واقعیت این است که اعتیاد از هر نوع آن یک بیماری پیچیده است و تحقیقاتی که نزدیک به یک قرن انجام شده است به محققان کمک بسیاری کرده است که به درک عمیق تری از نحوه عملکرد اعتیاد بپردازند.
در این مقاله از مدافون، به بررسی انواع اعتیاد و راه های درمان آن می پردازیم:
امروزه نگاه جهان به اعتیاد عوض شده است و از آن به عنوان یک بیماری که بر مغز اثر می گذارد و نه یک شکست یا انتخاب شخصی یاد می شود. اکثر ما وقتی صحبت از اعتیاد می شود به مصرف مواد مخدر فکر می کنیم اما اعتیاد به مواد مخدر تنها نوع اعتیاد نیست. تحقیقات نشان می دهد که اعتیاد به الگوهای رفتاری یکسان مثل قمار، خرید، شبکه های اجتماعی نیز نوعی اعتیاد است.
به طور کلی دو نوع اعتیاد وجود دارد:
اعتیاد مصرفی مانند اعتیاد به مواد مخدر، الکل، سیگار و…
اعتیاد رفتاری. این توع اعتیاد به صورت انجام رفتارهای تکراری است که حتی اگر فایده واقعی نداشته باشند مانند خرید، حضور در شبکه های اجتماعی و…
اگر میخواهی بدانی که به اینترنت و گوشی همراه اعتیاد داری یا نه، در تست آنلاین اعتیاد به اینترنت و تلفن همراه شرکت کن و وضعیت سلامت روانت را بسنج.
برو به تست آنلاین اعتیاد به تلفن همراه
اعتیاد چگونه عمل می کند؟
قبل از بررسی انواع مختلف اعتیاد، خوب است که چند عنصر اصلی را در این زمینه بشناسیم:
سیستم پاداش
اعتیاد عملکرد مغز را خصوصا در زمینه پاداش متحول می کند.
وقتی که ما کاری را انجام می دهیم که برایمان لذت بخش است ، خواه دیدار با دوست صمیمی خود، خوردن غذای مورد علاقه، سیگار کشیدن و… این سیستم پاداش، دوپامین را به همراه سایر مواد شیمیایی آزاد می کند.
برخلاف تصور عموم، به نظر می رسد که دوپامین نیست که در واقع احساس لذت یا سرخوشی را ایجاد می کند. بلکه به نظر می رسد که دوپامین کاری می کند که ارتباط مغز ما بین برخی چیزها و احساس لذت تقویت شود و ما را وادار می کند در آینده دوباره آن چیزها را جستجو کنیم.
هوس
تمایل به تجربه مجدد حس سرخوشی می تواند هوس استفاده از مواد یا انجام مجدد آن رفتار را در پیش داشته باشد. خصوصا وقتی که در شرایط مشابهی با شرایطی که در آن احساس سرخوشی کرده ایم، قرار می گیریم مثلا قرار گرفتن در مهمانی ای که مهمانان در حال مشروب نوشیدن هستند. این هوس، اغلب به عنوان اولین نشانه اعتیاد عمل می کند.
با ادامه استفاده از یک ماده یا انجام یک رفتار خاص، مغز ما به تولید مقادیر بیشتری دوپامین ادامه می دهد. سرانجام، مغز تشخیص می دهد که مقدار زیادی دوپامین ترشح کرده است و در پاسخ به همان محرک ها، دوپامین کمتری ترشح می کند.
اما یک مشکل وجود دارد: سیستم پاداش مغز ما هنوز به همان مقدار دوپامین نیاز دارد تا عملکرد لازم را داشته باشد. حال برای این که مغز همان میزان دوپامین را ترشح کند، لازم است که شما از موادی که قبلا مصرف کرده بودید بیشتر مصرف کنید تا دوپامین مجددا ترشح شود.
عدم تمایل به سایر فعالیت ها
با پیشرفت اعتیاد، علاقه به سرگرمی ها و چیزهای دیگری که قبلاً از آنها لذت می بردیم از بین می رود. این امر به این دلیل اتفاق می افتد که مغز ما دیگر دوپامین زیادی در پاسخ به عوامل طبیعی مانند رابطه جنسی یا خلق یک اثر هنری و… تولید نمی کند.
حتی زمانی که می خواهیم از مصرف یک ماده یا انجام یک رفتار خاص دست بکشیم ، ممکن است احساس کنیم که هنوز به آن نیاز داریم تا احساس بهتری داشته باشیم.
تا به حال مشاوره تلفنی با روانشناس رو تجربه کردی؟ خیلی مفیده!
از دست دادن کنترل
اعتیاد معمولاً شامل ناتوانی در کنترل مصرف مواد یا انجام رفتارهای خاص است. این موضوع می تواند منجر به از دست دادن شغل، سلامت، موقعیت و روابط اجتماعی ما شود.
حتی ممکن است تصمیم بگیریم که ماده یا رفتار را ترک کنیم، اما متوجه می شویم که علیرغم تمام تلاش خود، همچنان کوتاهی می کنیم.
اعتیاد مصرفی
امروز دیگر استفاده از اصطلاحاتی مانند سو مصرف مواد و… توصیه نمی شود چرا که ممکن است چنین اصطلاحاتی موجب شود که افراد برای حل این مشکل کمک دریافت نکنند. در عوض از اصطلاحاتی مانند اختلال مصرف مواد استفاده می شود که موجب می شود طبقه بندی های خفیف، متوسط و شدید را داشته باشد.
اگر نمی دانید که رفتار صحیح با شخص معتاد چگونه باید باشد مقاله زیر را بخوانید.
درباره رفتار صحیح با شخص معتاد چه می دانید؟ در مقاله زیر با این موضوع بیشتر آشنا می شوید:
علائم رایج اعتیاد
- میل شدید به مواد، به اندازه ای که بر توانایی شخص در تفکر درباره چیزهای دیگر تأثیر بگذارد
- نیاز به استفاده بیشتر از مواد برای تجربه لذت بیشتر
- احساس ناراحتی در شرایط عدم دسترسی به مواد
- خطرناک شدن انجام کارهای دیگر مانند رانندگی یا کار هنگام مصرف آن
- مشکل در مدیریت کار، تحصیل یا مسئولیت های خانه به دلیل مصرف مواد
- مشکلات دوست یابی و رابطه اجتماعی در هنگام استفاده از مواد
- صرف زمان کمتری در فعالیت هایی که قبلا لذت بخش بودند
- ناتوانی در قطع مصرف مواد
- شکست و صرف نظر کردن از ترک مصرف مواد
اعتیاد رفتاری
در مورد مفهوم اعتیاد رفتاری و اینکه آیا آنها واقعاً شامل اعتیاد می شوند، اختلاف نظر وجود دارد. با این حال دو رفتار زیر توسط بسیاری از منابع به عنوان اعتیاد رفتاری شناخته شده است.
- اعتیاد به قمار
- اعتیاد به بازی های کامپیوتری، گوشی همراه و…
برخی کارشناسان اعتیادهایی مانند اعتیاد به خرید، رابطه جنسی و ورزش و… را نام می برند.
اگر میخواهید درباره اعتیاد به تلفن همراه بدانید، این مقاله را بخوانید:
اعتیاد به تلفن همراه و اینترنت
نشانه های اعتیاد رفتاری:
اگر علائم زیر در شما وجود دارد، احتمالا دچار اعتیاد رفتاری هستید:
- وقت زیادی را صرف آن کار خاص می کنید.
- برای انجام آن کار یا رفتار خاص همیشه اشتیاق و علاقه دارید حتی اگر بر زندگی روزمره، مسئولیت ها و یا روابطتتان را تحت تاثیر بگذارد.
- برای آن کار زمان زیادی صرف می کنید.
