بیماری های تکرار شونده و طولانی در کودکان

بیماری‌های روماتولوژی در حوزه اطفال شیوع زیادی دارد که تشخیص و درمان به موقع آنها، بسیار مهم است. در واقع بعضی از بیماری‌های روماتولوژی که در افراد بزرگسال دیده می‌شود، در اطفال هم وجود دارد و بعضی از این بیماری‌ها با الگوی خاص فقط در کودکان و نوجوانان دیده می‌شوند. اما بیماری‌های روماتیسمی در کودکان چه نشانه‌هایی دارد؟ تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا در این زمینه اطلاعات بیشتری کسب کنید.

این مقاله توسط دکتر میلاد دودانگه بررسی و تایید ‌شده‌است.

بیماری‌های روماتیسمی در کودکان شیوع زیادی دارد. در سال 2009 تحقیقی انجام شد که نشان داد مجموع مبتلایان به بیماری‌های روماتیسمی در جهان معادل مبتلایان به دیابت است.

علائم بیماری‌های روماتیسمی در کودکان

بیماری‌های روماتیسمی در کودکان، یک نشانه خاص ندارد. هر زمان که بحث بیماری‌های روماتیسمی مطرح می‌شود، دو نشانه ی طول کشیدن بیماری و عود مجدد آن مطرح است. یعنی هر علامتی از بیماری مثلا تب  که درمان آن طول می‌کشد و مجددا عود می‌کند می‌تواند نشانه بیماری روماتیسم باشد. حتی نشانه‌هایی مثل آفت دهان، علائم گوارشی مانند دل دردهای طول کشیده، بثورات پوستی و … که طول می‌کشد و تکرار می‌شود نیاز به رسیدگی توسط روماتولوژیست کودکان دارد.

با توجه به علائم و شرح حال خانواده در صورتی که فوق تخصص روماتولوژی کودک، مشکوک به یکی از بیماری‌های روماتیسم شود، آزمایشات پاراکلینیکی درخواست می‌دهد و طبق آن می‌توان تشخیص قطعی را داد. البته نگران نشوید، این نشانه‌ها لزوما به معنی ابتلای فرزند شما به روماتیسم نیست اما خوب است که با یک روماتولوژیست کودکان مشورت کنید.

روماتیسم چیست؟

روماتیسم در واقع التهاب بافت هم بند است. منظور از بافت هم بند، استخوان، مفصل، پوست، عضله و رگ است. بنابراین التهاب روماتیسم می‌تواند در هر کدام از این بافت‌ها رخ دهد. بیماری‌های روماتیسمی کودکان می‌تواند به صورت بیماری‌های خود التهابی هم بروز کند.

تب های دوره ای یا بیماری خودالتهابی

تب های دوره ای یا بیماری خودالتهابی انواع مختلفی دارد. این بیماری که در واقع یکی از انواع روماتیسم است، می‌تواند ارثی و یا غیرارثی باشد. در این قسمت به دو نوع آن اشاره ‌شده‌است:

تب مارشال یکی از این انواع است که برای آن زمینه ژنتیکی شناخته نشده‌است. در تب مارشال، تحقیقات نشان داده است که بیشتر زمینه حساسیت غذایی مطرح است. در تب مارشال، زمان تب ها بسیار مرتب است. مثلا کودک هر 28-30 روز یک بار تب می‌کند. تب ممکن است که مثلا سه روز طول بکشد و ممکن است که در لوزه کودک، دانه‌های سفیدی به صورت آفت دهانی دیده شود. حتی ممکن است که توسط متخصص اطفال، به عنوان یک آنژین ساده تشخیص داده شود اما وقتی منظم است نیاز به رسیدگی دارد.

اما نوع دیگری از تب های دوره های مثلا تب مدیترانه ای، زمینه ژنتیکی دارد. یعنی اگر هم پدر و هم مادر ناقل این ژن باشند، فرزندشان به این بیماری مبتلا می‌شود.

آرتریت روماتوئید

شایع‌ترین بیماری روماتیسمی کودکان، آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) است. بیماری روماتیسم مفصلی یک بیماری خود ایمنی است که سیستم ایمنی بر علیه سلول‌های بدن واکنش نشان می‌دهد و به آنها حمله می‌کند. این کار باعث می‌شود که سلول‌های بدن دچار التهاب و آسیب شوند.

در فایل صوتی زیر، دکتر راشد رحمتی، توضیحات کاملی درباره بیماری آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) ارائه کرده است:

آشنایی با روماتیسم مفصلی

انواع مختلفی از روماتیسم در کودکان وجود دارد. هرچه بیماری‌های روماتیسمی کودکان زودتر تشخیص و درمان شود، شانس موفقیت در درمان بیشتر است. شایع‌ترین علت معلولیت در کودکان بیماری آرتریت روماتوئید است. همچنین این بیماری یکی از شایع‌ترین علت های نابینایی در کودکان است.

عوامل خطر در روماتیسم کودکان

ژنتیک

عامل خطر اصلی در بیماری‌های روماتیسمی زمینه های ژنتیکی این بیماری است.

عوامل محیطی

عوامل محیطی مانند عفونت ویروسی، استرس، واکسن های خاص، داروها، عفونت‌های باکتریایی، گزیدگی، سموم کشاورزی و… می‌توانند به عنوان عوامل تحریک کننده ژنتیک مطرح شوند.

روش‌های تشخیص روماتیسم

هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص روماتیسم در کودکان وجود ندارد و تشخیص آن کمی دشوار است.

گرفتن شرح حال و معاینه فیزیکی از روش‌های اولیه و ضروری تشخیص بیماری است. تشخیص روماتیسم در کودکان مبتنی بر علایم التهابی است که بیشتر از ۶ هفته طول کشیده باشد. برخی از آزمایش‌های زیر برای تشخیص روماتیسم یا آرتریت روماتوئید در کودکان به کار می‌روند:

اندازه‌گیری آنتی بادی ضد هسته (ANA): این آزمایش میزان آنتی‌بادی ضد هسته را که معمولاً در بیماری‌های روماتیسمی مشاهده می‌شود اندازه گیری می‌کند.

شمارش کامل سلول‌های خونی (CBC): این آزمایش تعداد گلبول‌های قرمز، سفید و پلاکت را اندازه می‌گیرد.

تست کمپلمان: این تست برای اندازه‌گیری گروهی از پروتئین‌ها در خون به نام کمپلمان به کار می‌رود. سطح پایین این پروتئین  با مشکلات ایمنی مرتبط است.

اندازه‌گیری سرعت رسوب گلبول قرمز (ESR): زمانی‌که تورم و التهاب در بدن وجود دارد پروتئین‌های خون به هم می‌چسبند و سنگین می‌شوند. بنابراین سرعت رسوب گلبول‌های قرمز در ته لوله آزمایش بالا می‌رود. هر چقدر سرعت رسوب بیشتر باشد یعنی التهاب بیشتری در بدن وجود دارد.

اندازه‌گیری فاکتور روماتوئید: RF یک آنتی بادی است که در خون اغلب مبتلایان به آرتریت روماتوئید وجود دارد.

اندازه‌گیری گلبول‌های سفید خون: در زمان عفونت معمولاً سطح گلبول‌های سفید در خون افزایش پیدا می‌کند. سطح پایین گلبول سفید ممکن است نشان‌دهنده بیمارهای روماتیسمی یا واکنش به دارو باشد.

تصویربرداری: همچنین برای تشخیص روماتیسم در کودکان ممکن است از تصویربرداری با اشعه ایکس، ام آر آی، سی تی اسکن و اسکن استخوان استفاده شود.

درمان روماتیسم

نگرانی ما از بیماری‌های روماتیسمی، عوارض آن است. بنابراین اهمیت فراوانی دارد که این بیماری به موقع تشخیص و درمان شود. درمان شامل کنترل بیماری و جلوگیری از عوارض آن است. درمان این بیماری ازطریق دارودرمانی است و در خیلی از موارد این امکان وجود دارد که دارو قطع شود و بیماری خاموش بماند.

آیا روماتیسم در کودکان درمان می‌شود؟

درمان روماتیسم در کودکان و بزرگسالان کم‌وبیش مشابه است و شامل ترکیبی از ورزش و دارودرمانی است. به‌طورکلی هدف از درمان ، کاهش درد و تورم، بهبود دامنه حرکتی و تقویت مفصل است.
درمان روماتیسم به‌طور کلی شامل ترکیبی از ورزش و دارودرمانی است. هدف از درمان، کاهش درد و تورم، بهبود دامنه حرکتی و تقویت مفصل است.

سوالات پزشکی روماتیسم کودکان

اگر شما هم در زمینه روماتیسم کودکان، تجربه ای دارید، خوضحال میشویم که در بخش دیدگاه‌های نظر خو را ثبت کنید.

بررسی و تایید مقاله: دکتر میلاد دودانگه