آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی عروق قلب

آنژیوگرافی دقیق ترین تست تشخیصی برای بررسی تنگی رگ‌های قلب است. اگر بیش از 60-70 درصد احتمال تنگی رگ قلب در بیمار وجود داشته باشد، او کاندیدای انجام آنژیوگرافی است.  افراد کاندیدا معمولا از راه‌های زیر مشخص می‌شوند:

شرح حال بیمار

شخصی که قبلا به راحتی فعالیت فیزیکی می‌کرده اما حالا با انجام حرکات ورزشی، دچار سنگینی سینه می‌شود، از کاندیداهای تست آنژیوگرافی است.

تست ورزش

نتایج نامطلوب در تست ورزش مانند تغییرات نواری در تست (با وجود اینکه بیمار توانسته تست ورزش را به خوبی انجام دهد) از عواملی است که می‌تواند شخص را کاندید آنژیوگرافی کند. 

سایر تست های قلب

نتایج نامطلوب سایر تست های قلب مانند اسکن هسته ای قلب، سی تی آنژیوگرافی رگ قلب، استرس اکوکاردیوگرافی می‌تواند نیاز به آنژیوگرافی را مشخص کند.

آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی عروق قلب

آنژیوگرافی چه طور انجام می‌شود؟

در آنژیوگرافی توسط پزشک، عموما از رگ دست (در غیر این صورت رگ پا) لوله هایی وارد رگ قلب می‌شود. ماده حاجب برای بیمار تزریق می‌شود و در مانیتور وضعیت رگ‌ها بررسی می‌شود که آیا تنگی دارد یا نه. اگر بیمار تنگی شدید نداشت، در صورت نیاز به او دارو داده می‌شود تا از بیشتر شدن تنگی پیشگیری شود.

اگر تنگی رگ‌های قلب در بیمار زیاد بود، نیاز به انجام آنژیوپلاستی یا جراحی قلب باز می‌باشد. در جراحی قلب باز، رگ‌ها از سینه یا پا، برداشته می‌شود و به محل بعد از تنگی پیوند داده می‌شود. اما آنژیوپلاستی عمل ساده تر و کمتر تهاجمی نسبت به عمل قلب باز است.

اگر نیاز به مشاوره با پزشک متخصص قلب و عروق دارید، در اپلیکیشن مدافون، می‌توانید به صورت شبانه روزی از پزشکان متخصص قلب و عروق مشاوره آنلاین و تلفنی دریافت کنید:

چه عواملی موجب تنگی رگ‌های قلب می‌شود؟

در تنگی رگ قلب، عوامل زیر موجب التهاب دیواره رگ و رسوب چربی (عموما LDL) می‌شود:

  • بیماری قند (دیابت)
  • فشار خون بالا
  • چربی خون بالا
  • مصرف سیگار
  • سابقه مشکلات قلبی عروقی در خانواده (در آقایان زیر 55 سال و در خانم‌ها زیر 65 سال)
  • سکته های مغزی
  • سکته های قلبی
  • عمل قلب باز یا فنر داشتن

آنژیوپلاستی چیست؟

آنژیوپلاستی یا همان فنر گذاشتن در قلب، کار گذاشتن استنت بر روی بالن در رگ قلب است. در این عمل، استنت از داخل تنگی رگ قلب عبور می‌کند. سپس پزشک، بالن را باد کرده و استنت را به‌طور کامل به جدار رگ می چسباند. پس از این مرحله، بالن را خالی کرده و استنت به‌طور دائمی در رگ باقی می ماند و مانع از تنگی آن می‌شود. 

با پیشرفت های تجهیزات پزشکی، امروزه استنت ها اکثرا دارویی هستند و از تنگ شدن مجدد عروق جلوگیری می‌کنند. در گذشته برای چنین موردی نیاز به انجام عمل قلب باز بود، اما امروزه در نقاط حساس قلب، ریشه رگ، شاهرگ و حتی رگ‌های بسته می‌توان آنژیوپلاستی را انجام داد. البته این عمل به تجهیزات و تجربه لازم نیاز دارد.

عمل آنژیوپلاستی نسبت به عمل های جراحی باز مدت  زمان بستری در بیمارستان، تهاجم، آسیب، ریسک و خونریزی کمتری دارد و بهبودی سریع تر حاصل می‌شود.

انتخاب عمل آنژیوپلاستی

انتخاب عمل آنژیوپلاستی در مقایسه با عمل قلب باز، گاهی نیازمند تشکیل یک تیم از پزشکان متخصص قلب است که بهترین تصمیم در این زمینه گرفته شود.

آنژیوپلاستی

نکات مهم پس از عمل آنژیوپلاستی

با رعایت نکات زیر می‌توان موفقیت عمل آنژیوپلاستی را بیشتر کرد:

  • عدم مصرف و ترک دخانیات
  • کنترل دیابت
  • کنترل فشار خون بالا
  • تنظیم کلسترول بد (LDL) به زیر 50 تا 55 توسط داروهای ضدچربی (اگر با دارو چربی خون کنترل نشد، آمپول های چربی بسیار خوبی این روزها در بازار وجود دارد)
  • انجام نیم ساعت پیاده‌روی در روز
  • مصرف صحیح داروهای ضد لخته استنت مانند آسپرین، کلوپیدوگرل و… 

تنظیم چربی و کلسترول در واقع برای پیشگیری از رسوب در استنت است. 

پیشنهاد مطالعه | در این مقاله راه‌هایی برای پیشگیری از سکته قلبی توصیه ‌شده‌است.

انواع آنژیوپلاستی

آنژیوپلاستی اورژانس

هنگامی که بیمار سکته قلبی می‌کند و به صورت فوری نیاز به باز کردن رگ قلب است، به این عمل آنژیوپلاستی اورژانس گفته می‌شود. در این حالت، پرسنل اورژانس یک نوار قلب از بیماری که سکته کرده است تهیه می‌کنند و برای پزشک ارسال می‌کنند و در صورت نیاز بیمار به صورت فوری به اتاق عمل منتقل می‌شود. در این حالت باید بیمار کمتر از 90 دقیقه به بیمارستان برسد. این عمل آنژیوپلاستی در واقع حیات بخش است.

آنژیوپلاستی سرپایی

اگر در آنژیوگرافی مشخص شود که یکی از رگ‌های اصلی قلب دچار تنگی شدید ‌شده‌است، به بیمار اطلاع داده شده و این عمل برای وی انجام می‌شود.

پیشنهاد مطالعه | درباره تست استرس اکو یا تست ورزش بیشتر بدانید.

توصیه هایی برای سلامت قلب

توصیه می‌شود که آقایان بالای 45 سالگی و خانم‌ها بالای 55 سالگی حتما چکاپ های سلامت قلب را انجام دهند. 

علائم خفیف مانند تیر کشیدن قلب، کم آوردن در هنگام تحرک و فعالیت بدنی حتما به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه نمایید.

سوالات پزشکی آنژیوگرافی

آقای دکتر پدر من سی تی آنژیو ‌شده‌است. در قسمت اولیه موقع تزریق ماده حاجب، سی تی اسکن نشان داد که رسوب کلسیم در رگ‌های قلب آن قدر بالاست که سی تی آنژیوگرافی نمی‌تواند وضعیت رگ‌های قلب را نشان دهد. لطفا راهنمایی کنید.

بیمار شما، یکی از افرادی است که کاندیدای انجام آنژیوگرافی است. در این تست تشخیصی با دقت بسیار بالایی می‌توان وضعیت رگ‌ها را مشاهده کرد.

آقای دکتر من آنژیوپلاستی انجام دادم اما نمی دانم که دکتر برایم فنر گذاشته یا بالن زده است. چه طور می‌توانم بفهمم؟

در آنژیوپلاستی فنر (استنت) بدون بالن، عملا معنایی ندارد. وقتی شما فنر می گذارید حتما بالن هم زده اید. 

