همه چیز درباره سرطان پروستات

پروستات غده ای در سیستم تناسلی مردان است که وظیفه تولید منی (مایعی که حاوی اسپرم است) را به عهده دارد. این غده که اندازه آن حدودا اندازه یک گردو است، در زیر مثانه و اطراف مجرای خروجی مثانه (لوله ای که ادرار را از مثانه خارج می‌کند) قرار دارد. اگر اندازه آن طبیعی باشد، آن را می‌ توان به دو لوب چپ و راست تقسیم کرد. پروستات عضوی حساس بوده که ممکن است درگیر بیماری‌هایی گردد. سرطان پروستات یکی از شایع‌ترین بیماری‌های آقایان می‌باشد .

این مقاله توسط دکتر هادی ملکی، متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری تهیه ‌شده‌است.

اپلیکیشن مشاوره آنلاین پزشکی و روانپزشکی مدافون، یار همیشگی شما

سرطان پروستات یا بدخیمی پروستات

سرطان پروستات، تومور بدخیم بافت پروستات است که معمولا به آرامی پیشرفت کرده و در ابتدا محدود به غده پروستات می‌باشد و در سایر قسمت‌های بدن پخش نمی‌شود.

آمارهای منتشرشده از آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان نشان می‌ دهد که سرطان پروستات دومین سرطان شایع مردان در جهان است (با نرخ بروز 29.3 و مرگ 7.6 در هر صد هزار نفر). در حالت طبیعی با افزایش سن، اندازه غده پروستات و در نتیجه خطر ابتلا به این سرطان بیشتر می‌شود. این سرطان در مردان جوان‌تر از 50 سال، نادر است.

به بیانی دیگر سرطان پروستات، یعنی بعضی از سلول‌های طبیعی این غده، توانایی کنترل رشد و تقسیم را از دست داده‌اند و دیگر همانند سلول‌های سالم عمل نمی‌کنند.

انواع سرطان پروستات

انواع مختلفی از سرطان پروستات وجود دارد، که نحوه ی ایجاد و پیشرفت هر یک از آنها اندکی با دیگری متفاوت است. اغلب اوقات سرطان به تدریج در طول زمان به وجود می‌آید و خطر انتشار وسیعی به همراه ندارد. از طرف دیگر، برخی از انواع این سرطان نیز می‌توانند انتشار بسیار سریع و مخربی داشته باشند. انواع سرطان پروستات عبارتند از:

آدنوکارسینومای سلول ‌های ترشح ‌کننده حفره ‌ای (acinar): آدنوکارسینوما به سرطان‌ هایی گفته می‌شود که در سلول ‌های مترشحه در غده پروستات وجود دارد که شایع ‌ترین نوع سرطان پروستات است.

آدنوکارسینومای سلول‌های ترشح ‌کننده مجراوی (ductal) : این نوع آدنوکارسینوما در سلول ‌هایی که در مجرای غده پروستات قرارگرفته ‌اند، به وجود می ‌آید. در ضمن تمایل به رشد و گسترش سریع ‌تری نسبت به آدنوکارسینومای حفره ‌ای دارد.

علائم سرطان پروستات

این بیماری ممکن است در مراحل اولیه هیچ نشانه یا علامتی نداشته باشد. اما وقتی پیشرفته تر شد می‌تواند علائم و نشانه‌های زیر را ایجاد کند:

• سختی در ادرار
• جریان ادرار ضعیف
• خون در مایع منی و ادرار
• احساس درد در ناحیه ی لگن، کمر و ران
• درد استخوانی
• مشکل در نعوظ

علل ایجاد سرطان پروستات

متاسفانه تا به امروز علت اصلی ایجاد سرطان پروستات تا حدودی نامشخص است. اما به گفته پزشکان سرطان پروستات وقتی شروع می‌شود که بعضی سلول‌های درون غده ی پروستات دچار ناهنجاری می‌شوند. در واقع همانند سایر سرطان ها، این بیماری نیز وقتی به وجود می‌آید که در این غده ی تناسلی سلول‌های غیرطبیعی تولید شوند.

این سلول‌های جهش یافته بسیار سریع تر از سلول‌های سالم منتشر می‌شوند و فضای بیش تری از پروستات را اشغال می‌کنند. رشد این سلول‌های می‌تواند به ایجاد یک تومور در بافت پروستات منجر شود. تجمع این سلول‌های غیرطبیعی توموری تشکیل می‌دهد که می‌تواند به سلول‌ها و بافت‌های مجاور هم سرایت کند. بعضی از این سلول‌های ناهنجار حتی می‌توانند به دیگر قسمت‌های بدن هم منتشر شوند (متاستاز).

نکات مهم درباره سرطان پروستات

همان‌طور که گفته شد سرطان پروستات، یکی از شایع‌ترین سرطان ها در مردان به ویژه در مردان بالای 50 سال است. این سرطان ممکن است که هیچ علامتی ایجاد نکند. ممکن است مردی در سن بالا با علائم ادراری جدی مثل سوزش ادرار، عدم تخلیه ادرار، تکرر ادرار و …ناشی از بزرگی پروستات باشد اما در مقابل بدخیمی پروستات در شخص دیگری هیچ علامتی نداشته باشد. 

درباره بزرگی خوش خیم پروستات چه می دانید؟ در مقاله زیر می‌توانید درباره این بیماری اطلاعات مفیدی بیابید. بزرگی خوش خیم پروستات

توصیه می‌شود که مردان سالیانه یک نوبت آزمایش خون، برای بررسی مارکر سرطان پروستات (PSA( انجام دهند و سالیانه توسط متخصص اورولوژی معاینه شوند. این سرطان اگر زود تشخیص داده شود 100 درصد قابل درمان است. 

افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری در اقوام درجه 1 (پدر،برادر،عمو و دایی) خصوصا در سنین پایین (مثلا 50 دارند، از 45 سالگی بیماریابی را آغاز کنند. سالگی)

عوامل خطر در ایجاد سرطان پروستات

سن

ریسک ابتلا به این بیماری با افزایش سن بالا می رود.

ژنیتک

به نظر می‌ رسد این بیماری در برخی از خانواده‌ها بیشتر اتفاق بیافتد، که نشان می‌دهد در برخی موارد ممکن است عوامل ارثی یا ژنتیکی وجود داشته باشد. احتمال بیماری در فردی که پدر یا برادرش مبتلا به این بیماری باشند دو برابر سایر مردان است. همچنین احتمال داشتن سرطان پروستات در افراد با سابقه قوی خانوادگی سرطان پستان و تخمدان بیشتر از افراد بدون سابقه خانوادگی است

نژاد

به دلایلی که هنوز هم مشخص نیست، مردان سیاه پوست نسبت به مردان دیگر نژادها در معرض ریسک بالاتر ابتلا به این بیماری قرار دارند. همچنین، در مردان سیاه پوست احتمال این که این بیماری بدخیم و پیشرفته شود بسیار بیشتر است.

چاقی و اضافه وزن

مردان چاق مبتلا به این بیماری در خطر بیشتری برای ابتلا به نوع پیشرفته این بیماری هستند.

پیشنهاد مطالعه | درباره زودانزالی بیشتر بدانید.

عوارض ابتلا به سرطان پروستات

از عوارض ابتلا و درمان این سرطان می‌توان به بی اختیاری ادرار و یا اختلال نعوظ اشاره کرد. همچنین ناگفته نماند که خطر مرگ در این بیماری بسیار کم می‌باشد.

درمان سرطان پروستات

درمان سرطان پروستات در مراحل اولیه شامل جراحی و یا پرتودرمانی می‌باشد. در ادامه به معرفی برخی از روش های درمانی پروستات خواهیم پرداخت:

جراحی

هنگامی‌که بیمار به سرطان پروستات اولیه مبتلا باشد، پزشک می‌ تواند جراحی رادیکال برداشتن پروستات را پیشنهاد دهد. در این عمل جراحی، با برداشتن پروستات، قسمتی از مجاری ادراری و وزیکول سمینال احتمال رفع کامل سرطان وجود دارد.

در بیشتر سرطان ‌های تهاجمی، ممکن است گره‌های لنفاوی نزدیک به بافت سرطانی(مثل گره‌های لنفاوی قسمت لگن) برداشته شود.

رادیوتراپی

در این درمان از انرژی قوی برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌گردد. رادیوتراپی سرطان، با استفاده از اشعه X با قدرت و انرژی بالا به کشتن سلول‌ های سرطانی و یا توقف رشد سلول ‌ها می ‌پردازد. اشعه به سمت تومور سرطانی هدایت می ‌شود و سلول ‌های سرطانی را تنها در آن منطقه می‌کشد. قبل از جراحی از این روش برای کوچک کردن تومور و بعد از جراحی برای کشتن هر سلول سرطانی باقی ‌مانده استفاده می‌ شود.

شیمی ‌درمانی

شیمی ‌درمانی نیز روشی درمانی با استفاده از داروها می‌باشد که از رشد سلول ‌های سرطانی جلوگیری می ‌کند. این روش می‌تواند از تقسیم شدن سلول‌های سرطانی جلوگیری کرده و یا آن ها را بکشد.

هورمون درمانی

این درمان به منظور متوقف کردن تولید هورمون تستوسترون در بدن شما انجام می‌شود. علت اینکار این است که سلول‌های سرطان پروستات برای رشد به هورمون تستوسترون احتیاج دارند. از این رو با قطع این هورمون ممکن است بتوان باعث مرگ سلول‌ها و یا کند شدن سرعت رشدشان شد.

منجمد کردن بافت پروستات

در این روش اقدام به منجمد کردن بافت پروستات برای کشتن سلول‌های سرطانی می نمایند. این شیوه معمولا خطر بالایی داشته و زمانی انجام می‌شود که روش هایی مانند: رادیوتراپی پاسخگو نباشد.

منبع: دکتر هادی ملکی، متخصص جراحی، کلیه و مجاری ادراری