میوم یا فیبروم رحمی یکی از بیماریهایی است که امروزه رواج بیشتری پیدا کرده است. این مشکل در برخی از موارد به صورت خانوادگی در مادر و دختران خانواده بروز پیدا میکند و اگر درمان نشود ممکن است عواقبی از قبیل افزایش خون ریزی قاعدگی، درد و ندرتا ناباروری را در پی داشته باشد.
از آنجایی که این مشکلات در بین زنان رواج پیدا کرده است افراد بیشتر از گذشته نگران این بیماری میباشند. از این رو رعایت توصیهها و تدابیر مربوطه برای پیشگیری از ایجاد فیبروم رحمی لازم و ضروری است.
فیبروم رحمی چیست؟
فیبروم رحمی نوعی رشد غیرسرطانی سلولهای عضلانی رحم میباشد که معمولا در سالهای باروری ایجاد میشود. بروز فیبروم رحمی باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان رحمی نمیشود و تقریبا هیچگاه تبدیل به سرطان نخواهد شد.
فیبروم رحمی چهقدر شایع است؟
از هر ده زن ، چهار زن به فیبروم رحمی مبتلا هستند که اکثر آنها از این موضوع خبر ندارند. چراکه فیبروم معمولا علائم خاصی ندارد و شاید از سوی پزشک و بهطور اتفاقی تشخیص داده شود.
علائم فیبروم رحمی
همانطور که ذکر شد میوم معمولا علامت خاصی ندارد بسته به محل آن در رحم گاه میتواند علامتدار شود که از علائم آن افزایش خون ریزی قاعدگی ، خونریزیهای نا منظم بین دو عادت ماهیانه ، درد شکم و لگن ، سقط جنین و ندرتا ناباروری است. میوم اگر علامتدار شود و یا اندازه و سایز آن بزرگ شود باید درمان شود. در غیر این صورت میتوان با سونوگرافی و معاینه مکرر آن را زیز نظر گرفت.
علل و عوامل ایجاد فیبروم رحمی
هنوز دلیل قطعی بروز فیبروم رحمی مشخص نشدهاست اما از نظر محققان عوامل زیر در ایجاد فیبروم رحمی مؤثر هستند:
- ژنتیک
- هورمون: ترشح هورمونهای استروژن و پروژسترون که رحم زن را برای بارداری آماده میکند ممکن است باعث رشد فیبروم شود.
- عوامل شیمیایی دیگر: برخی از مواد که به نگهداری بافتهای بدن کمک میکنند، ممکن است باعث رشد فیبروم شوند.
- سن باروری
- وراثت: اگر مادر یا خواهر فرد به فیبروم رحمی مبتلا باشد، احتمال ابتلای او نیز افزایش پیدا میکند.
- نژاد: بر اساس تحقیقات زنان سیاه پوست نسبت به دیگر زنان بیشتر با خطر فیبروم مواجهند. این دسته از زنان اکثرا در سنین پایینتر به فیبروم رحمی دچار میشوند.
فیبروم رحمی و بارداری
فیبروم رحمی اکثرا ارتباطی با بارداری ندارد اما در مواردی ممکن است با نازایی افراد ارتباط داشته باشد. بر اساس تحقیقات انجام شده احتمال اینکه زنان مبتلا به فیبروم رحمی سقط و زایمان زودرس و مشکلاتی از این دست داشته باشند بیشتر است.
درمان فیبروم رحمی، داروهای مناسب درمان
برای درمان فیبروم رحمی داروهایی مورد استفاده قرار میگیرند که علایم میوم را مورد هدف قرار میدهند مثلا باعث کاهش حجم خونریزی و درد میشوند اما خود فیبروم را از بین نمیبرند مثل داروهای ضدالتهابی غیر استروییدی مثلا مفنامیک اسید .
در درمان فیبروم داروهایی از قبیل دکاپپتیل و دیفریلین مورد استفاده قرار میگیرند که از طریق ایجاد یک یائسگی کاذب و موقتی باعث کاهش میزان استروژن و پروژسترون شده و با مصرف آنها قاعدگی متوقف شده و فیبروم نیز در نهایت کوچک میشود.
ولی این داروها را نمیتوان برای مدت بیشتر از ۳ تا ۶ مصرف کرد. زیرا میتواند باعث پوکی استخوان شود و متاسفانه با قطع دارو میوم دوباره بزرگ میشود و از روز اول معمولا بزرگتر میشود پس ما معمولا فقط زمانی از آن استفاده می کنیم که مثلا قبل از عمل میخواهیم میوم کمی کوچکتر شود و یا تا بیمار برای عمل آماده میشود علایم و خونریزی متوقف شود.
دانازول نیز داروی دیگری است که باعث افزایش میزان آندروژن یا همان هورمون موسوم به هورمون مردانه میشود و در نتیجه علائم و عوارض فیبروم کاهش پیدا میکند. این دارو ضمن این که فیبروم را کوچک میکند در عین حال نیز ممکن است عوارضی از قبیل اضافه وزن، احساس افسردگی، هیجان و اضطراب، آکنه (کک و مک)، سردرد، رشد موی زائد و کلفت شدن صدا را داشته باشد که به همین دلیل مطرف آن برای درمان میوم دیگر توصیه نمیشود.
قرصهای ضد بارداری یا پروژستینها نیز باعث مهار خونریزی قاعدگی شده اما اندازه فیبروم را کوچکتر نمیکنند.
درمان قطعی فیبروم رحمی
درمان قطعی میوم تنها از طریق عمل جراحی میباشد . بیمارانی که جوان هستند و هنوز قصد بارداری دارند یا کلا نمی خواهند رحم خود را از دست دهند میتوان تنها میوم را برداشت. روش ارجح برای انجام این کار از طریق لاپاراسکوپی میباشد که شکم باز نمیشود و با یک برش کوچک یک سانتی متری از راه ناف و دو برش کوچک دیگر به همان اندازه میتوان میوم را خارج کرد. با این روش هم دوران نقاهت کوتاهتر است و هم درد بعد از عمل کمتر است وهم چسبندگیهای بعد از عمل به حداقل میرسد .
در خانمهایی که دیگر قصد بارداری ندارند و سن بالاتری دارند میتوان کلا رحم را برداشت که باز این کار را هم میتوان از طریق لاپاراسکوپی انجام داد.
روشهای تشخیص فیبروم رحمی
گرچه اکثر زنانی که به فیبروم رحمی مبتلا هستند هیچگونه علائمی ندارند اما با یک سونوگرافی ساده قابل تشخیص میباشد. برای تعیین محل دقیق آن میتوان از MRI هم کمک گرفت.
در هر صورت فرد ممکن است علائم زیر را داشته باشد:
- قاعدگیهای سنگین و دردناک یا خونریزی بین دورههای ماهانه
- درد در هنگام نزدیکی
- تکرر ادرار
- درد در پایین کمر
- احساس پری در پایین شکم
- مشکلاتی در تولید مثل از قبیل نازایی، سقط جنین یا زایمان پیش از موعد
هر فردی که دچار این علایم باشد حتما باید به پزشک مراجعه کند و تحت معاینه قرار بگیرد و در صورت لزوم سونوگرافی انجام دهد.
منبع: مقاله دکتر کیانوش سودمند؛فیبروم رحمی و درمان آن
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.