فلج مغزی در کودکان، علل، علائم و پرسش و پاسخ

فلج مغزی یا CP شایع‌ترین اختلال حرکتی منجر به معلولیت در دوران کودکی است. بین 2 تا 3 کودک از هر هزار کودک به فلج مغزی مبتلا می‌شوند و علت آن صدمه ای است که به مغز وارد می‌شود. این صدمه می‌تواند در داخل رحم، هنگام تولد و یا بعد از تولد رخ دهد. هر حادثه ای که در یک مغز نابالغ اتفاق بیفتد و منجر به صدمه به قشر حرکتی مغز شود، می‌تواند منجر به فلج مغزی شود.

این مقاله توسط دکتر محمودرضا اشرفی، فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان تهیه ‌شده‌است. در صورت تمایل می‌توانید در اپلیکیشن مدافون، از دکتر اشرفی مشاوره متنی دریافت کنید. دریافت مشاوره

علل فلج مغزی

همان‌طور که گفته شد، CP یا همان Cerebral Palsy می‌تواند در داخل رحم، هنگام تولد و پس از تولد نوزاد رخ اتفاق بیفتد.

علل فلج مغزی در داخل رحم

نرسیدن اکسیژن یا خون به مغز در داخل رحم

علل فلج مغزی هنگام تولد

مشکلات زایمان مانند آسفیکسی

علل فلج مغزی بعد از تولد

  • نارس بودن نوزاد
  • زردی شدید
  • مننژیت
  • ضربه به مغز و نرسیدن خون به مغز
  • ناهنجاری های مغزی و…

همچنین در 50 درصد موارد ممکن است که علت خاصی برای آن پیدا نشود.

درباره ضربه به سر در کودکان چه می دانید؟ مقاله زیر درباره نشانه‌های خطر در ضربه به سر کودکان توضیح داده است: آسیب و ضربه به سر کودکان

علائم شایع فلج مغزی

فلج مغزی یک آسیب غیرپیشرونده در کودک است که با اقدامات توانبخشی می‌تواند بهتر شود. علائم شایع این بیماری عبارتند از:

  • تاخیر و ضعف حرکت
  • سفتی یا شلی اندام‌ها و یا ضعیف بودن یک طرف از بدن

همراه با علائم اصلی برخی علائم دیگر هم ممکن است وجود داشته باشد مانند

  • تشنج
  • تاخیر در رشد مغزی
  • انحراف چشم
  • مشکل شنوایی
  • مشکلات گوارشی مانند آبریزش دهان ، یبوست، عدم کنترل ادرار و مدفوع
فلج مغزی

تشخیص فلج مغزی

برای تشخیص فلج مغزی، ‌‌مهم‌ترین معیار سابقه تکاملی بیمار است. معمولا نشانه‌ها و علائم زیر، ما را به سمت فلج مغزی سوق می‌دهد:

 تاخیر تکامل حرکتی

 معمولا توسط خانواده ها قابل تشخیص است. بنابراین خیلی مهم است که خانواده ها تاخیر تکاملی خصوصا حرکتی را بشناسند.

اسپاستیک بودن بدن کودک

 اگر کودک بدنش سفت باشد، ما را به وجود فلج مغزی مشکوک می‌کند. البته در مواردی از فلج مغزی، بدن کودک به جای سفت، شل است.

از بین نرفتن بعضی رفلکس های طبیعی در سن مناسب

بعضی رفلکس ها در 5-6 ماه اول زندگی وجود دارد که در ‌سال‌های بعد باید از بین برود. اگر این رفلکس ها از بین نرفته باشد، ما را به وجود فلج مغزی مشکوک می‌کند. مثلا رفلکس مورو که با رها کردن زیر سر نوزاد، او حرکتی در دست و پای خود انجام می‌دهد.

عدم وجود بعضی رفلکس ها

بعضی رفلکس ها بعد از 9-10 ماهگی باید ایجاد شود. مانند رفلکس پاراشوت (چترباز). در این رفلکس وقتی کودک را با شکم به سمت زمین نگه می داریم، باید دست هایش را به صورت محافظتی باز کند. عدم وجود این رفلکس ما را به سمت فلج مغزی سوق می‌دهد.

بررسی وضعیت زایمان

تاریخچه، بیماری‌ها، خونریزی، مصرف داروها، وزن نوزاد در هنگام تولد، زایمان بریچ، نارس بودن یا نبودن نوزاد در هنگام تولد، زایمان تک قلویی یا چندقلویی، سابقه سقط های مکرر و مشکلات زایمان نیز در این پروسه مورد بررسی قرار می‌گیرد.

