احتمالا شما هم تاکنون دچارافت فشار خون شده‌اید. اما آیا با فشار خون پایین آشنایی دارید؟ در این مقاله از مدافون به بررسی کامل علت بروز فشار خون پایین و راه های درمان آن پرداخته ایم. فشار خون پایین ممکن است به‌نظر مشکلی جدی نباشد و در بسیاری از افراد مشکل حادی ایجاد نکند، اما با این حال، افرادی که فشار خون آن‌ها غیر عادی پایین است (هایپوتنشن) ممکن است دچار سرگیجه شوند یا غش کنند. حتی در برخی شرایط که فشار خون به‌شدت پایین است، ممکن است بیمار جان خود را از دست بدهد.
فشار خون پایین چیست؟
فشار خون پایین ممکن است به‌نظر مشکل جدی نباشد ولی بسیاری از افراد به آن دچار می شوند.
اصطلاح فشار خون پایین معمولاً به فشار خون سیستولیک کمتر از ۹۰ میلی‌متر جیوه و فشار دیاستولیک کمتر از ۶۰ میلی‌متر جیوه گفته می‌شود. البته به شرط آنکه فرد علائم یا مشکلاتی نظیر ضعف و گیجی نیز داشته باشد.
بعضی از بزرگسالان به طور مرتب دارای فشار خون در محدوده فشار خون پایین هستند. اما هیچ علامتی ندارند و نیازی به درمان ندارند. با این حال، در موارد جدی، زمانی که فشارخون به حدی پایین باشد که اکسیژن و مواد مغذی به ارگان‌های مختلف مثل مغز، قلب، کلیه و … نرسد؛ در عملکرد طبیعی اندام‌ها خلل ایجاد می‌شود.
فشار خون پایین در بعضی از افراد ممکن است مطلوب باشد و هیچ مشکلی ایجاد نکند. با این حال، برای بسیاری از افراد، فشار خون غیرمعمول (فشار خون پایین) می‌تواند موجب سرگیجه و غش کردن شود. در موارد شدید، فشار خون پایین می‌تواند خطرناک باشد.
دلایل فشارخون پایین
فشار خون پایین می‌تواند به دلیل بی‌آبی بدن و یا حتی مشکلات جدی پزشکی باشد. اگر دلیل پایین‌بودن فشار خون خود را بدانید می توانید راحت‌تر آن را درمان کنید. برخی از افراد به طور طبیعی دارای فشار خون پایین هستند که هیچ علامتی ندارد. با این حال، اگر فشار خون بیش از حد کم باشد، می تواند بر روی جریان خون در سراسر بدن اثر بگذارد و فرد احساس سرگیجه یا ناپایداری کند.
علائم فشار خون پایین
برای برخی افراد، فشار خون پایین نشانه یک مشکل اساسی است؛ به ویژه هنگامی که به طور ناگهانی دچار افت فشار خون شوند. علائم و نشانه‌های افت فشار خون عبارتند از:
- سردرد یا سرگیجه
- غش
- تاری دید
- حالت تهوع
- خستگی
- عدم تمرکز
- شوکه شدن
درباره خطرات افت فشارخون بخوانید.
دقت داشته باشید در صورتی که فشار خون بسیار پایین باشد، می‌تواند تهدیدکننده زندگی شود.
نشانه‌ها و علائم آن عبارتند از:
- سردرگمی، به خصوص در افراد مسن
- پوست رنگ پریده، سرد و مرطوب
- تنفس سریع و کم‌عمق
- نبض ضعیف و تند
علت فشارخون پایین
در طول روز، فشار خون وابسته به موقعیت بدن، ریتم تنفسی، سطح استرس، وضعیت فیزیکی، داروهایی که مصرف می‌کنید، آنچه که می‌خورید و می‌نوشید متغیر است. در ادامه به معرفی برخی از علل افت فشار خون خواهیم پرداخت:
- بارداری
- مشکلات هورمونی، مانند کم کاری غده تیروئید (هیپوتیروئیدیسم)، تیروئید پر کار (پرکاری تیروئید)، دیابت و یا قند خون پایین (هایپوگلایسمی)
- استفاده از برخی از داروها
- مصرف بیش از حد داروهای فشارخون
- نارسایی قلبی
- آریتمی قلبی
- اتساع عروق خونی
- گرمازدگی
- بیماری های کبدی
- کم آبی
- خونريزي متوسط يا شديد
- عفونت شدید
انواع فشار خون پایین
پزشکان افت ناگهانی فشارخون یا هیپوتانسیون را با توجه به یک سری علل و عوامل مرتبط به دسته‌های مختلف تقسیم می‌کنند. در ادامه به معرفی انواع فشارخون پایین خواهیم پرداخت:
فشار خون پایین وضعیتی (orthostatic)
این افت فشار خون ناگهانی، هنگام تغییر وضعیت بدن شما بروز می‌کند، مثل وقتی که به شکل ناگهانی از حالت ایستاده به حالت نشسته تغییر وضعیت می‌دهید یا بلافاصله دراز می‌کشید.
به طور معمول وقتی بدن در حالت ایستاده است نیروی جاذبه خون را به سوی قسمت‌های پایینی پا می‌کشاند. بدن برای جبران کمبود خون در قسمت‌های بالایی سعی می‌کند ضربان قلب را بالا ببرد تا مطمئن شود مغز به اندازه کافی خون دریافت می‌کند. این مکانیسم جبرانی در افراد دچار فشارخون وضعیتی با شکست مواجه می‌شود و فرد دچار افت ناگهانی فشارخون می‌شود در نتیجه سرگیجه، سبکی سر و تاری دید را تجربه می‌کند و حتی ممکن است غش کند.
