افسردگی فصلی یا به انگلیسی Seasonal affective disorder (SAD) نوعی افسردگی است که با عوض شدن فصل اتفاق میافتد. این افسردگی، تقریباً در زمانهای مشابهی از سال شروع میشود و زمان مشخص تمام میشود.
اختلال افسردگی فصلی معمولا در پاییز شروع میشود و تا زمستان ادامه دارد و میتواند باعث بدخلقی و کاهش سطح انرژی شود. در موارد کمی ممکن است که این نوع افسردگی، در بهار یا اوایل تابستان اتفاق افتد و در ماههای پاییز یا زمستان برطرف شود. این نوع افسردگی تقریبا سالانه 11 میلیون نفر را در ایالات متحده آمریکا تحت تاثیر قرار می‌دهد.
چه علت هایی برای افسردگی فصلی وجود دارد؟
هنوز علت ابتلا به افسردگی فصلی مشخص نیست اما برخی از دانشمندان فکر می‌کنند که هورمون‌های خاصی که در مغز ساخته می‌شوند در زمانهای خاصی از سال باعث تغییرات نگرش و احساسات ما می‌شوند.
این نظریه می گوید که در طول پاییز و زمستان، نور خورشید کمتر است و مغز سروتونین کمتری تولید می‌کند. سروتونین یک ماده‌ی شیمیایی است که به‌عنوان یک انتقال‌دهنده‌ی عصبی کار کرده و در واقع پیام‌هایی را از یک بخش مغز به بخش دیگر منتقل می‌کند. این ماده شیمایی، خلق و خو را تنظیم می‌کند.
اختلال افسردگی فصلی، معمولا در بزرگسالی شروع میشود و در زنان شایع‌تر از مردان است. برخی از افراد مبتلا به اختلال علائم خفیف دارند و احساس می‌کنند که بی حال و بی رمق هستند. برخی دیگر علائم شدیدتری دارند که در زندگی، کار و روابط آنها اختلال ایجاد می‌کند.
از آنجایی که این نوع افسردگی، به کمبود نور کافی در روز در طول زمستان مرتبط است، در کشورهایی که آفتاب زیادی در طول سال وجود دارد،معمولا کمتر دیده میشود.
تغییر ساعت بیولوژیکی بدن (ریتم شبانه روزی)
کاهش سطح نور خورشید در پاییز و زمستان میتواند ساعت داخلی بدن را مختل کرده و منجر به احساس افسردگی شود.
کاهش ترشح هورمون سروتونین
این ماده در بدن، بر خلق و خو تأثیر می‌گذارد. کاهش نور خورشید میتواند باعث کاهش سروتونین شود که ممکن است باعث این نوع افسردگی شود.
از بین رفتن تعادل ملاتونین
تغییر فصل میتواند تعادل سطح ملاتونین بدن را که در الگوهای خواب و خلق و خوی نقش دارد، مختل کند.
کمبود ویتامین D
سروتونین از ویتامین دی تقویت میشود. از آنجایی که نور خورشید به ما کمک می‌کند ویتامین D تولید کنیم، آفتاب کمتر در زمستان میتواند منجر به کمبود ویتامین D شود. این تغییر میتواند بر سروتونین و خلق و خوی تأثیر بگذارد.
اگر در طول سال، دچار بی حالی، بدخلقی، غمگینی و بی انگیزگی هستید، شاید نیاز باشد که با یک روانشناس در این زمینه مشورت کنید.اگر نمی دانید که یک روانشناس خوب از کجا پیدا کنید و یا وقت و دسترسی به روانشناس ندارید، کافی است که اپلیکیشن مدافون را نصب کنید. در این اپلیکیشن در هر ساعتی از شبانه روز می‌توانید از بهترین متخصصان روانشناسی، به صورت تلفنی و یا چت، مشاوره بگیرید.
