فیبروم رحم چیست؟ علائم، علل و راه های درمان آن

فیبروم رحم که به آن میوم (myoma) یا لیومیوم (leiomyoma) نیز گفته می‌شود، توموری خوش خیم است که غالبا در سنین باروری در رحم رشد کرده (چرا که در این بازه هورمون استروژن بیشتری تولید می‌شود) و حدود ۲۰ تا ۵۰ درصد زنان را به خود مبتلا می‌کند.

این مقاله به تایید دکتر نگار اسماعیلی رسیده است.

فیبروم رحم با افزایش خطر سرطان رحم همراه نبوده و تقریبا می‌توان گفت که هرگز به سرطان تبدیل نمی‌شود. بسیاری از بانوان در طول زندگی خود به میوما یا همان فیبروم رحم دچار می‌شوند، اما شاید از وجود آن بی اطلاع باشند. زیرا اغلب میوم بدون هیچ گونه علامتی بوده و پزشک ممکن است به‌طور اتفاقی طی معاینه لگن یا سونوگرافی آن را کشف کند. یکی از اصلی ترین عوارض فیبروم رحمی، مشکلات بارداری است.

فیبروم رحم

علائم فیبروم رحم یا میوم

قابل ذکر است که در بسیاری از موارد میوم هیچ علامتی ندارد، اما در مواردی که علامت دار می‌شود، علائم آن بسته به محل، اندازه و تعداد آن متفاوت است. در ادامه به معرفی شایع‌ترین علائم فیبروم رحمی‌خواهیم پرداخت:

  • یبوست
  • تکرر ادرار
  • مشکلات زایمان
  • بزرگ شدن شکم
  • مشکلات باروری
  • سقط جنین مکرر
  • مشکلات حاملگی
  • فشار یا درد لگنی
  • درد در رابطه جنسی
  • پشت درد یا پا درد
  • ترشح واژینال مزمن
  • مشکل در تخلیه مثانه
  • پریود سنگین و دردناک
  • خونریزی شدید و یا دردناک رحمی
  • کم خونی
  • اگر فیبروم بزرگ باشد، باعث افزایش وزن و تورم در پشت کمر می ‌شود.

علل ایجاد فیبروم رحم

  • حاملگی
  • کم تحرکی
  • اضافه وزن
  • سقط جنین
  • استرس زیاد
  • قاعدگی زودرس
  • سابقه خانوادگی
  • عادت ماهانه زیاد
  • فشار خون و دیابت
  • مصرف بیش از حد قرص‌ های جلوگیری از بارداری
  • رشد بی ‌رویه سلول‌ های عضلانی رحم به علت تاثیر استروژن

فیبروم رحمی در زنانی که نسبت وزن به قد زیادی دارند بیشتر و در زنانی که بچه دار شده اند کمتر است. این بیماری در سنین 20 تا 50 سالگی بیشتر رخ می‌دهد.

درمان فیبروم رحم

در صورتی که فیبروم یا میوم رحمی به‌طور اتفاقی در سونوگرافی های یک خانم کشف شد ولی او علائم و مشکل خاصی نداشته باشد، نیازمند درمان نخواهد بود. اما اگر این فیبروم ها بزرگ بوده و یا در محل هایی از رحم قرار گیرند که از رشد جنین در دوران بارداری جلوگیری کنند یا خونریزی ایجاد کنند، نیازمند درمان خواهند بود.

چنانچه متوجه وجود فیبروم در رحم خود شدید، می‌توانید با دکتر زنان آنلاین مدافون مشاوره پزشکی آنلاین انجام دهید. برای اینکار کافیست اپلیکیشن مدافون را دانلود کرده و پس از ثبت نام، سوال پزشکی خود را از پزشکان بپرسید.


دکتر آنلاین زنان مدافون با توجه به اندازه فیبروم، سن و سلامت عمومی بدن شما، یکی از ۳ روش زیر یا درمان ترکیبی از آن ها را تجویز برای شما می‌کند.

مصرف دارو

برخی داروها با ایجاد یائسگی کاذب در بدن منجر به کوچک شدن فیبروم ها و تنظیم هورمون‌ها می‌شوند. همچنین قرص ‌های جلوگیری خوراکی و یا قر‌ص ‌های پروژسترونی می‌توانند به کنترل خونریزی رحمی ناشی از فیبروم کمک کنند.

جراحی

عمل های جراحی جهت درمان فیبرم به دسته های مختلف تقسیم می‌شوند:

هیسترکتومی (عمل برداشتن رحم)

این عمل تنها راه حل دائمی برای فیبروم‌های رحمی است. اما باید در نظر داشت که این با این عمل توانائی بچه دار شدن فرد از بین می‌رود.

میومکتومی (عمل برداشتن فقط فیبروم)

این عمل عارضه ‌اش از عمل برداشت رحم، کمتر است ولی احتمال عود (برگشت مجدد) فیبروم با آن وجود دارد.
میومکتومی هیستروسکوپیک: در این روش یک لوله باریک و بلند بنام هیستروسکوپ که در نوک آن یک دور بین تعبیه شده، تحت بی‌حسی موضعی یا بی‌هوشی عمومی وارد رحم می‌شود و با دید کامل، پزشک فیبروم را مشاهده کرده و بر می‌دارد.

جراحی به روش سونوگرافی موضعی

یک روش جراحی جدید و غیر تهاجمی برای درمان فیبروم ‌های رحمی، استفاده از ‌ام آر آی است. این روش بسیار موثر و بی‌ خطر می ‌باشد.
روش لخته سازی در شریان رحمی: در این روش یک دکتر رادیولوژیست مجرب، به کمک تزریق مواد بسیار ریز پلی وینیل کلراید در عروق خون رسان رحم لخته ایجاد می‌کند. در نتیجه خون رسانی فیبروم دچار اختلال می ‌شود و فیبروم جمع می ‌شود.

‌رایج‌ترین روش برای درمان فیبروم بدخیم رحم، روش جراحی است که در آن توده را خارج می‌کنند، رحم و دهانه رحم را بر میدارند، برداشتن هر دو تخمدان، برداشتن هر دو لوله فالوپ و برخی بافت‌های اطراف آن و برداشتن غدد لنفاوی انجام می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: چسبندگی رحم چیست؟

پیشگیری از فیبروم رحم

برای پیشگیری از ابتلا به میوما یا همان فیبروم رحمی، این موارد را مورد توجه قرار دهید:

رژیم غذایی مناسب داشته باشید

مصرف سبزیجات تازه و اغلب پخته شده، میوه، حبوبات و ماهی از جمله نکات مهم در رژیم غذایی مناسب است. در مقابل، مصرف گوشت گاو، ژامبون، گوشت بره و سایر گوشت‌های قرمز را تا جای ممکن کم کنید.

الکل مصرف نکنید

مصرف الکل باعث بالا رفتن هورمون‌های موثر در رشد فیبروم می‌شود. از طرفی مصرف الکل التهاب را نیز افزایش می‌دهد.

سبک زندگی سالم داشته باشید

وزن خود را کاهش دهید، از قرار گرفتن در معرض مواد شیمایی که در کودها، آفت‌کش‌ها، پوشش‌های ظروف نچسب، رنگ خوراکی وجود دارد خودداری کنید. ورزش کنید و دخانیات را قطع و مصرف نمک را کم کنید.

فشار خون خود را کنترل کنید

تحقیقات نشان داده است که بالا بودن فشار خون باعث بیشتر شدن ریسک فیبروم رحم می‌شود. در صورت نیاز به درمان فشار خون بالا بپردازید.

انواع فیبروم رحمی

از نظر متخصصان فیبروم های رحمی به دسته های مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه به معرفی سه دسته اصلی فیبروم رحمی پرداخته‌ایم. این دسته ها عبارتند از:

فیبروم ساب سروزال

فیبروم ساب سروزال همانند سایر فیبروم ها ابعاد مختلفی داشته و عموما خارج از رحم در درون حفره شکم یا حفره لگن رشد می‌کند. علائم شایع فیبروم ساب سروزال شامل: نفخ، فشار آمدن به مثانه، تکرر ادرار، فشار به روده و یا یبوست می‌باشد.

فیبروم اینترامورال

همان‌طور که از معنای این نوع فیبروم مشخص است (مورال به معنی دیوار) ، فیبروم اینترامورال نوعی فیبروم است که در دیواره های رحم رشد می‌کند و در آنجا باقی می ماند. از لحاظ تکنیکی، تمام فیبروم ها به صورت فیبروم اینترامورال شروع به رشد می‌کنند، اما بعدا به صورت دیگری تکامل می‌یابند.
از این رو بیشتر فیبروم های اینترامورال دارای علائم خاصی نبوده و عموما بدون علامت هستند. البته زنانی که دچار فیبروم اینترامورال هستند، ممکن است دچار خونریزی قاعدگی شدید شوند که البته در همه افراد مبتلا، چنین نیست. به گفته متخصصان فیبروم های اینترامورال می‌توانند احتمال ناباروری و سقط جنین را در بانوان افزایش دهند.

فیبروم ساب موکوزال

فیبروم های ساب موکوزال اغلب در نزدیکی حفره رحم هستند. این فیبروم ها حتی اگر بزرگ نبوده و قطرشان بیشتر از 2 یا 3 سانتی متر نباشد، می‌توانند موجب خونریزی قاعدگی طولانی و شدید شوند. جدا از خونریزی های شدید قاعدگی، فیبروم ساب موکوزال معمولا منجر به ناباروری و سقط جنین نیز می‌شود. حتی هنگامی که بارداری به‌طور کامل بدون مشکل طی شود، فیبروم های ساب موکوزال می‌توانند موجب زایمان زودرس گردند.

سوالات پزشکی فیبروم رحم

خانمی 47 ساله هستم که یک فیبروم 6 سانتی‌متری در قسمت میانی رحمم دارم. تمایلی به جراحی ندارم، آیا راه دیگری برای درمان هست؟ 

فیبروم شما در قسمت میانی رحمتان قرار گرفته؛ یعنی مجاور آندومتر یا مخاط رحم و اندازه آن هم تقریبا بزرگ است. فیبروم‌ها معمولا درد و خونریزی‌های بسیار شدیدی ایجاد می‌کنند. به همین دلیل توصیه ما به خانم‌هایی که فیبروم دارند و سنشان بالا رفته یا دیگر نمی‌خواهند باردار شوند این است که فیبروم را با جراحی که بهترین و غیرقابل‌برگشت‌ترین روش درمان برای این مشکل است، خارج کنند.
اگر خانمی به هیچ‌وجه تمایلی به جراحی نداشته باشد می‌تواند از داروهایی که پزشک برایش تجویز می‌کند، استفاده کند. با مصرف این داروها عادت ماهانه به‌طور موقت و حدود 5 تا 6 ماه قطع می‌شود تا شاید در این مدت فیبروم کوچک شود. گاهی هم اندازه فیبروم در سونوگرافی کوچک است که می‌توان از طریق هیسترسکوپی آن را از داخل تراشید و خارج کرد تا علائم مقداری بهبود پیدا کند. یادتان باشد انتخاب روش درمان به شرایط بیمار و اندازه فیبروم بستگی دارد. خوشبختانه جراحی با لاپاراسکوپی هم روز به روز در حال پیشرفت است و عمل‌های جراحی بیشتری را می‌توان با لاپاراسکوپی انجام داد. البته انجام عمل در خانم‌هایی که فیبروم‌های خیلی بزرگی دارند نسبت به کسانی که فیبروم‌های کوچکی دارند مشکل‌تر است و احتمال انجام عمل باز در این خا‌نم‌ها افزایش می‌یابد اما خانم‌هایی که فیبروم‌های کوچک یا متوسطی دارند می‌توانند از لاپاراسکوپی کمک بگیرند.

من تحت درمان با داروهای اعصاب و روان هستم اما بدون اینکه بخواهم برای بار چهارم باردار شده‌ام. آیا با این شرایط می‌توانم مصرف داروهایم را ادامه بدهم یا باید آنها را قطع کنم؟

در اولین فرصت هم به پزشک معالجی که تحت نظر ایشان دارو مصرف می‌کنید و هم به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. توصیه ما این است که در دوران بارداری تا حدامکان دارو مصرف نشود اما گاهی مادر شرایطی دارد که مصرف دارو برایش الزامی است. خوشبختانه داروهای زیادی هستند که مادر می‌تواند در دوران بارداری از ‌آنها استفاده کند و مصرف آنها باعث نقص جنین یا بروز مشکلاتی در جنین نخواهد شد اما اگر پزشک معالج تشخیص بدهد دارویی که مصرف می‌کنید خطرناک است و باعث بروز مشکلات اساسی یا نقص عضو در جنینتان خواهد شد، حتما آن را قطع خواهد کرد. در این شرایط معمولا مادر را به پزشکی قانونی ارجاع می‌دهند تا پس از تشکیل کمیسیون و بررسی‌های لازم مشخص شود می‌تواند به بارداری ادامه بدهد یا به دلیل مشکلاتی که برای جنین پیش آمده بارداری باید خاتمه پیدا کند.

خانمی 34 ساله هستم و رحم میوماتوز دارم. 16 فیبروم دارم که در بارداری یکی از آنها به 9 سانتی‌متر رسید. تاکنون 2 بار سقط داشته‌ام پزشکم گفته باید فیبروم‌ها را خارج کنم اما می‌ترسم رحمم را از دست بدهم. از طرفی خونریزی‌های شدیدی دارم و خیلی نگرانم. لطفا راهنمایی‌ام کنید

با توجه به اینکه خونریزی‌تان شدید است و سابقه 2 بار سقط هم دارید، بهتر است حتما فیبروم‌ها را خارج کنید، در غیر این صورت احتمال کم‌خونی شدید فقر آهن و سقط مجدد برایتان وجود دارد چون ممکن است در بارداری بعدی تخم تشکیل‌شده روی یکی از فیبروم‌های داخل رحم لانه‌گزینی کند که در این صورت احتمال سقط‌تان بسیار زیاد است. فیبروم‌هایی که خارج رحم قرار دارند نیاز به اقدام خاصی ندارند، مگر اینکه خیلی بزرگ شوند. فیبروم‌هایی هم که داخل دیواره رحم قرار دارند باید جراحی شوند. جراحی باید حتما توسط فرد متبحری که تجربه انجام این کار را دارد انجام شود تا به رحم آسیب نرسد. در درصد بسیار پایینی ممکن است لازم باشد رحم خارج شود اما میزان آن بسیار پایین است 

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟

متوسط امتیاز: 4.1 / 5. تعداد امتیازدهندگان: 2146

هنوز کسی امتیازی ثبت نکرده است

این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *