نازایی چیست؟
تلاش برای بارداری با رابطه جنسی مکرر به مدت حداقل یک سال و عدم موفقیت در بارداری نازایی یا Infertility نامیده می‌شود. نازایی وضعیتی ترسناک برای زوجینی است که می خواهند بچه دار شوند. به‌طور کلی ، تقریباً 25٪ از کل زنان در زندگی خود با نازایی روبرو می‌شوند.
نازایی یا ناباروری در زوجین دلایل متعددی دارد که در این مقاله از مدافون به معرفی آن ها خواهیم پرداخت. این مقاله توسط دکتر زهرا نظامی، متخصص زنان و زایمان تهیه شده‌است.
سن
بیشترین قدرت باروری زنان در سن ۲۰ تا ۲۵ سالگی است. با ورود به ۳۰ سالگی قدرت باروری شروع به کاهش می‌کند و فرد برای باردارشدن نیازمند تلاش بیشتری می‌باشد. قدرت باروری زنان از حدود ۳۰ سالگی شروع به زوال می‌کند و از سن ۳۵ سالگی با شیب سریع‌تری کاهش می‌یابد.
هرچه سن بالاتر می‌رود، احتمال بارداری کاهش می‌یابد و نازایی بیشتر می‌شود. پزشکان معتقدند که بهتر است پیش از رسیدن به سن ۳۵ سالگی برای بارداری اقدام نمایید. با افزایش سن در بانوان، تعداد تخمک‌ها و در نتیجه قدرت باروری او به سرعت کاهش می‌یابد. علاوه بر این کیفیت تخمک های بانوان در سنین بالای 30 سال کاهش می‌یابد و همین امر احتمال ناهنجاری‌های کروموزومی را افزایش می‌دهد. مطالعات نشان داده است که تقریباً ۷۰٪ از سقط ها به دلیل ناهنجاری های کروموزومی رخ می‌دهند.
اختلالات تخمک گذاری
اختلالات تخمک گذاری بر توانایی باردار شدن زنان تأثیر می گذارد. چرا که بدون تخمک گذاری موفقیت آمیز، هیچ تخمکی برای وقوع لقاح و باروری وجود نخواهد داشت. این اختلال یکی از اصلی ترین عوامل تاثیرگذار بر نازایی می‌باشد که از هر 4 زوج نازا، 1 زوج به آن درگیر هستند.
پیشنهاد مطالعه | مطالعه این مقاله از دکتر محدثه عالمی، متخصص زنان و زایمان را به شما توصیه میکنیم: علائم و نشانه‌های ناباروری
سندرم تخمدان پلی کیستیک
علت دوره‌های عادت ماهانۀ نامنظم برخی از زنان این است که تخمدان آنها آندروژن یا هورمون‌های مردانۀ بیش از حدی تولید می‌کند. این زنان اغلب دچار اضافه وزن هستند و سابقۀ دوره‌های نامنظم، رشد غیرطبیعی موهای زائد در صورت و یا بدن،آکنه و ناباروری دارند. مشکلات تخمک گذاری اغلب به دلیل سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ایجاد می‌شوند که در بین عموم مردم به نام تنبلی تخمدان شناخته می‌شود. این سندرم شایع‌ترین علت بروز ناباروری در زنان است.
کیفیت پایین تخمک
کیفیت و تعداد تخمک‌هایی که توسط تخمدان تولید می‌شود به‌طور طبیعی پس از ۳۵ سالگی افت می‌کند. از این رو در صورت پایین بودن کیفیت تخمکهر چند امکان باروری تخمک وجود داشته باشد، اما ممکن است تخمک بارور نتواند به درستی در رحم لانه‌گزینی یا به اندازۀ کافی رشد کند. با افزایش سن، معمولاً کیفیت تخمک‌ها پایین می‌آید. برای رفع این مشکل ممکن است پزشک درمان دارویی را پیشنهاد کند. روش ivf در کنار درمان دارویی تحریک تخمک‌گذاری می‌تواند شانس بارداری را در این افراد افزایش دهد.
پیشنهاد مطالعه | در این مقاله دکتر غزال گلی، متخصص زنان و زایمان به سوالات کاربران درباره ناباروری پاسخ داده است: سوالات متداول در رابطه با مشکلات ناباروری
آندومتریوز
آندومتریوز توانایی باردار شدن زنان به صورت طبیعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری حدود ۱۰% از بانوان را درگیر خود می نماید و می‌تواند بر بارداری تاثیر بگذارد.
اختلالات مربوط به لوله های فالوپ
لوله های فالوپ یا همان لوله های رحمی در حدفاصل تخمدان ها تا رحم بانوان قرار دارند. این لوله ها ممکن است بنا به دلایل مختلفی از جمله جراحی و ابتلا به عفونت‌های مقاربتی (STIs) آسیب ببیند. وجود ناهنجاری و یا صدمه به این لوله ها می‌تواند مانع از رسیدن اسپرم به تخمک شود و یا حتی در صورت وقوع لقاح، ممکن است مانع عبور تخمک بارور شده به سمت رحم شود. از این رو اختلالات لوله های فالوپ باعث ناباروری می گردند.
ناهنجاری ها و ضایعات رحمی
ناهنجاری ها و ضایعات ساختاری رحم، از عوامل مهم و موثر بر قدرت باروری بانوان هستند. از جمله این ناهنجاری ها عبارتند از:
- رحم تک شاخ یا دو شاخ
- رحم دو گانه
- رحم دارای سپتوم
- رحم کمانی
- پولیپ های رحمی
- فیبروم ها (میوم‌ها)
اختلالات هورمونی
نوسان در سطح هورمون‌ها بنا به دلایل مختلف، می‌تواند بر چرخه قاعدگی، تخمک گذاری و در نتیجه قدرت باروری یک خانم اثرگذار باشد. از جمله رایج‌ترین علل اختلالات هورمونی می‌تواند به این موارد اشاره نمود:
- اختلال عملکرد هیپوتالاموس
- اختلال در عملکرد هیپوفیز
- اختلال در عملکرد غده تیروئید
- افزایش سطح هورمون پرولاکتین
سبک زندگی نادرست
در برخی موارد ناباروری تاثیری مستقیم با سبک زندگی دارد. در ادامه به معرفی برخی از این رفتارهای نادرست خواهیم پرداخت:
- استفاده از تنباکو و یا الکل
- رژیم غذایی ضعیف که فاقد مواد مغذی است
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض برخی مواد شیمیایی و سمی
منبع: دکتر زهرا نظامی متخصص زنان و زایمان
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.