دوست دارم با روانشناس های مدافون بیشتر آشنا شوم
نشانههای اختلال عاطفی فصلی چه مواردی است؟
علائم افسردگی زمستانی
افراد مبتلا به افسردگی فصلی معمولاً خیلی بیشتر از حد معمول می خوابند و هوس کربوهیدرات مثل نان، سیب زمینی، برنج و… می‌کنند. آنها همچنین بسیاری از علائم رایج افسردگی را دارند، از جمله:
- احساس غمگینی، بداخلاقی یا ناامیدی
- انرژی کمتر
- مشکل در تمرکز
- خستگی
- اشتهای بیشتر
- میل بیشتر به تنهایی
- افکار خودکشی
- افزایش وزن
علائم افسردگی تابستانی
- اشتهای کمتر
- مشکل خواب
- کاهش وزن
چه کسانی بیشتر در معرض خطر افسردگی فصلی هستند؟
همان‌طور که گفته شد، این افسردگی، در زنان و افراد جوان و زنان شایع‌تر است. همچنین افراد با شرایط زیر، بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند:
- اختلال خلقی دیگری مانند بیماری افسردگی یا اختلال دوقطبی
- خویشاوندانی با سایر بیماری‌های روانی مانند افسردگی یا اسکیزوفرنی
- زندگی در شمال خط استوا مانند آلاسکا
- زندگی در مناطق ابری و کم آفتاب
افراد مبتلا به اختلال افسردگی فصلی ممکن است درگیر اختلالات روانی دیگری نیز باشند مانند:
- اختلال اضطرابی
- اختلال کمبود توجه بیش فعالی (ADHD)
- اختلال خوردن
- اختلال هراس
روش تشخیص افسردگی فصلی به چه صورت است؟
برای تشخیص افسردگی فصلی، آزمایش خون یا اسکن و… وجود ندارد. اما اگر در شخص علائم افسردگی شدید در طول فصل های خاص، حداقل برای دو سال متوالی رخ دهد، این اختلال برای شخص تشخیص داده میشود.
درمان افسردگی فصلی چیست؟
برای درمان این نوع افسردگی از روش های زیر استفاده میشود:
فتوتراپی یا نوردرمانی
نور درمانی با استفاده از لامپ مخصوص میتواند افسردگی فصلی را درمان کند. برای این کار، یک لامپ مخصوص در اختیار شخص گذاشته میشود که دارای لوله های نور فلورسنت سفید است که با یک صفحه پلاستیکی پوشانده شده‌است تا اشعه ماوراء بنفش را مسدود کند. این نور حدود 20 برابر روشن تر از نور معمولی داخل خانه است.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
نوعی از گفتار درمانی به نام CBT نیز برای درمان افسردگی فصلی وجود دارد. تحقیقات نشان داده است که CBT طولانی ترین اثرات را در بین راه‌های درمانی دیگر دارد.
داروهای ضد افسردگی
داروهای ضدافسردگی، میتواند به تنهایی یا همراه با نوردرمانی برای درمان این نوع افسردگی به کار برده شود.
وقت گذرانی در خارج از خانه
دریافت نور خورشید بیشتر میتواند به بهبود علائم این افسردگی کمک کند. سعی کنید در طول روز بیرون بروید. همچنین میزان نور خورشید که وارد خانه یا محل کار شما میشود را افزایش دهید.
ویتامین D
مکمل ویتامین D ممکن است به بهبود علائم این افسردگی کمک کند.
اگر درباره این نوع افسردگی سوالی دارید، می‌توانید از متخصصان روانشناسی مدافون، به صورت 24 ساعته، سوال خود را بپرسید. مشاوره روانشناسی در مدافون به صورت تلفنی و صوتی و متنی است.
از اینکه تا انتهای مقاله همراه ما بودید، از شما متشکریم. خوشحال می شویم که نظرات خود را در قسمت دیدگاه‌های این مقاله برایمان یادداشت کنید.
جمع بندی
افسردگی فصلی نوعی از افسردگی است که با عوض شدن فصل اتفاق میافتد. این افسردگی، تقریباً در زمانهای مشابهی از سال شروع میشود و زمان مشخص تمام میشود. اختلال افسردگی فصلی معمولا در پاییز شروع میشود و تا زمستان ادامه دارد و میتواند باعث بدخلقی و کاهش سطح انرژی شود. در موارد کمی ممکن است که افسردگی فصلی در بهار یا اوایل تابستان اتفاق افتد و در ماههای پاییز یا زمستان برطرف شود.
نشانههای افسردگی فصلی بروز حالات زیر در زمانهای مشخصی از سال و قطع آن در زمان مشخص حداقل به مدت 2 سال است. علائمی مانند افزایش وزن، عدم تمرکز، خستگی، بدخلقی، افکار خودکشی، میل به خواب بیشتر و… در فصل زمستان و اشتهای کم، کاهش وزن و مشکل خواب در تابستان.
علت دقیق افسردگی فصلی هنوز مشخص نیست اما دلایلی مانند کاهش، افزایش و به هم ریختن سطح هورمون‌ها، تغییر ساعت بیولوژیک بدن و کمبود ویتامین دی از دلایل این نوع افسردگی است.
برای درمان افسردگی فصلی از روش هایی مانند مصرف ویتامین دی، گذراندن وقت در بیرون از خانه، نوردرمانی، گفتاردرمانی و داروهای ضدافسردگی استفاده میشود.
منبع: celevand clinic
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.