- آن رفتار یا کار را از دیگران پنهان می کنید یا درباره آن و زمان صرف شده برای آن دروغ می گویید.
- نمی توانید از آن کار دوری کنید.
- اگر تصمیم به ترک آن بگیرید، دچار تحریک پذیری، بی قراری، اضطراب، افسردگی و سایر علائم ترک می شوید.
- برای ادامه و انجام آن کار احساس اجبار می کنید حتی زمانی که باعث مشکل و ناراحتی تان باشد.
اعتیادهای رفتاری رایج عبارتند از:
- اعتیاد به خرید
- اعتیاد به ورزش
- اعتیاد به خوردن
- اعتیاد به رابطه جنسی و سکس
- اعتیاد به تلویزیون و سریال های تلویزیونی
- اعتیاد به تلفن همراه و شبکه های اجتماعی
درمان اعتیاد به مواد مخدر
درمان اعتیاد به مواد مخدر معمولا به تنهایی و بدون حضور متخصصان آموزش دیده، کار بسیار سختی است. اولین مرحله درمان، شامل سم زدایی تحت نظر پزشک است. سپس معمولا یکی یا چند روش زیر به صورت همزمان برای حل این مشکل به کار برده می شود.
همین الان می تونی درباره سم زدایی اعتیاد با پزشک آنلاین در مدافون مشورت کنی!
کمپ ترک اعتیاد
در این روش شخص معتاد در یک کمپ و مرکز درمانی ترک اعتیاد، به مدت چند هفته یا بیشتر ساکن می شود و به کمک کارشناسان آن محل، به ترک اعتیاد می پردازد.
مشاوره روانشناسی
روان درمانی و مشاوره اعتیاد می تواند به بهبودی شخص مبتلا به اعتیاد کمک کند، خصوصا اگر فرد برای مقابله با احساسات ناراحت کننده از مواد استفاده کرده باشد.
یک درمانگر می تواند به شخص معتاد کمک کند تا برخی از دلایل استفاده از مواد را کشف کند.
در اپلیکیشن مدافون، در هر ساعتی از شبانه روز و به صورت 24 ساعته می توانید از مشاوره روانشناس بهره مند شوید.
دارودرمانی
در برخی موارد، داروهای ترک اعتیاد می توانند به فرد معتاد کمک کند که در ترک اعتیاد موفق شود.
این داروها به روش های مختلفی عمل می کنند اما به طور کلی باعث کاهش میل به مواد و کاهش علائم ترک اعتیاد می شود.
روش های درمانی با استفاده از دارو، معمولا همراه با سایر رویکردهای درمانی مثل مشاوره روانشناسی به کار برده می شود.
در هنگام ترک مواد مخدر یکی از داروهای مصرفی متادون است که البته باید توجه نمود که بیمار پس از ترک مواد مخدر باید مصرف متادون را نیز به مرور قطع کند تا به مصرف متادون معتاد نشود.
گروه های حمایتی
علاوه بر روش های بالا، عضویت در گروه های حمایتی که افرادی که قبلا معتاد بوده اند و حالا موفق به ترک شده اند، می تواند به ترک اعتیاد کمک کند. در این گروه ها عموما افرادی که موفق به ترک اعتیاد شده اند، تجربیات خود را با دیگران درمیان می گذارند.
درمان اعتیاد رفتاری
درمان اعتیاد رفتاری نیز می تواند با کمک روش های درمانی روانشناسی و یا بعضا دارودرمانی انجام شود. برای این منظور می توانید از بهترین روانشناسان کشور، مشاوره تلفنی و آنلاین دریافت کنید.
در مدافون مجموعه ای از بهترین روانشناسان در زمینه اعتیاد به شما کمک می کنند تا بتوانید زندگی بهتری را تجربه کنید:
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرف جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.
برای درمان حتما به پزشک یا روانشناس مراجعه نمایید. در صورتی که تمایل به دریافت مشاوره پزشکی و روانشناسی به صورت آنلاین دارید، به لینک زیر مراجعه کنید.