دندان درآوردن نوزادان، همه چیز درباره دندان های شیری

شاید هرگز با خود فکر نمی کردید که دندان های شیری، این مرواریدهای سفید، نقش مهمی در دوران شیرخواری فرزند شما داشته باشد. دیر یا زود درآوردن دندان، نشانه های درآمدن و افتادن دندان ها همگی جز دغدغه های والدین هستند. تا انتهای این مقاله همراه ما در مدافون باشید تا ببینید که پزشکان در این زمینه چه نظری دارند. این مقاله به تایید دکتر نگار اسماعیلی رسیده است.

زمان دندان درآوردن شیرخواران

به طور معمول اولین دندان شیری بین 5 تا 7 ماهگی نیش می زند و بیرون می آید. اولین دندان هایی که بیرون می آیند، دندان های پیش مرکزی پایین هستند. سپس در فاصله 1 تا 2 ماه بعد، دو دندان پیش مرکزی بالا رویش دارند. سپس دندان های پیش طرف پایین و بالا درمی آیند. در اکثر کودکان تا 14-15 ماهگی دندان های پیش درآمده است. 

دندان های آسیا بین 14 تا 16 ماهگی، دندان های نیش معمولا تا 18 ماهگی و دندان های آسیای بزرگ در آخر درمی آیند. تا 30 ماهگی پروسه رشد دندان های شیری طول می کشد. در واقع تا 2.5 سالگی، 20 دندان شیری در دهان کودکان درمی آید.

به دنیا آمدن نوزاد با دندان

به دنیا آمدن نوزاد با دندان اتفاق خاص و نگران کننده ای نیست. تنها موردی که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که این دندان ها معمولا اتصالی به قسمت زیرین خود ندارند و ممکن است که در حین شیر خوردن بیفتد و وارد راه های هوایی بشود (آسپیریشن دندان) و از این جهت خیلی خطرناک است. باید در اولین فرصت، این دندان ها تحت نظر دندانپزشک یا پزشک متخصص اطفال کشیده شود تا موجب خفگی نوزاد نشود.

اگر نیاز به مشاوره با پزشک متخصص اطفال آنلاین دارید، در مدافون می توانید با بهترین پزشکان متخصص اطفال به صورت تلفنی و آنلاین مشورت کنید:

علائم دندان درآوردن در نوزادان

همان طور که گفته شد رویش دندان ها بین 5 ماهگی تا 2.5 سالگی ممکن است که طول بکشد که این بازه زمان زیادی است.  در رویش دندان ها خصوصا دندان های اولیه بین 5 تا 12 ماهگی کودک ممکن است که به سرماخوردگی و یا اسهال و استفراغ هم مبتلا شود و نباید هر بیماری و علامتی را به حساب دندان درآوردن گذاشت. بنابراین باید گفت که اسهال و استفراغ شدید، تب بالا هرگز از علائم دندان درآوردن نیست. 

بی قراری، کج خلقی، نق و نوق می تواند از نشانه های دندان درآوردن باشد.

به طور معمول کودکان از 3 ماهگی به بعد ممکن است که دست خود را در دهان ببرند. بردن دست به دهان در شیرخواران نشانه دندان درآوردن نیست.

همچنین به علت افزایش ترشح غدد بزاقی، در 2.5 تا 3 ماهگی، میزان آب دهان و ریزش آب دهان در این سن افزایش پیدا می کند. این موضوع هم ربطی به دندان درآوردن ندارد. 

تب در دندان درآوردن

از آنجایی که معمولا 7-8 ماهگی زمانی است که شیرخواران به اولین بیماری خود مبتلا می شوند، ممکن است که تب ناشی از مریضی به دندان درآوردن مرتبط شود. ممکن است که گاهی هنگام دندان درآوردن بدن نوزاد کمی گرم شود اما هرگز از 37.1 بالا نمی رود.

دکتر پرستو رستمی، متخصص اطفال در مقاله زیر به طور مفصل درباره تب در کودکان، توضیح داده است:

تب در کودکان

اسهال هنگام دندان درآوردن

همان طور که قبلا هم گفته شد، ممکن است که دندان درآوردن همزمان با اولین مریض شدن شیرخوار باشد. در هنگام دندان درآوردن ممکن است که کمی مدفوع او آبکی و شل بشود اما هرگز اسهال شدید نمی تواند نشانه دندان درآوردن باشد.

دکتر داود مطهری زاد، پزشک متخصص اطفال، در مقاله زیر درباره اسهال در کودکان توضیحات کاملی داده است. مطالعه آن را به شما توصیه می کنیم:

اسهال در کودکان

راه هایی برای کاهش درد لثه در هنگام دندان درآوردن

از نظر پزشکی مخالفتی با استفاده از دندان گیر برای کم کردن خارش لثه شیرخواران موقع دندان درآوردن وجود ندارد. در منابع علمی جایی ذکر نشده است که این مواد می تواند باعث کج درآمدن دندان شود. برای استفاده از ژل های دندانی یا لثه هم مخالفتی وجود ندارد. در بی قراری های شدید، دادن استامینوفن می تواند به بهبود وضعیت شیرخوار کمک کند. 

کمپرس سرد با استفاده از یک پارچه تمیز و خیس هم برای کاهش درد دندان موثر است.

دندان درنیاوردن کودکان

معمولا تا 13-14 ماهگی اگر کودکی دندان درنیاورد، طبیعی است و جای نگرانی نیست. خیلی از مواقع این موضوع زمینه خانوادگی دارد و مثلا پدر یا مادر کودک هم در این سن دندان درآورده اند. اما بعد از 14  ماهگی اگر کودک دندان درنیاورده حتما باید به آن رسیدگی کرد. در این شرایط باید کم کاری تیروئید، کم کاری غدد پارا تیروئید، کمبود ویتامین دی، منیزیم و یا کلسیم بررسی شود.

دیر یا زود دندان  درآوردن

در واقع می توان گفت که دیر یا زود دندان درآوردن نه خوب است و نه بد. بنابراین اگر فرزند شما در بازه بین 5 تا 13 ماهگی دندان دربیاورد، طبیعی است و مشکلی ندارد. خوب است بدانید دندان درآوردن به سایر فاکتورهای رشدی مربوط نیست. یک کودک ممکن است که رشد خوبی داشته باشد اما دندان درنیاورده باشد و یا برعکس. بنابراین ارتباط واضحی بین رشد و تکامل و دندان درآوردن وجود ندارد. 

زمان افتادن دندان های شیری

معمولا از 6-7 سالگی دندان های شیری شروع به ریزش می کنند. این دندان ها، به همان ترتیبی که درآمده اند شروع به ریزش می کنند. معمولا دندان های پیش مرکزی پایین و سپس بالا شروع به ریزش می کنند. تا 10-12 سالگی طول می کشد که دندان های شیری بیفتد و دندان های دائم دربیایند. با افتادن دندان شیری، حدود 3-5 ماه بعد دندان های دائمی به جای آن در می آید. تعداد دندان های شیری، 20 تا است.

زود افتادن دندان ها

گاهی ممکن است که دندان ها زودتر از موعد بیفتد. در حالتی که دندان، به صورت موضعی افتاده باشد، مثلا یکی بالا، یکی پایین و… می تواند ناشی از ازدحام دندان ها در آن قسمت باشد. اما اگر ریزش دندان ها به صورت تک دانه ای نیست احتمال بیماری هیستوسیتوزیس، نوتروپنی باید بررسی شود. گاهی برای این مشکل علت خاصی هم یافت نمی شود. 

سیاه شدن دندان ها بر اثر مصرف قطره آهن

قطره آهن معمولی باعث تغییر رنگ مینای دندان می شود. این تغییر رنگ مینای دندان ارتباطی با پوسیدگی دندان ندارد. در واقع قطره آهن باعث پوسیدگی دندان نمی شود. اگر می خواهید که قطره آهن باعث تغییر رنگ نشود، آن را در انتهای حلق کودک خود بریزید. بعد از مصرف آهن خوب است که به کودک آب بدهید. 

جدیدا قطره های لیپوزومال وارد بازار شده است که هم دندان را سیاه نمی کند و هم اختلالات گوارشی مانند دل درد و یبوست به همراه ندارد.

شیر خوردن هنگام خواب

به طور کلی تا 17-18 ماهگی مسواک زدن برای نوزادان نیازی ندارد. عامل اصلی خرابی دندان ها در کودکان، مصرف شیر در هنگام شب خصوصا شیر خشک است. مصرف شیر با بطری در هنگام شب، باعث می شود که شیر لای دندان ها باقی بماند و محیط مناسبی برای رشد باکتری ها و پوسیدگی دندان شود. توصیه می شود که بعد از مصرف شیر، مقداری آب به شیرخوار دهید تا دهان او را بشوید. 

نقش ویتامین دی در رشد دندان ها

کودکان به طور طبیعی از مکمل ویتامین A-D استفاده می کنند. میزان نیاز روزانه به ویتامین D به طور روزانه 200 تا 400 واحد است. مصرف این ویتامین از روزهای 7-8 تولد معمولا شروع می شود. به همین علت امروزه خیلی به ندرت کمبود ویتامین دی در کودکانی که در سن دندان درآوردن هستند، دیده می شود.

تزریق ویتامین دی، کمکی به درآوردن دندان در شیرخواران نمی کند، چرا که در آوردن دندان مکانیزم وابسته به ویتامین دی نیست. اگر کمبود ویتامین دی وجود داشته باشد، ممکن است پروسه استخوانی شدن دندان ها را مشکل کند نه درآوردن دندان را.

دندان قروچه

دندان قروچه در کودکان به شرایط روحی روانی کودکان ارتباط نزدیکی دارد. گاهی اوقات فشارهای روحی، دعوا و سرزنش آنها توسط والدین می تواند باعث دندان قروچه در کودکان شود. دندان قروچه از عواملی است که می تواند موجب پوسیدگی دندان کودکان شود.

سوالات پزشکی درباره دندان درآوردن

اگر نیاز به مشاوره با دندانپزشک کودکان آنلاین دارید، می توانید از پزشکان زیر در مدافون مشاوره بگیرید

اگر شما هم تجربه ای در زمینه دندان درآوردن فرزندتان دارید، خوشحال می شویم که در بخش نظرات آن را مطرح کنید.