یائسگی زمانی است که دیگر قاعدگی یک خانم برای همیشه متوقف میشود. یائسگی یک بیماری نیست ولی معمولا اثرات زیادی بر سلامت بانوان می گذارد. این تاثیرات میتواند علائم ناراحت کننده ای در زنان از جمله گرگرفتی و تعریق شبانه ایجاد نماید. با این حال این علائم نگران کننده نیست و در واقع نشانه شروع یک مرحله جدید زندگی خانمهای عزیز میباشد.
این مقاله توسط دکتر کیانوش سودمند متخصص زنان زایمان و نازایی تهیه شدهاست.
عوامل ایجاد یائسگی
افزایش سن مهمترین عامل ایجاد یائسگی و در واقع پایان باروری در بانوان است. عمل جراحی برداشتن هر دو تخمدان و برخی از درمان ها مثل شیمی درمانی و رادیوتراپی هم میتواند منجر به یائسگی شود. برداشتن رحم به تنهایی درصورتیکه تخمدان ها برداشته نشوند باعث یائسگی نمیشود هرچند فرد دیگر عادت ماهیانه نخواهد شد.
پیشنها مطالعه: دکتر احیا خان احمدی در این مقاله به سوالات پزشکی پرتکرار درباره یائسگی پاسخ داده است: سوالات پزشکی یائسگی
زمان یائسگی
بهطور متوسط سن شروع یائسگی 51 سالگی میباشد ولی بسته به عوامل مختلف میتواند بسیار متغیر باشد.در برخی زنان از 40 سالگی و در برخی موارد نادر حتی ممکن است تا 60 سالگی نیز ادامه پیدا کند. مصرف سیگار به مدت چند سال میتواند سن یائسگی را تا چند سال جلو بندازد. در حال حاضر هیچ راه علمی برای پیش بینی زمان دقیق یائسگی وجود ندارد.
علائم یائسگی
یائسگی طبیعی معمولا بهطور تدریجی ایجاد میشود و زمانی که فرد ۱۲ماه متوالی عادت نشده باشد به عنوان فرد یائسه تلقی میشود. در دوران قبل از آن که عادات ماهیانه نامرتب میشود هنوز احتمال بارداری وجود دارد هر چند تخمک گذاری نامنظم است.
:علائم قبل از یائسگی در افراد مختلف میتواند کاملا متفاوت باشد. اما بهطور کل شامل این موارد میباشد
مشکلات قاعدگی
خون ریزی قاعدگی ممکن است کوتاه، طولانی و مقدار خونریزی ممکن است کم یا زیاد شود و فاصله عادتها ممکن است نزدیک یا دور شود. ولی اگر خانمی دچار خونریزی سنگین، طولانی و یا لکه بینی بین قاعدگی شود باید به پزشک مراجعه کند.
گرگرفتگی
گرگرفتگی از علایم شایع میباشد. بیمار برای چند دقیقه احساس گرمای شدید میکند. صورت و گردنش قرمز میشود و گاها ممکن است نقاط قرمزی روی سینه، بازوها و پشت وی ظاهر شود. به دنبال آن ممکن است حالت تعریق و لرز اتفاق بیافتد .گرگرفتکی از بابت شدت میتواند متغیر باشد و معمولا بین ۳۰ ثانیه تا ۱۰ دقیقه طول میکشد.
پوشیدن لباسهای نازک، استفاده از بادبزن ، ورزش، مصرف نکردن غذاهای پر ادویه و دوری از استرس میتواند به کاهش شدت و تعداد حملات کمک کند.
اختلال خواب
اختلال خواب که در اثر گرگرفتگی های شبانه رخ میدهد نیز از دیگر علائم میباشد که برای رفع آن میتوان به توصیه های زیر توجه کرد:
- گذاشتن پنکه در اتاق خواب
- عدم استقاده از پتوی کلفت
- پوشیدن لباس خواب نخی
اختلالات جنسی
اختلالات جنسی نیز از دیگر علائم میباشد که به دنبال کاهش استروژن محیط واژن خشک میشود و نزدیکی برای بیمار دردناک میشود. در ضمن میل جنسی هم کاهش مییابد .مصرف استروژن موضعی زیر نظر پزشک میتواند بسیار کمک کننده باشد .
راههای درمانی در یائسگی
استفاده از هورمون جهت کاهش علائم میتواند کمک کننده کننده باشد. ولی استفاده طولانی از آن میتواند باعث افزایش ریسک سکته های قلبی ،مغزی، آمبولی و سرطان سینه شود. لذا توصیه میشود با کمترین دوز و برای کوتاه ترین زمان ممکن مصرف شود. در مورد استفاده از مواد گیاهی طبیعی مثل سویا نیز هنوز مطالعات کافی در مورد عوارض آنها وجود ندارد و هر کس باید با مشورت پزشک خود در مورد مصرف آنها تصمیم بگیرد.
پیشنهاد مطالعه: در مقاله زیر دکتر جمشید شایانفر، به راههای درمانی علائم یائسگی در طب سنتی پرداخته است. مطالعه آن را به شما توصیه می کنیم : یائسگی و طب سنتی
عوارض یائسگی
با شروع یائسگی احتمال ایجاد بیمارهای قلبی در خانمها بیشتر میشود و همچنین در این زمان پوکی استخوان نیز آغاز میشود.
خانمها حتما باید در این دوران مرتب از بابت کنترل فشار خون ،کلسترول و قند خون چک آپ شوند . سالیانه ماموگرافی و سونوگرافی سینه انجام دهند.
در این زمان به علت کاهش سوخت و ساز بدن افراد در معرض چاقی هستند در نتیجه حتما باید تغییری در رژیم غذایی و میزان فعالیت خود بدهند.
انجام ورزشهای هوازی جهت کمک به سیستم قلب و عروق و تمرینات ورزشی با وزنه جهت کمک به وضعیت استخوانها هر دو توصیه میشود و هر دو به جلوگیری از افزایش وزن نیز کمک میکنند. حتی کسانی که در جوانی اهل ورزش نبوده اند الان زمان مناسب برای آغاز هست و هیچ وقت دیر نیست.
امروزه زنان نباید از شروع این دوران احساس ناراحتی کنند بلکه باید از آن به عنوان یک فرصت برای بازنگری زندگی با افکار مثبت و عشق به خود و پیدا کردن آنچه آنها را شاد میکند استفاده کند.
یائسگی زودرس
یائسگی زودرس معمولا در سن زیر 40 سال رخ میدهد. این یائسگی میتواند باعث مشکلات مانند پوکی استخوان، افسردگی، اختلال خواب در بانوان شود. البته در 2-3 درصد از بانوانی که زیر 40 سال یائسه شده اند امکان بازگشت پریود وجود دارد.
پیشنهاد مطالعه: در مقاله زیر دکتر احیا خان احمدی جزییات بیشتری از یائسگی زودرس را معرفی کرده است یائسگی زودرس
منبع:مقاله دکترکیانوش سودمند؛یائسگی
سوالات پزشکی درباره یائسگی
یائسگی زودرس معمولا در سن زیر 40 سال رخ میدهد. این یائسگی میتواند باعث مشکلات مانند پوکی استخوان، افسردگی، اختلال خواب در بانوان شود. البته در 2-3 درصد از بانوانی که زیر 40 سال یائسه شده اند امکان بازگشت پریود وجود دارد.
یائسگی طبیعی معمولا بهطور تدریجی ایجاد میشود و زمانی که فرد ۱۲ماه متوالی عادت نشده باشد به عنوان فرد یائسه تلقی میشود. علائمی همچون اختلال در قاعدگی، گرگرفتگی، اختلالات خواب و جنسی از علائم یائسگی است.
اگر به مدت 12 ماه متوالی پریود نشوید، یائسگی اتفاق افتاده است. در دوران قبل از آن که عادات فرد نامرتب میشود هنوز احتمال بارداری وجود دارد هر چند تخمک گذاری نامنظم است.
یائسگی و بیماری قلبی
بر اساس گزارش ایرنا نتیجه یک مطالعه نشان میدهد، به محض اینکه زنان پا به دوران یائسگی میگذارند، خطر بیماریهای قلبی شدیدتر میشود.
بر اساس این مطالعه، شریانها در دوران یائسگی حالت ارتجاعی خود را از دست میدهند و عملکرد قلب در پمپاژ خون مختل میشود
علاوه بر تغییرات هورمونی، عواملی مانند سایز دور کمر، فشار خون، سیگار، میزان فعالیت بدنی و استرسهای مالی نیز بر بیماریهای قلبی تاثیرگذارند. زنان باید از این موضوع آگاه باشند که یائسگی تاثیر مستقیمی بر سلامت قلب آنان دارد، بنابراین مراجعه به پزشک و در صورت نیاز هورموندرمانی، استفاده از داروی استاتین برای کاهش چربی، ورزش منظم و تبعیت از رژیم غذایی سالم در این دوران ضروری است.
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.