انجام زایمان در زمان و موعد مقرر آن بسیار اهمیت دارد چرا که بر سلامت نوزاد اثرگذار است. یک بارداری نرمال تقریبا 40 هفته یا 280 روز است. اما ممکن است که زایمان بین 37 تا 42 هفته طول بکشد. ممکن است که برای انجام یک زایمان طبیعی، حاملگی بیش از 40 هفته طول بکشد.
این مقاله توسط سحر فرشادی، ماما بررسی و تایید شده‌است.
زایمان از موعد گذشته یا دیررس
اگر بیش از 2 هفته از زمانی که برای زایمان مشخص شده‌است گذشته باشد (یعنی در 42 هفتگی) زایمان انجام شود، با یک زایمان دیررس یا از موعد گذشته مواجه هستیم. این زایمان بر روی پیامدهای بالینی نوزاد اثرگذار است.
البته در این پروسه تعیین سن دقیق حاملگی اهمیت فراوانی دارد. برای تعیین سن حاملگی از اولین روز آخرین قاعدگی مادر و انجام سونوگرافی پیش از 20 هفتگی استفاده می‌شود. اگر مادر تاریخ آخرین قاعدگی خود را بداند و قاعدگی منظمی داشته باشد، معیار خوبی برای تعیین سن بارداری است. اگر بین تاریخ آخرین پریود مادر و سونوگرافی بیش از 7 روز فاصله باشد، برای ما معیار سونوگرافی است.
بنابراین در تعیین زایمان دیررس تعیین سن حاملگی اهمیت زیادی دارد تا بتوان بر اساس زمان زایمان، تشخیص زایمان دیررس داد.
پدیده زایمان دیررس در کشور ما شیوع زیادی ندارد. زایمان دیررس تقریبا 0.3 درصد از کل زایمان ها را تشکیل می‌دهد و حدود 5 درصد زایمان ها، تا هفته 41 بارداری انجام می‌شود.
اگر دوست دارید بدانید که درهر هفته بارداری، جنین در چه وضعیتی قرار دارد، مقاله زیر را به شما توصیه می کنیم
چه عواملی باعث زایمان دیررس می‌شود؟
بسیاری از عواملی که موجب زایمان دیررس می‌شود، ناشناخته باقی مانده است اما عوامل شناخته شده شامل این موارد است:
ژنتیک
اگر مادر یا پدر جنین، در زایمان دیررس به دنیا آمده باشند، احتمال زایمان دیرتر از موعد برای فرزند آنها وجود دارد. البته نقش مادر در این زمینه بیشتر از پدر است.
مشکلات هورمونال جنین
بعضی از مشکلات هورمونی در جنین باعث می‌شود که پروسه زایمان دیرتر از زمان مورد انتظار رخ دهد.
اختلالات ساختاری جنین
برخی اختلالات جنین مانند مانند آنسفالیت می‌تواند موجب دیررس شدن زایمان شود. آنسفالیت مغزی (Encephalitis) یا التهاب بافت مغزی به معنی التهاب و ورم در مغز است که به واسطه نوعی ویروس در سر ایجاد می‌شود.
اگر در دوران بارداری نیاز به مشاوره با یک پزشک متخصص زنان دارید، در مدافون می‌توانید از بهترین دکترهای آنلاین زنان و زایمان مشاوره بگیرید.
عوامل خطر در زایمان دیررس
- سابقه زایمان دیررس در زایمان های قبلی (اصلی ترین عامل خطر)
- اولین بارداری
- جنین پسر
- چاقی
- سن بالا
- نژاد
خطرات زایمان دیررس
با بالا رفتن سن بارداری، احتمال از بین رفتن جنین در شکم مادر
در 42 هفتگی احتمال ازبین رفتن جنین در شکم مادر دو برابر افزایش پیدا می‌کند. چرا که ممکن است پیری جفت یا مشکل در خونرسانی به جنین یا مشکل در تغذیه او اتفاق بیفتد.
بالارفتن ریسک نوزاد با بلوغ نامطلوب
علاوه بر این با وجود مشکل در خونرسانی به جنین ممکن است او مواد مغذی لازم را دریافت نکند و رشد کافی نداشته باشد و به این نوزادان dismature یا دارای بلوغ نامطلوب گفته می‌شود. این نوزادان دچار نوعی سو تغذیه در شکم مادر می‌شوند. در این حالت احتمال دفع مکونیوم (مدفوع) برای نوزاد وجود دارد.
در این جنین، احتمال اختلال ریتم قلب جنین در حین زایمان، کم شدن مایع آمنیوتیک و کمبود دریافت اکسیژن وجود دارد.
رشد بیش از حد جنین در رحم مادر
در کنار بالا رفتن ریسک از بین رفتن جنین در شکم مادر پس از 42 هفتگی، خطر دیگری که وجود دارد این است که با انجام یک خونرسانی خوب به جنین، ممکن است او به رشد خود در رحم مادر ادامه داده و به وزن بیش از 4500 گرم برسد که به این حالت ماکروزومی گفته می‌شود. این پدیده شانس زایمان طبیعی را کاهش می‌دهد و ممکن است نیاز به عمل سزارین بشود. علاوه بر این پدیده ماکروزومی ممکن است باعث آسیب به نوزاد در حین تولد بشود و مثلا شانه او در مسیر زایمان گیر کند. ماکروزومی نوزاد می‌تواند مشکلات متابولیکی مانند افتادن قند خون، افزایش غلظت خون، افزایش بیلی روبین را به همراه داشته باشد.
پیشگیری از زایمان دیررس
توصیه می‌شود که در هفته های آخر بارداری توسط متخصص زنان و زایمان، معاینه انجام شود و آماده سازی سرویکس در حین معاینه برای زایمان انجام شود. این موضوع ورود به فاز زایمان را سرعت می بخشد.
با گذشت 41 هفته از حاملگی دو راه برای جلوگیری از زایمان دیررس وجود دارد:
آماده کردن مادر برای ورود به فاز زایمان
با استفاده از روش هایی مانند تجویز داروهایی برای آماده سازی دهانه رحم می‌توان زایمان طبیعی را شروع کرد.اگر مادری تمایل به مداخله در روند زایمان طبیعی نداشته باشد، باید سلامت جنین از نظر میزان مایع آمنیوتیک، نوار قلب جنین حداقل 2 بار در همان هفته آخر انجام شود و مادر دائما تحت نظر پزشک باشد.
انجام زایمان سزارین
با مشاوره به بیمار و در صورت موافقت او، می‌توان زایمان سزارین را انتخاب کرد و اجازه ندهیم که زایمان به 42 هفته موکول شود.
اگر نیاز به مشاوره با یک مامای باتجربه دارید، می‌توانید در مدافون از بهترین ماماهای کشور مشاوره تلفنی و یا متنی بگیرید:
سوالات پزشکی در خصوص زایمان دیررس
با توجه به احتمال وجود ماکروزومی یعنی وزن بالای 4500 گرم در جنین شما، توصیه می‌شود که زایمان سزارین را انتخاب کنید چرا که ممکن است با این وزن زایمان طبیعی به خوبی پیش نرود. ریسک خونریزی شدید پس از زایمان در ماکروزومی افزایش پیدا می‌کند.
اگر خانمی بعد از یک بار بارداری مجددا باردار نمی‌شود، به آن نازایی ثانویه گفته می‌شود. با توجه به سن شما و احتمال کم شدن ذخیره تخمک ها، باید سریع تر مداخله را شروع کنیم. یک شرح حال دقیق از شرایط شما، وضعیت پریود، کیفیت اسپرم همسرتان نیاز است. ناامید نباشید، روش های زیادی برای بارداری شما وجود دارد.
در مقاله زیر ما به موضوع بارداری در سن 40 سالگی به بالا پرداخته‌ایم. مطالعه آن را به شما توصیه می کنیم:
همه چیز درباره بارداری در سن بالای 40 سالگی
برای شما معمولا نیاز است که یک معاینه از نظر وضعیت دهانه رحم انجام شود و همچنین یک سونوگرافی برای بررسی وضعیت جفت نیاز است. در این سن از بارداری یعنی بعد از 34 هفتگی معمولا شیاف پروژسترون کمک زیادی نمی‌کند، مگر اینکه طول دهانه رحم در سونوگرافی یا معاینه کاهش پیدا کرده باشد. بعد از 35 هفتگی ما معمولا خیلی نگران زایمان زودرس نیستیم. اگر دهانه رحم کوتاه نشده باشد و همراه با درد نباشد، جای نگرانی نیست.
ما در مقاله زیر به پرسش های زیادی درباره بارداری پاسخ داده ایم. مطالعه آن را به شما توصیه می کنیم
اگر شما هم تجربه ای از زایمان دیررس دارید، خوشحال می شویم که در بخش نظرات، آن را با ما در میان بگذارید.
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.