یکی از شایعترین علائم بارداری، حالت تهوع میباشد که عموما سه چهارم زنان به آن دچار میشوند. این وضیعت که به آن بیماری صبحگاهی یا ویار بارداری نیز گفته میشود، در برخی از بانوان در ساعات اولیه صبح شدیدتر بوده و با گذشت روز بهتر میشود.
این مقاله توسط سحر فرشادی، کارشناس مامایی بررسی و تایید شدهاست.
ولی قابل ذکر است که بیماری صبحگاهی در هر زمانی از روز میتواند بروز کند. تهوع بارداری عموما از هفته ششم بارداری شروع میشود و تا هفته 14 بارداری ادامه پیدا میکند. البته این زمان بندی برای همه ی بانوان یکسان نبوده و ممکن است خانمی حالت تهوع را از هفته چهارم بارداری احساس نماید. در این مقاله از مدافون به بررسی علل و راههای مقابله و درمان با تهوع در بارداری خواهیم پرداخت. همراه مدافون باشید.
علت تهوع در بارداری
تا به امروز پزشکان علت اصلی تهوع در بارداری را کشف نکردهاند. اما با توجه به تحقیقات صورت گرفته، برخی موارد در تشدید حالت تهوع در بارداری موثر هستند که در ادامه به معرفی آن ها خواهیم پرداخت.
هورمون بارداری(hCG)
هورمون hCG در اوایل بارداری به سرعت افزایش می یابد. نحوه ی اثرگذاری این هورمون بر تهوع نا مشخص است، اما به دلیل افزایش هم زمان میزان تهوع و استفراغ در بارداری با بالا رفتن سطح این هورمون، احتمال داده می شود که در ایجاد این مشکل مؤثر باشد.
هورمون استروژن
در اوایل حاملگی هورمون استروژن به سرعت افزایش مییابد. از این رو پزشکان افزایش این هورمون را یکی دیگر علل حالت تهوع در دوران ابتدایی بارداری میدانند.
افزایش حس بویایی
افزایش میزان حس بویایی زنان باردار و تحریک و واکنش سریع آنان نسبت بو های محیطی نیز در ایجاد تهوع در فرد بی تأثیر نیست. محققان معتقدند تغییر در حس بویایی نیز یکی دیگر از دلایل افزایش میزان حالت تهوع در بانوان باردار میباشد.
حساسیت معده
تحقیقات نشان داده است که معده زنان دارای نوعی باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری است. بانوانی که معده آن ها میزان بیشتری هلیکوباکتر پیلوری دارد، معده حساس تری دارند و با احتمال بیشتری تهوع و استفراغ بارداری را تجربه خواهند کرد. به بیانی دیگر زنانی که در طول عمر خود معده آسیب دیده و تحریک پذیرتری داشته اند در اوایل دوره بارداری دچار تهوع شدیدتری میشوند.
استرس و فشار
همان طور که استرس و فشار بر معده و دستگاه گوارش اثر نامطلوب دارد، میتواند باعث بروز بیماری صبحگاهی نیز گردد.
راههای جلوگیری و کاهش میزان تهوع در بارداری
همانطور که پیش تر گفته شد، اغلب بانوان در ماههای اولیه بارداری حالت تهوع را تجربه میکنند. اما راههای برای جلوگیری و کاهش میزان حالت تهوع وجود دارد که در ادامه به معرفی آن ها خواهیم پرداخت.
- کاهش حجم مواد غذایی در هر وعده و افزایش تعداد وعده های غذایی در شبانهروز
- اجتناب از خالی ماندن معده در طول روز با خوردن تنقلات و ریزهخواری
- مصرف مواد غذایی سرشار از پروتئین و کربوهیدرات های پیچیده
- آرام خوردن غذا
- اجتناب از دراز کشیدن بعد از غذا
- استفاده از نان تست یا بیسکوئیت بیست تا سی دقیقه قبل از بلند شدن از تختخواب
- آرام خارج شدن از تختخواب
- دوری از بوهای زننده
- خوردن غذاها به صورت نیمهگرم (به دلیل بویی که در هنگام داغی ایجاد میکنند.)
- اجتناب از غذاهای چرب، تند و سرخ کردنی
- شستشوی دهان و مسواک زدن دندانها پس از غذا
- مصرف آب و مایعات به اندازهی کافی و به صورت جرعه جرعه در طی روز
- پرهیز از محرک هایی محیطی مانند سوسو کردن نور لامپ، بوی شدید عطر، ماشین سوار شدن طولانی، اتاق گرم و گر گرفته
- قرار گرفتن در هوای تازه (قدم زدن و یا باز کردن یک پنجره ممکن است حالت تهوع را تسکین دهد)
- داشتن استراحت کافی
- مصرف ویتامین های دوران بارداری همراه با غذا یا قبل از خواب
- مصرف زنجبیل
- چای نعناع یا مکیدن آب نبات نعناع بهخصوص پس از خوردن غذا
- استفاده از طب فشاری بر روی نقطه ی موجود در سه انگشت بالاتر از مچ دست
- رایحه درمانی با عطرهایی مانند لیمو، نعناع یا نارنج
چه عواملی بر افزایش میزان حالت تهوع در دوران بارداری تاثیر گذار است؟
چنانچه شما هم یکی از موارد زیر را داشته باشید، بیشتر مستعد تهوع و استفراغ در دوران بارداری خواهید بود:
بارداری دو یا چندقلو
مادرانی که دو یا چند قلو باردار هستند، سطح هورمون hCG ، استروژن و … در آن ها بیشتر ترشح میگردد. از این رو میزان حالت تهوع در این مادران بیشتر از سایرین میباشد.
تهوع و استفراغ در بارداری پیشین
اگر در بارداری قبلی خود حالت تهوع داشته اید، در این بارداری نیز امکان بروز حالت تهوع در شما بیشتر است.
سابقه ی تهوع و استفراغ در صورت استفاده از قرص ضد بارداری
اگر با مصرف قرص های ضد بارداری، تهوع و استفراغ را تجربه کردهاید، به احتمال بالا در دوران بارداری نیز حالت تهوع را تجربه خواهید نمود. زیرا بدن شما به هورمون استروژن حساسیت بالایی نشان میدهد.
سابقه ی تهوع ناشی از ماشین زدگی
اگر پیش از بارداری، درون ماشین در حال حرکت حالت تهوع را تجربه کردهاید، احتمال اینکه در دوران بارداری حالت تهوع داشته باشید، امکان داشتن تهوع در دوران بارداری برای شما وجود دارد.
درمان تهوع و استفراغ بارداری
چنانچه شدت حالت تهوع و استفراغ در شما با روش های خانگی کاهش نیافت، میتوانید با مراجعه به پزشک و تجویز داروهای مورد تایید که بیشتر شامل ویتامین B6 و انواع جدید داروهای ضدتهوع مانند دمیترون است ، میزان تهوع و استفراغ را کاهش دهید.
شما میتوانید در اپلیکیشن مدافون با دکتر زنان آنلاین مدافون، مشاوره پزشکی تلفنی و یا آنلاین انجام دهید.
از آن جایی که تهوع و استفراغ بسیار شدید موجب کم آبی بدن میگردد، ممکن است در برخی موارد مادر نیازمند بستری در بیمارستان و سرم درمانی گردد.
در چه مواقعی هنگام تهوع و استفراغ بارداری باید به پزشک مراجعه کرد؟
- از دست دادن وزن بیش از یک کیلوگرم
- آغاز تهوع و استفراغ بعد از هفتهی 9 بارداری
- ادامهی تهوع و استفراغ بارداری تا ماه پنجم بارداری
- استفراغ خونی
- سرگیجه
- تیرگی رنگ ادرار و بدبویی آن
- درد شکم، تب، سردرد، یا تورم در جلوی گردن
پیشنهاد مطالعه | در این مقاله دکتر احیا خان احمدی، متخصص زنان به پرسش های مربوط به تهوع در بارداری پاسخ داده است.
تجربه شما از تهوع و استفراغ دوران بارداری چیست؟ خوشحال میشویم تجربه خود را با ما در میان بگذارید.
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.