دیابت انواع ، علل و درمان

در این مقاله، دکتر فاطمه سیاری فرد، فوق تخصص غدد و متابولیسم کودکان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در رابطه با دیابت اطلاعات مفیدی ارائه کرده است.

دیابت چیست؟

دیابت شیرین و یا دیابت ملیتوس(Diabetes Mellitus)، از دو واژه دیابت و ملیتوس ساخته شده است. در زبان لاتین ملیتوس به معنای عسل و دیابت به معنای سیفون می باشد. همانطور که از معنای آن پیداست دیابت ملیتوس یعنی دیابتی که فرد از طرفی آب می خورد و از طرفی از آن خارج می شود. (خاصیت سیفون) این بدان معنا ست که افراد دیابتی در ادرار خود قند دفع می کنند. پس پرنوشی، پرادراری و دفع قند در ادرار موجب کاهش وزن در افراد دیابتی می شود.

علائم دیابت

• پرنوشی
• تکرر ادرار
• وجود قند در ادرار
• کاهش وزن

انواع دیابت

در گذشته دیابت به دو گروه وابسته به انسولین و غیروابسته به انسولین تقسیم می شدند. اما امروزه این دسته بندی مورد استفاده قرارنمی گیرد. زیرا در گذر زمان ممکن است افرادی که غیر وابسته به انسولین بودند، به تزریق انسولین نیاز پیدا کنند. امروزه دیابت از لحاظ کلی به دو دسته دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 تقسیم می شود.

در مقاله زیر درباره انواع دیابت توضیحات کاملی برای شما آورده ایم انواع دیابت

دیابت نوع 1

دیابتی است که در سنین پایین دیده می شوند. این نوع دیابت بیشتر در کودکان، نوجوانان و جوانان مشاهده می گردد. دیابت نوع 1 معمولا به صورت ناگهانی بروز می کند و فرد در طول یک الی دو هفته علامت پرنوشی و پرادراری را دارد. این نوع دیابت ممکن است با علائم بسیار شدید مانند کمای دیابتی نمایان شود.

جالب است بدانید که بیشترین نوع دیابتی که در کودکان دیده می شود دیابت نوع 1 است و اغلب افرادی که دارای دیابت نوع 1 هستند، از زمان کودکی درگیر این بیماری شده اند.

 

دراکثر مواقع دیابت نوع1 پایه ژنتیکی ندارد و معمولا به صورت ناگهانی بروز می کند. البته در برخی موارد ممکن است که ژنتیک نیز در ابتلا به دیابت نوع 1 تاثیرگذار باشد.

در خصوص بیماری دیابت می توانید در هر ساعتی از شبانه روز، با فوق تخصص غدد کودکان در مدافون مشورت کنید برو به لیست فوق تخصص های غدد در مدافون

علت بروز دیابت نوع 1

دیابت نوع 1 ممکن است پس از واکنش خودایمنی بدن نسبت به یک ماده خارجی و نامناسب بروز پیدا کند. ممکن است که این مواد وارد بدن شخص دیگر شوند و بدون عارضه خارج شوند. اما همان مواد ممکن است وارد بدن برخی دیگر از افراد شوند و هنگام دفع آن بدن واکنش دفاعی خیلی شدیدی از خود نشان دهد و همین واکنش دفاعی منجر به از بین بردن سلول های لوزالمعده فرد گردد. در این مواقع معمولا، یک شباهتی میان سلول های لوزالمعده این فرد و آن ماده خارجی وجود داشته و واکنش های دفاعی بدن به اشتباه سلول های لوزالمعده خود را از بین می برد.

در دیابت نوع 1 ترشح انسولین از سلول های پانکرانس بسیار کم و یا به کلی از بین رفته است. از این رو توانایی متابوليزه کردن قند را ندارد.

نحوه کار اسنولین

تمام مواد غذایی را که ما مصرف می کنیم اعم از پروتئین، چربی و … به قند تبدیل می شود و این قندها وارد سلول ها شده و به عنوان سوخت مصرف می گردند. انسولین موجب ورود این قندها به سلول ها می شود. در دیابت نوع 1، به علت عدم ترشح انسولین، این قندها وارد سلول نمی شوند و سلول ها بی انرژی و گرسنه می شوند.

دیابت نوع 2

شایع ترین دیابت موجود در دنیا، دیابت نوع 2 می باشد. این دیابت در کودکان کمتر دیده می شود و بیشتر در افراد بزرگسالی که سبک زندگی مناسبی نداشته و دارای اضافه وزن، تغذیه نامناسب، استرس زیاد، بی تحرکی و سابقه خانوادگی دیابت هستند، دیده می شود. البته متاسفانه این روزها دیابت نوع 2 در کودکان نیز مشاهده می شود. زیرا رژیم های بدغذایی (فست فودها، نوشابه هاو…) ، بازی های نشستنی و کم تحرکی کودکان موجب افزایش چربی های شکمی در کودکان شده است و همین امر موجب ابتلای آن ها به دیابت نوع 2 می شود. با افزایش میزان وزن در کودکان، گاهی دیابت های دوگانه را نیز مشاهده می کنیم. به طوری که بدن این کودکان نه انسولینی تولید می کند و نه انسولین دریافتی را قبول می کند.

در دیابت نوع 2 به دلیل چاقی، کم تحرکی و استرس، انسولین ترشح شده با مقاوت بدن روبه رو می شود و علی رغم تمام تلاش های بدن برای تولید انسولین، کاهش قند خون اتفاق نمی افتد.

برخی از افراد دارای دیابت نوع 2 نیازمند انسولین خواهند بود و نمی توان تنها با قرص، دیابت آن ها را کنترل کرد. اما لازم به ذکر است که دیابت نوع 2 قابل پیشگیری می باشد و با کاهش وزن و استرس و همچنین اصلاح رژیم غذایی می توان آن را کنترل کرد.

در مقاله زیر، علل و درمان های دیابت را توضیح داده ایم علل، پیشگیری و درمان دیابت

دیابت بارداری

دیابت بارداری در برخی از خانم های باردار دیده می شود و معمولا بعد از اتمام دوره بارداری بهبود می یابد. اما مادران بارداری که درگیر دیابت بارداری شده اند دقت نمایند که احتمال درگیری به دیابت نوع 2 در سنین بالا در این افراد بیشتر از سایر افراد می باشد. پس بنابراین بهتر است که سبک زندگی خود را اصلاح کنند، تحرک داشته باشند و از استرس دوری کنند. اما اکثر مادران پس فارغ شدن، بهبود می یابند.

دیابت بارداری از این جهت بسیار مهم می باشد که ممکن است تاثیرات مخربی بر روی نوزاد داشته باشد. از این رو به مادران باردار که درگیر دیابت شده اند توصیه می کنیم که تحت نظر پزشکان غدد و متابولیسم قراربگیرند.

دیابت ناشی از برخی بیماری ها

برخی از بیماری ها ممکن است که پانکراس(لوزالمعده) را تحت تاثیر قراردهد و مانع از عملکرد صحیح آن گردد.

در کودکان بیماری هایی نظیر سی اف و تالاسمی ماژور که موجب رسوب آهن در سلول های پانکراس و تخریب آن ها می شود، می تواند باعث بروز دیابت در کودکان گردد.

دیابت ناشی از داروها

مصرف بسیاری از داروها ممکن است باعث بروز دیابت در افراد گردد. از آنجایی که استعداد ژنتیکی دیابت در بسیاری از افراد جامعه وجود دارد، مصرف برخی داروها می تواند باعث ایجاد دیابت در آن افراد گردد.

در برخی از موارد اگر به سرعت تشخیص داده شود و مصرف دارو قطع گردد، دیابت بهبود میابد اما اگر داروها منجر به تخریب سلول های لوزالمعده گردند، دیابت قابل بهبود نخواهد بود.

در مقاله زیر به سوالات پزشکی کاربران در خصوص بیماری دیابت یا قند پاسخ داده ایم سوالات پزشکی دیابت

*پیام های مهم دکتر سیاری فرد:

• هیچ دارویی را بدون مجوز پزشک مصرف نکنید.
• به صورت خودسرانه دارو مصرف نکنید.
• داروها را بدون مجوز پزشک باهم مصرف نکنید.
• داروهای ناآشنا و فاقد تاییدیه وزارت بهداشت را مصرف نکنید.

زیرا شما از تداخلات دارویی اطلاعاتی ندارید و ممکن است مصرف دو دارو در کنار یکدیگر، باعث بروز دیابت گردد.

سوالات پزشکی درباره دیابت