عفونت ادراری در شیرخواران و نوزادان

عفونت دستگاه ادراری Urinary Tract Infection(UTI) یکی از شایع‌ترین عفونت‌ها در شیرخواران و کودکان است. اگرچه در بیشتر موارد باکتری عامل عفونت ادراری است، ولی ویروس‌ها و قارچ‌ها هم ممکن است در ایجاد عفونت در برخی بیماران نقش داشته باشند.

کودکانی که ناهنجاری هایی در ساختار کلیه ها یا مجاری ادراری خود دارند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت ادراری هستند. اما این موضوع به این معنی نیست که هر کودک یا شیرخواری که به عفونت ادراری دچار شد، ناهنجاری ساختار کلیه یا مجاری ادراری دارد.

با توجه به امکان عود عفونت دستگاه ادراری در افراد مستعد، تشخیص به‌موقع، درمان کامل و پیگیری دقیق می‌تواند تأثیر به سزایی در حفظ عملکرد کلیه، تأمین سلامتی بیمار و پیشگیری از بروز آسیب‌های شدید و گاهی برگشت‌ناپذیر داشته باشد.

تشخیص عفونت ادراری در شیرخواران و کودکان

• تب بدون دلیل
• تحریک‌پذیری و گریه زیاد
• از دست دادن اشتها
• استفراغ
• خواب‌آلودگی بی دلیل
• وزن نگرفتن
• وجود خون در پوشک

در کودکانی که سن بیشتری دارند، ممکن است عفونت ادراری همراه با احساس سوزش در موقع ادرار کردن و یا تکرر ادرار باشد.

متأسفانه اکثریت کودکانی که برای اولین بار دچار عفونت دستگاه ادراری علامت‌دار می‌شوند، در دهه اول عمر خود هستند و این گروه از کودکان نه‌تنها، در صورت آلودگی بافت کلیه در معرض بیشترین خطرات از نظر باقی ماندن جای عفونت در کلیه یا اسکار به‌صورت بروز اختلال در رشد کلیه،  پیدایش پرفشاری خون، دفع پروتئین در ادرار،… بیماری مزمن کلیه قرار دارند، بلکه در برخی موارد مشخص کردن محل عفونت در این طیف سنی با مشکل مواجه است.

تشخیص عفونت ادراری

پزشک برای بررسی عفونت ادراری معمولا از یک آزمایش ادرار استفاده می‌کند که برای کودکانی که هنوز از پوشک استفاده می‌کنند این آزمایش توسط کیسه ادرار (بگ ادرار) انجام می‌شود. این بگ ها به صورت دخترانه و پسرانه وجود دارند.

برخی از کودکان، به ویژه پسران کمتر از 3 ماه و کودکانی که عفونت ادراری شدید دارند، نیاز است که سونوگرافی شوند که مطمئن شویم که مشکلی در مجاری ادراری آنها وجود ندارد.

اگر جهت تشخیص عفونت ادراری نیاز به مشاوره با یک فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری کودکان دارید، در مدافون بهترین پزشکان آماده پاسخگویی هستند:

شیوع عفونت ادراری

شیوع عفونت ادراری در چند ماه اول عمر در جنس مذکر بیشتر از جنس مؤنث است، لیکن بعد از ۲-۱ سالگی  میزان عفونت ادراری در دختران نسبت به پسران تا ۱۰ برابر افزایش می‌یابد. احتمال پیدایش عفونت ادراری در پسران در دوران کودکی حدود %۱ است. در نوزادان پسر شیوع باکتری اوری (دفع باکتری از ادرار) بدون علامت حدود %۲-۱٫۵  است که با افزایش سن، میزان آن به حدود %۰٫۲ کاهش می‌یابد.

عفونت ادراری در نوزادان ختنه نشده

عفونت ادراری در نوزادان ختنه نشده  تقریباً ۱۰ برابر  ختنه شده ها است. احتمال بروز عفونت ادراری در دختران  در سنین  کودکی حدود %۵-۳  و میزان شیوع  باکتری اوری بدون علامت   در سنین قبل از دبستان و نیز سنین مدرسه حدود %۱  است. 

در دختران میزان شیوع عفونت ادراری پس از یک افزایش در محدوده سنی ۳-۲ سالگی که هم‌زمان با شروع فرایند کنترل ادرار است، مجدداً در سنین بالاتر به حد %۲-۱ تنزل پیدا می‌کند. در شیرخواران تب‌دار میزان عفونت ادراری حدود %۵ گزارش‌‌شده‌است.

درمان عفونت ادراری

نوزادان زیر 3 ماه معمولاً برای درمان عفونت مجاری ادراری باید آنتی بیوتیک را مستقیماً از طریق سرم دریافت کنند. این بدان معنی است که آنها باید در بیمارستان درمان شوند.

نوزادان بزرگتر از 3 ماه معمولاً می‌توانند در خانه با آنتی بیوتیک‌های خوراکی درمان شوند.

پزشک پس از درمان مجدداً یک آزمایش ادرار می‌دهد تا مطمئن شود عفونت برطرف ‌شده‌است. اگر نوزاد یا کودک شما، برای عفونت ادراری در بیمارستان بستری ‌شده‌است، حق دارید که بسیار نگران باشید. اما خوب است بدانید که اکثر نوزادان به سرعت عفونت‌های ادراری را پشت سر می گذارند و نیازی به درمان مداوم ندارند.

پیشگیری از عفونت ادراری

رعایت بهداشت پوشک، تمیز کردن کودک بلافاصله بعد از مدفوع، و تمیز کردن از جلو به عقب از مواردی است که می‌تواند در پیشگیری از عفونت ادراری موثر باشد.

اگر نیاز به مشاوره با پزشک متخصص کودکان دارید، در هر ساعتی از شبانه روز می‌توانید مشاوره تلفنی و آنلاین دریافت کنید