آقای دکتر آیا فنر گذاشتن در قلب دائمی است یا بعدا برداشته می‌شود؟

استنت (فنر) در عمل آنژیوپلاستی یک عمل دائمی است و پس از مدتی جدار اصلی رگ بر روی استنت قرار می‌گیرد و استنت در واقع جزئی از رگ طبیعی انسان می‌شود.

آقای دکتر من باید عمل آنژیوپلاستی انجام بدهم. آیا این عمل ریسک بالایی دارد؟

عمل آنژیوپلاستی نسبت به عمل قلب باز، ریسک کمتر و مدت زمان بستری کمتری دارد اما به هر حال هر عملی ریسک مخصوص خودش را دارد.

خانم دکتر، مادر من سه تا از رگ‌های قلبش تنگ است و باید آنژیوپلاستی شود. کدام رگ اول باید آنژیوپلاستی شود؟

ما طبق آنچه که آنژیوگرافی نشان می‌دهد، اگر رگی تنگی بیشتری داشته باشد، عمل آنژیوپلاستی را با باز کردن آن رگ شروع می کنیم. در هر جلسه از آنژیوگرافی طول استنت تا حدی می‌تواند باشد که احتمال لخته خون زیاد نشود. معمولا توصیه می‌شود که این کار در یک جلسه انجام نشود. اگر تنگی ها یکی در سمت چپ قلب و دیگری در سمت راست بود، بهتر است که در یک جلسه تنگی های سمت چپ و در جلسه دیگر، تنگی های سمت راست برطرف شود.

معمولا فاصله بین دو عمل آنژیوپلاستی ‌‌چه‌قدر است؟

معمولا اگر بین دو عمل یک هفته فاصله باشد، کافی است. اگر عمل اورژانسی نباشد، می‌توان تا یک ماه هم این عمل را به تعویق انداخت. 

آیا آنژیوپلاستی درد دارد؟

دو نوع درد در آنژیوپلاستی ممکن است وجود داشته باشد. یکی دردی است که موقع وارد شدن از رگ دست ممکن است به وجود بیاید که البته برای آن از بی حس کننده ها استفاده می‌شود. معمولا این درد درد شدیدی نیست. درد بعدی هنگام باز کردن بالون استنت به وجود می‌آید که با خالی کردن باد بالن، این درد بلافاصله از بین می رود. این دردها، دردهای جدی نیستند و بلافاصله برطرف می‌شوند. 

بعد از آنژیوپلاستی چه مدت به استراحت نیاز است؟

بعد از این عمل، بیمار 24 ساعت در بیمارستان بستری می‌شود. بعد از ترخیص، 24 ساعت استراحت نیاز است و تا یک ماه بیمار نباید فعالیت سنگین انجام دهد و بعد از یک ماه محدودیتی برای انجام فعالیت های گذشته وجود ندارد. 

بعد از عمل آنژیوپلاستی من یک دردهای خفیفی در قفسه سینه دارم چه کار باید بکنم؟

بعد از این عمل مانند درد جراحی، ممکن است برخی دردهای خفیف وجود داشته باشد. این دردها در نوار قلب چک می‌شود. اگر نوار قلب خوب باشد، مسئله جدی نیست. 

پیشنهاد مطالعه | در این مقاله دکتر محمدحسین نجفی، به پرسش‌های پزشکی در خصوص آنژیوپلاستی پاسخ داده است.

اگر شما هم در اطراف خود، کسانی را می شناسید که آنژیوگرافی یا آنژیوپلاستی انجام داده اند، خوشحال می شویم در بخش نظرات، دیدگاه خود را درباره این تست و عمل مطرح کنید.

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟

متوسط امتیاز: 4.6 / 5. تعداد امتیازدهندگان: 856

هنوز کسی امتیازی ثبت نکرده است

این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *