تشنج در کودکان انواع متفاوتی دارد. در این مقاله دکتر سارا نجفی به معرفی انواع تشنج در کودکان پرداخته است:.
تشنج ناشی از تب یا febrile convulsion
این نوع تشنج معمولا در کودکان 6 ماه الی 5 سال، به دنبال عفونت‌های ویروسی یا تب بالای 38.5 درجه بروز می‌دهد. زمانی که تب بالا در کودک به خوبی کنترل نشود، ممکن است کودک دچار تشنج گردد.
تشنج ناشی از تب در کودکان به دو دسته ساده یا پیچیده طبقه بندی میشود :
تشنج ساده
در نوع ساده تشنج ناشی از تب، ممکن است کودک در هر 24 ساعت یک بار به مدت زمان کمتر از 15 دقیقه دچار تشنج گردد.
تشنج پیچیده
اما در نوع پیچیده تشنج ناشی از تب، زمان تشنج کودکان بیشتر از 15 دقیقه به طول می انجامد و معمولا در 24 ساعت بیشتر از یک بار اتفاق میافتد. این نوع تشنج نیاز به بررسی های ویژه و دقیق تری نسبت به تشنج ساده دارد و معمولا اولین باری که کودک دچار این نوع تشنج می‌گردد، نیاز است که به پزشک مراجعه کرده و کودک را حداقل 24 ساعت تحت نظر پزشک قرار دهیم. پزشکان بنا به تشخیص خود، عموما برای این کودکان نوعی شیاف یا شربت دیازپام تجویز می نمایند تا زمانی که تب کودک بالا رفت برای جلوگیری از تشنج، برای کودک استفاده شود.
جالب است بدانید که وراثت نقش بسزایی در این نوع تشنج دارد و 2 الی 10 درصد کودکانی که تشنج را در ژن خانواده خود دارند، دچار تشنج می‌شوند.
تشنج کانونی (فوکال Focal)
تشنج کانونی یا تشنج فوکال نیز به دو دسته ساده و پیچیده تقسیم میشود.
تشنج کانونی ساده
در نوع ساده تشنج کانونی، فعالیت الکتریکی فقط در یک بخش از مغز دچار اختلال می‌گردد و بسته جای آن، علائم متفاوتی از جمله پرش یک یا چند انگشت، پرش دست و یا پرش دو پا از خود بروز می‌دهد.
معمولا کودکان در این نوع تشنج هوشیار هستند و قبل از بروز تشنج دچار اورا می‌شوند. اورا یک سری علائمی است که عموما قبل از شروع تشنج، بروز می‌کند و یکی از شایع‌ترین آن ها دژاوو می‌باشد. در این حالت فرد تصور می‌کند که این اتفاق قبلا برای او رخ داده است. همچنین کودک ممکن است علائم دیگری داشته باشد. برخی از این علائم عبارتند از:
- احساس ترس شدید
- احساس سرخوشی
- تغییر حالت چهره
تشنج کانونی پیچیده
در نوع پیچیده تشنج کانونی، عموما کودکان دچار اختلال هوشیاری می گردند. این اختلال هوشیاری صرفا از هوش رفتن نبوده و ممکن است به صورت فراموشی یا بروز علائم عجیب مانند لبخند زدن، دویدن، جیغ زدن و گریه کردن رخ دهد. عموما بعد از این اتفاق کودک خوابالوده و خسته میشود.
اگر کودک شما هم دچار تشنج شده‌است، می‌توانید از بهترین پزشکان فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان به صورت آنلاین مشاوره دریافت کنید.
تشنج generalize (گسترده)
در تشنج ژنرالیزه هر دو طرف مغز درگیر میشود. یکی از شایع‌ترین تشنج های ژنرالیزه، تشنج ابسنس یا تشنج غایب می‌باشد. در این حالت کودک کاملا هوشیار بوده و در یک حالت خاص به یک نقطه خیره میشود. در تشنج ابسنس می‌توانید انقباض در عضلات صورت، دهان کودک و یا پلک زدن سریع را در کودک مشاهده کنید. این نوع تشنج معمولا 30 ثانیه به طول میانجامد و پس از تشنج، کودک آن زمان را بخاطر نمیاورد. این تشنج ممکن است در روز چند بار تکرار شد. دربرخی از کودکان تا 100 بار نیز مشاهده شده‌است. تشنج generalize در کودکان 4 تا 12 ساله مشاهده میشود.
تشنج تیپیک
در این نوع تشنج یک سری انقباضات و سفتی در بدن رخ می‌دهد که در پی آن شلی و بی اختیاری ادرار و مدفوع و از بین رفتن هوشیاری را مشاهده خواهیم کرد. در این نوع تشنج عموما مردمک چشم‌ها به بالا رفته و از دهان کف خارج میشود. در پی این اتفاقات کودک دچار خستگی و خواب‌آلودگی می‌گردد و این اتفاق حدود نیم ساعت یه طول می انجامد.
صرع
صرع در واقع یک سندرم می‌باشد. در صورتی که کودک دچار هیچ یک از مشکلات ذکر شده مانند: تب بالا، عفونت‌های ویروسی، اختلالات خونی و یا قندی نباشد و دچار تشنج گردد، گفته میشود که بیماری صرع دچار است. در این حالت کودک در 24 ساعت 2 بار دچار تشنج می‌گردد.
البته ناگفته نماند که تشخیص صرع به راحتی نبوده و نیازمند انجام آزمایش‌های دقیق و پیشرفته در افراد می‌باشد.
راه‌های تشخیص تشنج
- معاینات نورولوژیک
- تست های خونی
- ام آر آی
- سیتی اسکن مغز
- نوار مغز EEG
- LP برداشتن مایع مغزی نخاعی
اقدامات لازم هنگام تشنج کودک در منزل
- ابتدا لازم است که والدین هنگام بروز تشنج خونسردی خود را حفظ کنند.
- کودک را به پهلو بخوابانند و چنانچه در دهان او مواد غذایی و یا ترشحی وجود دارد به آهستگی خارج نمایند.
- از پاشیدن آب به صورت یا تحریک کودک خودداری کنند.
*والدین محترم دقت نمایید که به هیچ عنوان سعی برای بازکردن دهان کودک نکنید. در صورت امکان یک شی پلاستیکی نرم بین دندان‌های او قرار دهید تا مانع از گاز گرفتی زبان او گردید.
منبع :صحبت های دکتر سارا نجفی، پزشک عمومی مدافون، درباره انواع تشنج در کودکان
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.