انجام اعمال تشخیصی

در سن پایین اگر ملاج کودک باز باشد، با سونوگرافی می‌توان از وضعیت مغز کودک و وجود ناهنجاری مطلع شد. در سنین بالاتر با MRI می‌توان بسیاری از مشکلات مغزی را مشخص کرد.

رد بیماری‌هایی که علائم بیماری CP را شبیه سازی می‌کند

سایر بیماری‌های متابولیک، مانند بیماری نادر کمبود آنزیم آرژیناز را باید بررسی کنیم که مطمئن شویم بیماری دیگری خود را به این شکل نشان نداده باشد.

نوار مغز

در صورتی که کودک دچار تشنج است نیاز به نوار مغز برای او می‌باشد.

به یاد داشته باشیم که در مواردی ممکن است که علت فلج مغزی مشخص نشود.

انواع تشنج در کودکان چگونه است؟ دکتر سارا نجفی در مقاله زیر انواع و نشانه‌های تشنج را معرفی کرده است تشنج در کودکان

درمان فلج مغزی

متاسفانه هنوز درمانی که بیماری فلج مغزی را ریشه کن کند در هیچ جای جهان، وجود ندارد. اما همان‌طور که گفته شد، فلج مغزی یک ضایعه استاتیک غیرپیش رونده است. انجام منظم اقدامات توانبخشی تنها درمان شناخته شده این بیمار است مانند

  • انجام فیزیوتراپی و کاردرمانی روزانه یک ساعت، 5 روز در هفته
  • درمان تاخیر تکلم با گفتار درمانی
  • کنترل تشنج با داروهای تشنج
  • کنترل آب دهان کودک با دارو و گفتار درمانی و یا حتی جراحی
  • مصرف داروهایی برای کنترل سفتی عضلات
  • درمان های ارتوپدی خصوصا در سن 4 تا 8 سال
  • درمان های جراحی اعصاب

در واقع درمان بیماری فلج مغزی یک درمان گروهی است.

سلول درمانی یکی از روش های درمانی جدید است که در برای درمان فلج مغزی در حال بررسی است. در سلول درمانی می‌توان سلول‌ها را از منابع مختلفی مانند بند ناف گرفت و به بیمار تزریق کرد تا به درمان علائم بیماری کمک کند. این کار در دانشگاه علوم پزشکی در حال انجام است.

پیشنهاد مطالعه | درباره فلج شل حاد از دکتر میلاد دودانگه

سوالات رایج در خصوص فلج مغزی در کودکان

آقای دکتر 6 سال است که بچه من دچار فلج مغزی است و چندین سال است که منتظر تزریق سلول بینادی هستیم. لطفا راهنمایی کنید که نتایج این کارآزمایی چند درصد جواب داده است؟

درمان سلولی بیماری فلج مغزی در حال حاضر در مراحل تحقیقاتی قرار دارد و یک روش درمانی قطعی نیست. بنابراین هنوز وارد روش های درمانی کشور نشده و برای برخی بیماران که بررسی ‌شده‌است مناسب بوده است.

فرزند من 32 هفته به دنیا آمد. وقتی سونوگرافی مغز انجام شد یک طرف مغزش 2 میلی متر از طرف دیگر بزرگتر بود و برای او هیدروسفالی تشخیص داند. چند دکتر تجویز کردند که عمل انجام شود و چند دکتر هم گفتند که فعلا صبر کنیم. در حال حاضر علائم و یا مشکل خاصی ندارد. آیا ممکن است مشکل حل شده باشد؟

باید منتظر سیر تکامل و رشد باشیم چون در دو سال اول تکامل مغز سیر می‌شود. عدم تقارن بین دو نیمکره، می‌تواند نرمال باشد اگر تفاوتی بین یک طرف اندام‌ها با طرف دیگر وجود ندارد و انشالله در طی چند ماه آینده هم همین طور باشد و به جراحی نیاز نیست.

پسر دو ساله و سه ماهه من به فلج مغزی مبتلا است.  دکتر، قرص ممانتین با دوز 5 داده اند. نظر شما  چیست؟

ممانتین دارویی است که برای بهبود هوش و ذهن و فعالیت های ذهن استفاده می‌شود ولی برای درمان سی پی نیست.

ما ازدواج فامیلی داشته ایم. پسرم در دو سالگی با سر از روی مبل به زمین خورد و الان که پنج ساله است فقط چند کلمه حرف می زند و تشنج هم دارد. آیا درمانی دارد؟

باید در تصویربرداری مغز، مشخص شود که میزان آسیب و صدمه به مغز چه میزان بوده. اما برای درمان تشنج، اقدامات توانبخشی برای تاخیر تکاملی حتما موثر است. اگر تشنج با دارو کنترل شود، به پیشرفت تکامل کمک زیادی می‌کند.

پسر 6 ساله من در سه سال گذشته به صورت ناگهانی به لکنت مبتلا شد. به دکترهای زیادی مراجعه کردم اما فایده ای نداشته. لطفا من را راهنمایی کنید.

لکنت در کودکان دلایل مختلفی دارد اما شایع‌ترین دلیل آن استرس و اضطراب و یا حادثه ایست که برای کودک رخ داده است. معمولا با گفتار درمانی مشکل حل می‌شود. از داروهای ضداضطراب هم گاهی استفاده می‌شود. اگر در خانواده سابقه لکنت وجود ندارد، مسئله جدی نیست اما پشتکار داشته باشید و درمان را دنبال کنید. احتمال درمان خیلی زیاد است.

بچه 1 سال و 4 ماهه من، همه اندام‌هایش شل است. دکتر به من گفته است که قسمت جلوی سرش خیلی دیر رشد می‌کند. راه درمان یا داروی خاصی دارد؟

ممکن است فرزند شما به نوعی از فلج مغزی مبتلا باشد که به جای سفتی، عضلات شل هستند. اگر عارضه و مشکل خاصی در مغز نباشد و یا بیماری پیشرونده ای در کار نباشد، با توانبخشی به درمان نتیجه می‌دهد.

جنین من در دوران بارداری آنومالی کیست کروئید در در دو طرف مغزش تقریبا 7 میلی متر دیده شده. چند هفته بعد که سونو تکرار شد، کیست از بین رفته بود. آیا جای نگرانی هست؟

کیست کروئید معمولا خوش خیم است و به مرور خودش کوچک می‌شود و از بین می رود. معمولا علامت دار نیست و انشالله تکرار هم نخواهد شد.

بچه من بیماری شارکوماریتوث نوع 4 دارد. برای کند شدن پیشرفت بیماری راهی وجود دارد؟

این بیماری جز بیماری‌های ارثی حسی حرکتی است که منشا ژنتیک دارد. درمان قطعی برای آن وجود ندارد. ژن درمانی در حال بررسی هست که شاید تا 10 سال آینده هم وارد بازار نشود. اقدامات درمانی برای این بیماری همان توانبخشی، فیزیوتراپی، رژیم غذایی مناسب و… است.

دخترم 6 ساله است و سمت راست بدنش خوب کار نمی‌کند. 5 سال است که کاردرمانی انجام می‌دهد اما اثری نداشته است. لطفا من را راهنمایی کنید.

در این نوع فلج مغزی، نیمی از بدن ضعف دارد و معمولا، هوش و ذهن و… خوب کار می‌کند. به صورت کلی در کاردرمانی و فیزیوتراپی معمولا پا بهتر از دست به درمان پاسخ می‌دهد. CP . به یاد داشته باشید که هر چه با دست ضعیف بیشتر کار شود، بهتر جواب می‌دهد.

اگر در خصوص فلج مغزی سوالی دارید در بخش نظرات سوالات خود را درج کنید. ما سعی می کنیم تا حد امکان سوالات شما را از پزشکان مدافون بپرسیم.

متخصص مغز و اعصاب

در مدافون مجموعه از بهترین پزشکان فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان به صورت 24 ساعته پاسخگوی سوالات شما هستند. جهت دریافت مشاوره وارد لینک زیر شوید.

مشاوره با فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟

متوسط امتیاز: 4.9 / 5. تعداد امتیازدهندگان: 8549

هنوز کسی امتیازی ثبت نکرده است

این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.

5 دیدگاه دربارهٔ «فلج مغزی در کودکان، علل، علائم و پرسش و پاسخ»

  1. سلام دختر سه ماهه ای دارم ک خیلی کم واکنش میده به صدا ها و تصاویر رو شکم هم میخوابونم سرش و بالا نمیاره و اینکه خیلی کم لبخند میزنه میشه راهنماییم کنید

  2. سلام آقای دکتر وقت بخیر دختر ۷ ساله دارم که میگگن مشکل cp داره تو اینترنت درباره همین مشکل جستجو میکردم که به شما رسیدم که میشه با بند ناف درمان بشه زنگ زدم به بنیاد فناوری رویان گفتن دو ماهی هست که این طرح تموم شد میخواستم بدونم من حالا چکار کنم۰ خواهش میکنم کمکم کنید

    1. سلول درمانی یکی از روش های درمانی جدید است که در برای درمان فلج مغزی در حال بررسی است. در سلول درمانی می توان سلول ها را از منابع مختلفی مانند بند ناف گرفت و به بیمار تزریق کرد تا به درمان علائم بیماری کمک کند. این کار در دانشگاه علوم پزشکی در حال انجام است.

  3. خواستم بدونم ك استفاده از سلولهاي بنيادي در درمان بيماري سي پي در بزرگسالان هم جوابگو هست ؟؟

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *