عفونت گوش کودکان، علائم، علل و درمان

عفونت گوش میانی در کودکان، عفونت شایعی است، به‌طوری که حدود 65 تا 85 درصد کودکان تا یک سالگی، حداقل یک بار دچار عفونت حاد گوش میانی می‌شوند. جالب است بدانید که 95 تا 99 درصد کودکان تا دو سالگی حداقل یک بار دچار عفونت گوش می‌شوند.

علائم عفونت گوش در کودکان

تب حاد به همراه گوش درد از علائم عفونت گوش در کودکان است. در کودکان زیر 2 سال و شیرخواران که نمی‌توانند حرف بزنند معمولا بی‌قراری، تحریک‌پذیری، بی‌اشتهایی، خوب شیر نخوردن از علائم عفونت گوش می‌باشد. البته این علائم در بیماری‌های دیگر هم می‌تواند وجود داشته باشد که تشخیص آن توسط پزشک متخصص کودکان انجام می‌شود.

اگر شیرخوار علائمی مانند تب، تحریک‌پذیری و بی‌قراری و بی‌اشتهایی ندارد و دائم گوشش را لمس می‌کند. نمی‌تواند نشانه عفونت گوش میانی باشد و بیشتر می‌تواند در زمینه حساسیت، آلرژی و محرک های محیطی باشد. اما اگر علائم عفونت گوش همراه با این کار باشد، می‌تواند به نفع عفونت گوش باشد.

درمان خانگی عفونت گوش

هیچ درمان خانگی برای عفونت گوش کودکان وجود ندارد. کمپرس گرم، چکاندن قطره ها، روغن های مختلف و شیرمادر در گوش کودک در هنگام بروز عفونت در گوش، مبنای علمی ندارد و می‌تواند گاهی حتی باعث بدتر شدن شرایط شود. تنها کاری که خانواده ها می‌توانند در هنگام بروز این بیماری انجام دهند کنترل تب کودک است.

لازم است که والدین با استفاده از استامینوفن، تن شویه و پاشویه تب کودک را کنترل کرده و در اولین فرصت به پزشک متخصص اطفال مراجعه کرده تا معاینه گوش و سیستمیک برای کودک انجام شود. میزان مصرف استامینوفن بر اساس وزن کودک مشخص می‌شود.

در صورتی که کودک شما دچار تب است، مقاله زیر از دکتر پرستو رستمی و دکتر محمد سبحانی، متخصصین کودکان در مورد تب کودکان را از دست ندهید: تب در کودکان

تشخیص عفونت گوش

پزشک متخصص کودکان با استفاده از معاینه گوش با دستگاه اتوسکوپ می‌تواند عفونت را تشخیص دهد. در معاینه، پزشک گوش میانی را مشاهده کرده  و اگر علائم قرمزی شدید بر روی پرده گوش و یا وجود مایع در حفره گوش را مشاهده کند، عفونت حاد گوش میانی را تشخیص می‌دهد.

پیشنهاد مطالعه | در این مقاله به چندین سوال و جواب پزشکی درباره عفونت گوش کودکان پاسخ داده‌ایم.

درمان عفونت گوش در کودکان

در صورت تشخیص عفونت گوش میانی بر طبق صلاحدید پزشک آنتی بیوتیک‌هایی مانند آموکسی سیلین و یا کوآموکسی کلاو (فارمنتین 643) تجویز می‌شود. بسیار اهمیت دارد که دوره درمان کامل شود. حداقل دوره درمان برای عفونت گوش میانی 10 روز است. دوز دارو متناسب با وزن کودک تعیین می‌شود و بعد از گذشت 48 ساعت معمولا علائم کاهش پیدا می‌کند. اگر بعد از گذشت 48 ساعت از شروع درمان، تب و یا درد کاهش پیدا نکرد باید مجددا به پزشک مراجعه کرد.

در صورت برطرف نشدن علائم بیماری، احتمال کمی وجود دارد که میکروب‌ها مقاوم به آنتی بیوتیک باشند که البته در صورتی که کوآموکسی کلاو با دوز مناسب تجویز شده باشد، این احتمال کم است.

پیشنهاد مطالعه | پرسش و پاسخ پزشکی گوش حلق و بینی

یکی دیگر از دلایلی که می‌تواند باعث طولانی شدن عفونت گوش شود، ترشحاتی است که در حفره گوش وجود دارد. معمولا ترشحاتی که منشا آن از حفره گوش میانی است و به دنبال پاره شدن پرده گوش اتفاق می‌افتد، ترشحات شیری رنگ است که با پاره شدن پرده گوش درد بیمار هم به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. اما این ترشحات تا چند روز ممکن است که وجود داشته باشد.

درمان عفونت گوش با سیر (درمان های خانگی)

متاسفانه هنوز هیچ درمان خانگی برای عفونت گوش پیدا نشده‌است و استفاده از سیر، شیر مادر و.. برای درمان عفونت تاثیری ندارد. در هنگام بروز علائم عفونت گوش، زمان تشخیص و شروع درمان اهمیت فراوانی دارد.

در مدافون می‌توانید به صورت شبانه روزی با پزشکان متخصص اطفال در تماس باشید.برو به لیست متخصصان آنلاین اطفال

عفونت گوش ‌‌چه‌قدر طول می کشد؟

همان‌طور که گفته شد با شروع مصرف آنتی بیوتیک، معمولا پس از 48 ساعت علائم کاهش پیدا می‌کند. اگر پس از این مدت علائم تب و گوش درد، کاهش پیدا نکرد لازم است که مجددا به پزشک مراجعه کنید.

در مواردی، ممکن است که این عفونت طول بکشد و با مصرف چند آنتی بیوتیک مختلف از بین نرود و یا مجددا عود کند. در این صورت نیاز به مراجعه به متخصص گوش حلق و بینی است. در صورتی که در گوش مایع جمع شده باشد، جذب این مایع ممکن است 3 تا 6 ماه طول بکشد.

درمان عفونت گوش مزمن

در صورتی که عفونت گوش طول بکشد و به چند آنتی بیوتیک مختلف که با دوز مناسب، تجویز ‌شده‌است پاسخ ندهد، باید به پزشک متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید. پزشک متخصص گوش حلق و بینی ممکن است که از روش های جراحی با تهاجم کم مانند میرنگوتومی برای درمان استفاده کند. در این روش برش های خاصی بر روی پرده گوش زده شود تا فشار بر روی حفره گوش میانی کم شود.  

علاوه بر این پزشک متخصص اطفال ممکن است که از آنتی بیوتیک‌های دیگری مانند کلیندامایسین و سفتریاکسون برای درمان استفاده کند. مصرف استامینوفن جهت کنترل درد و کاهش تب نیز جز درمان های عفونت گوش می‌باشد.

درباره وزوز گوش چه می دانید؟ در مقاله زیر اطلاعات مفیدی در این زمینه وجود دارد: همه چیز درباره وزوز گوش

عوامل مستعدکننده کودک برای عفونت گوش

عفونت‌های ویروسی

در فصل پاییز و زمستان معمولا عفونت‌های ویروسی در مهدکودک ها و مدارس خیلی شایع است. برخی عفونت‌های باکتریایی مانند پنوموکوک، آنفولانزا و… با سوار شدن بر این عفونت‌ها موجب تشدید عفونت گوش می‌شود.

مصرف سیگار

استعمال دخانیات توسط والدین از عواملی است که می‌تواند احتمال بروز عفونت گوش در کودکان را افزایش دهد.

مصرف شیر خشک

کودکانی که شیر خشک مصرف می‌کنند نسبت به کودکانی که شیر مادر مصرف می‌کنند بیشتر به عفونت گوش میانی مبتلا می‌شوند.

جنسیت

پسربچه‌ها نسبت به دختربچه‌ها بیشتر به عفونت گوش میانی مبتلا می‌شوند.

سن

همان‌طور که گفته شد، در سنین پایین احتمال ابتلا به عفونت گوش در کودکان بیشتر است. 95 تا 99 درصد کودکان تا دو سالگی حداقل یک بار دچار عفونت گوش می‌شوند.

آلرژی تنفسی

آلرژی‌های تنفسی یکی از عوامل تشدید کننده عفونت گوش است. این آلرژی ممکن است در دستگاه تنفسی فوقانی یا تحتانی باشد.

سایر اختلالات

برخی اختلالات مانند بزرگ بودن لوزه سوم و یا شکاف کام از عوامل مستعد کننده عفونت گوش میانی هستند.

تفاوت‌های سرماخوردگی و آلرژی چیست؟ پاسخ دکتر سارا نجفی را در مقاله زیر بخوانید: تفاوت سرماخوردگی و آلرژی

اگر شما هم در خصوص عفونت گوش فرزند خود تجربه ای دارید، در بخش دیدگاه‌ها نظر خود را ثبت کنید.

اگر نیاز به مشاوره با پزشک متخصص اطفال دارید، می‌توانید به صورت آنلاین یا تلفنی با پزشکان زیر مشورت کنید:

در ویدئوی زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره عفونت گوش در کودکان کسب نمایید