افت فشار وضعیتی ممکن است به دلایل مختلف رخ دهد. از دست دادن آب بدن، دراز کشیدن‌های طولانی، بارداری، دیابت، مشکلات قلبی، سوختگی، گرمازدگی شدید، واریس پیشرفته (که در آن رگ‌ها به شدت گشاد می‌شوند) و اختلالات عصبی خاص از جمله دلایل افت فشار خون هستند.
فشار خون پایین پس از غذا خوردن (postprandial hypotension)
افت فشارخون بعد از غذا، در واقع افت ناگهانی در فشارخون بعد از خوردن است و معمولاَ در بزرگسالان پیر دیده می شود. همان‌طور که گفته شد وقتی بدن در حالت ایستاده قرار دارد به دلیل وجود نیروی جاذبه، خون در پا جمع می‌شود. از طرف دیگر بعد از خوردن غذا باید مقدار زیادی خون به دستگاه گوارش بدن برسد. بدن برای رساندن خون به دستگاه گوارش، معمولاَ ضربان قلب را بالا می‌برد. از طرف دیگر توانایی رگ‌های خونی در انتقال خون محدود است به همین دلیل این مکانیسم در برخی افراد مختل می‌شود. به این ترتیب این افراد دچار سرگیجه و غش می‌شوند.
فشار خون پایین ناشی از سیگنال‌های مغزی معیوب (افت فشار عصبی)
این اختلال باعث افت فشار خون بعد از ایستادن‌های طولانی می‌شود. سرگیجه، تهوع و غش کردن از جمله علائم و نشانه‌های این اختلال هستند. علت وقوع عارضه افت فشار عصبی، ایجاد اختلال در رابطه قلب و مغز است و بیشتر در جوانان دیده می‌شود.
راه های تشخیص فشار خون پایین
هدف از انجام آزمایش‌های مربوط به فشار خون پایین ، شناخت عوامل زمینه‌ای و نهفته است. علاوه بر گرفتن سابقه‌ی پزشکی، انجام معاینه‌ی بالینی و اندازه گیری فشار خون، پزشک انجام روش‌های زیر را پیشنهاد خواهد داد.
شما می‌توانید از طریق” اپلیکیشن مدافون”، عکس برگه‌ی آزمایش خود را برای پزشک ارسال کنید و از پزشکان معتبر مدافون در خصوص درمان فشار خون پایین مشاوره بگیرید.
- آزمایش خون
- الکتروکاردیوگرام یا نوار قلبی
- اکوکاردیوگرام یا اکوی قلبی
- تست استرس
- مانور والسالوا
- تست سطح شیب‌دار
- خطرات فشار خون پایین
فشار خون پایین می‌تواند موجب سرگیجه، تاری دید و گیجی شود؛ این‌ها شرایط خطرناکی هستند که در هنگام تمرکز برای ایمنی، مورد نیاز است. به طور مثال چنانچه شما مشغول رانندگی با یک وسیله نقلیه موتوری باشید، این علائم از فشار خون پایین می‌تواند باعث از دست دادن تمرکز در هنگام رانندگی شود و در نتیجه منجر به از دست دادن کنترل خودرو می‌شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خطرات فشار خون، بر روی این لینک کلیک کنید.
خطرات سقوط
شوک مغزی
ایست قلبی
در صورت درد در ناحیه قلب، پس از افت فشار، سریعا به متخصص قلب مراجعه نمایید. دکتر صفا دشتی زاده متخصص قلب و عروق مدافون می توانند در این زمینه به شما کمک کنند.
راه های درمان فشار خون پایین
اگر یک مشکل پزشکی زمینه ای دارید که باعث فشار خون پایین شده است، به دنبال درمان برای آن بیماری زمینه ای باشید. برای بسیاری از مردم، فشار خون پایین مزمن می تواند به طور موثر با تغییر در رژیم غذایی و شیوه زندگی درمان شود.
توصیه می شود پیش از اقدام برای درمان فشارخون پایین، با پزشک مشورت نمایید. دکتر حسن حاتمی متخصص بیماری های داخلی اپلیکیشن مدافون، می توانند شما را در این زمینه راهنمایی کنند.
- رژیم غذایی پر نمک
- اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین
- ورزش منظم برای بهبود جریان خون
- اجتناب از زور زدن در اجابت مزاج
- افزایش یا کاهش مصرف کافئین بسته به توصیه های پزشکی فردی
- در صورت نیاز، از جوراب ساق بلند برای پوشش و محافظت ساق و ران استفاده کنید تا خون را به بالا برگرداند.
- نوشیدن مایعات بیشتر در آب و هوای گرم و در حالی که بیماری های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا گرفته باشید.
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض آب گرم برای مدت طولانی ، مانند دوش آب گرم و چشمه های معدنی
- نوشیدن مقدار زیادی مایعات غیر الکلی حداقل هشت لیوان در روز. نوشیدنی های ورزشی که سدیم و پتاسیم بالایی دارند ممکن است توصیه شوند، به خصوص در طول ورزش و یا در آب و هوای گرم.
- برای جلوگیری از مشکلات فشار خون پایین و کاهش حملات سرگیجه بعد از غذا، سعی کنید وعده های غذایی خود را کوچکتر و مکرر کنید. پس از غذا خوردن استراحت کنید. از مصرف دارو های کاهنده ی فشار خون قبل از غذا اجتناب کنید
- در هنگام ایستادن از یک موقعیت درازکش یا نشسته مراقب باشید. برای بهبود گردش خون، پا و مچ پای خود را چند بار قبل از ایستادن تکان دهید. سپس به آرامی بلند شوید. در هنگام بیرون آمدن از رختخواب، لبه ی تخت برای چند دقیقه بنشینید سپس بلند شوید.
تاریخ نگارش:
شما اینجا هستید: