم شدیدتری از استرس، اضطراب ، افسردگی و حتی افکار خودکشی را دارند که به آن نارسایی پیش از قاعدگی یا PMDD گفته می شود. علائم نارسایی پیش از قاعدگی آن قدر زیاد است که می تواند زندگی شخص را به طور کامل تحت تاثیر قرار دهد و نیاز به مصرف دارو باشد. حدود 10 درصد زنان از چنین مشکلی رنج می برند. در واقع PMDD شکل شدیدتری از PMS است.

علائم نارسایی پیش از قاعدگی عبارتند از

• عصبانیت یا تحریک پذیری
• احساس غرق شدن یا تنش
• اضطراب و حملات پانیک
• افسردگی و افکار خودکشی
• مشکل در تمرکز
• خستگی و کم انرژی بودن
• هوس غذایی، پرخوری یا تغییر در اشتها
• سردرد
• بیخوابی
• نوسانات خلقی

بعضی از زنان تا دوران یائسگی چنین علائمی را در نزدیکی ایام پریود به همراه دارند.

تفاوت PMS , PMDD

PMDD و PMS شبیه به هم هستند زیرا هر دو در یک یا دو هفته قبل از شروع پریود و زمانی که سطح هورمون کاهش می یابد اتفاق می افتد. هر دوی آنها علائم فیزیکی مانند گرفتگی عضلات، سردرد یا نفخ را ایجاد می کنند. با این حال، PMDD همچنین علائم جدی ایجاد می کند که ممکن است خلق و خوی شخص را بسیار پایین بیاورد و یا با افکار خودکشی و آسیب به خود همراه باشد.

افسردگی دوران بارداری

بسیاری از زنان در دوران بارداری و پس از زایمان دچار افسردگی و اختلالات روانی می شوند. نشانه های افسردگی در دوران بارداری عبارتند از:

• احساس غمگینی، خلق و خوی پایین یا گریه کردن زیاد و مداوم
• احساس تحریک پذیری یا عصبانی شدن آسان
• از دست دادن علاقه به افراد دیگر و دنیای اطراف
• عدم تمایل به خوردن یا خوردن بیش از حد معمول
• افکار منفی، مانند نگرانی از عدم توانایی در مراقبت از کودک خود
• احساس گناه، ناامیدی یا سرزنش خود
• داشتن مشکل در تمرکز یا تصمیم گیری
• شروع به شنیدن یا دیدن چیزهایی می کند که واقعی نیستند (توهم)

راهکارهایی برای درمان افسردگی دوران بارداری

• در مورد احساسات خود با یک دوست، یکی از اعضای خانواده، پزشک یا ماما صحبت کنید
• اگر احساس خستگی می کنید، تمرینات تنفسی آرام بخش را امتحان کنید
• اگر می توانید سطح فعالیت بدنی را افزایش دهید زیرا می تواند خلق و خوی شما را بهبود بخشد و به خواب شما کمک کند
• در کلاس های دوران بارداری برای دیدن و ارتباط با سایر مادران باردار شرکت کنید
• یک رژیم غذایی سالم داشته باشید
• از روان درمانی بهره مند شوید

اگر نیاز به دریافت مشاوره روانشناسی دارید، همین الان در هر کجا که باشید می توانید با بهترین روانشناسان آنلاین کشور مشاوره کنید

افسردگی پس از زایمان

با اینکه مادر شدن و تجربه به دنیا آمدن فرزند، تجربه شیرین و لذت بخشی است اما بسیاری از زنان پس از زایمان دچار افسردگی و اختلالات خلقی می شوند که علائم آن عبارتند از

• خلق افسرده یا نوسانات خلقی شدید
• گریه زیاد
• مشکل در برقراری ارتباط با کودک
• کناره گیری از خانواده و دوستان
• از دست دادن اشتها یا خوردن بیشتر از حد معمول
• اختلالات خواب
• خستگی شدید یا از دست دادن انرژی
• از دست دادن علاقه و لذت نسبت به فعالیت هایی که قبلاً از آن لذت می بردید
• تحریک پذیری و عصبانیت شدید
• ترس از اینکه مادر خوبی نیستید
• ناامیدی
• احساس بی ارزشی، شرم، گناه یا بی کفایتی
• کاهش توانایی تفکر، تمرکز یا تصمیم گیری
• بی قراری
• اضطراب شدید و حملات پانیک
• افکار آسیب رساندن به خود یا کودک
• افکار مکرر مرگ یا خودکشی

راهکارهایی برای غلبه بر اختلالات روحی پس از زایمان

رابطه عاطفی قوی با نوزاد خود برقرار کنید

این رابطه می تواند شامل ماساژ دادن، در آغوش گرفتن، تماس پوستی، لبخند زدن به او باشد

بیشتر از خودتان مراقبت کنید

سعی کنید هنگامی که نوزادتان خوابیده است، شما هم بخوابید. سعی کنید در طی روز حتما از خانه بیرون بروید و کمی زیر نور خورشید باشید.

ورزش کنید

با مشورت با پزشک خود کم کم ورزش کردن را شروع کنید.کودک خود را در کالسکه بگذارید و به پیاده روی بروید.اگر می توانید به باشگاه بروید و ورزش های سبک را شروع کنید.

در گروه هایی عضو شوید که همدیگر را حمایت کنید

مادرانی با شرایط مشابه خود بیابید و سعی کنید که با آنها گروه های دوستانه تشکیل دهید. این گروه ها می تواند به تعامل بیشتر شما کمک کند.این گروه ها هم می تواند در شبکه های اجتماعی باشد و هم در پارک و سرای محله و گروه های فرهنگی دیگر.

روان درمانی و دارو درمانی

اگر تغییرات در سبک زندگی و روش های گفته شده در بالا موثر نبود،ممکن است نیاز به دارو درمانی یا روان درمانی باشد. از یک روانشناس کمک بگیرید.

در اپلیکیشن مدافون، روانشناس های فردی به صورت آنلاین و تلفنی آماده ارائه مشاوره روانشناسی به شما هستند:

افسردگی مرتبط با یائسگی

از نظر پزشکی هنگامی که یک زن 12 ماه از آخرین قاعدگی او گذشته باشد و دیگر پریود نشده باشد، یائسه محسوب میشود. دوران پیش از یائسگی که هورمون های تولید مثل در حال تغییر هستند می توانند زنان را در برابر افسردگی شدید آسیب پذیرتر کنند.

دوران منتهی به یائسگی برای بسیاری از زنان دوران سخت و همراه با تنش های زیادی است. از طرفی علائم فیزیکی همچون گرگرفتگی، بی خوابی و از طرف دیگر نوسانات خلقی زندگی او را تحت تاثیر قرار میدهد.

در این دوران، معمولا بروز سایر مشکلات جسمی، نگهداری از والدین سالخورده، وجود فرزندان نوجوان در خانواده و… مواردی هستند که می توانند سبب شدت گرفتن اختلالات خلقی در زنان در دوران یائسگی شوند. در این دوران، ممکن است این علائم در زنان یائسه دیده شود:

• احساس مداوم غم، ناامیدی یا تحریک پذیری
• کم اشتهایی یا پرخوری
• پرخوابی یا بی خوابی
• خستگی شدید و بی انگیزگی
• از دست دادن علاقه به فعالیت هایی که قبلاً از آنها لذت می بردند
• مشکل در تصمیم گیری و جذب اطلاعات
• افکار خودکشی

برای غلبه بر مشکلات دوران پیش از یائسگی یک توصیه خوب داشتن سبک زندگی سالم است.عاداتی مانند داشتن یک رژیم غذایی سالم، ورزش کردن، مصرف نکردن الکل و کافئین، خواب مناسب از مواردی هستند که می توانند اختلالات روانی دوران پیش از یائسگی را کاهش دهند.

مقایسه اختلالات روانی در خانم ها و آقایان

بر اساس نتایج آخرین تحقیقات در فرهنگستان علوم‌پزشکی کشور، اختلالات شایع روانی از جمله افسردگی، اختلالات اضطرابی و اختلالات اشتها در خانم‌ها ۲ برابر بیشتر از آقایان است.

بانوان به دلیل حساسیت‌های روحی و عاطفی بیشتر از مردان در معرض آسیب‌های روانی قرار دارند و اگرچه نسبت به مردان طول عمر بیشتری دارند اما در مقایسه با مردان بیشتر در معرض خطر اختلالات روانی از جمله افسردگی، اضطراب، نگرانی و اختلالات اشتها هستند.

کودکانی که از مادران دارای اختلالات روانی به دنیا می‌آیند، بیشتر در معرض اختلالات روانی از جمله افسردگی هستند و احتمال عدم موفقیت تحصیلی در این افراد نیز بیشتر است.

در حال حاضر ۲۵/۹ درصد بانوان ایرانی از اختلالات افسردگی و اضطراب رنج می‌برند که با افزایش سن این اختلالات نیز بیشتر می‌شود.

آخرین مطالعات کشوری نشان می‌دهد که جمعیت شهر نشین در مقایسه با جمعیت روستایی به دلایل مختلف بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلالات روانی هستند در حالی که نتایج این تحقیقات، با آخرین مطالعه سال ۱۳۷۷ تفاوت بسیار دارد.

زنان بار مسئولیت‌های مرتبط با نقش‌های همسری، مادری و مراقبت از دیگران را بر عهده دارند و علاوه بر این بسیاری از بانوان که در شهرها زندگی می‌کنند ناچارند برای کسب درآمد علاوه بر کار در منزل در خارج منزل نیز فعالیت کنند و این فشار مضاعف آن‌ها را از نظر جسمی و روحی آسیب پذیر می‌کند.

منابع:

سایت NHS

سایت MAYO CLININC