تنبلی تخمدان یا همان سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، نوعی اختلال در سیستم غدد درون ریز در سنین باروری در زنان است. پلی کیستیک به معنای کیست های زیاد در تخمدان است. در این سندروم کیسه های کوچک پر از مایع روی تخمدان ایجاد می‌شود
اگر مادر، خاله یا خواهرتان به این اختلال مبتلا است، ۵۰ درصد بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستید. ۸ تا ۱۳ درصد از زنان در سنین باروری (بین اواخر نوجوانی و یائسگی) مبتلا به تنبلی تخمدان هستند. علت دقیق سندرم تخمدان پلی کیستیک ناشناخته است. تشخیص زودهنگام و درمان، به همراه کاهش وزن می‌توانند شانس عوارض طولانی مدت مانند دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی را کاهش دهند.
این روزها متاسفانه تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان با توجه به سبک زندگی در خانم‌ها افزایش یافته است.
در صورتی که درباره تخمدان پلی کیستیک (تنبلی تخمدان) سوال دارید می‌توانید همین الان از بهترین پزشکان متخصص و فوق تخصص زنان سوال خود را بپرسید: پزشکان متخصص زنان در مدافون
تنبلی تخمدان و ناباروری
در سندرم تخمدان پلی کیستیک یا همان تنبلی تخمدان، تخمک گذاری نامنظم انجام می‌شود و به طبع آن، پریود هم نامنظم است. داروهای تحریک کننده تخمدان، کمک می‌کند که فعالیت تخمدان مرتب تر انجام شود. اما برای حل مشکل ناباروری به دلیل تنبلی تخمدان، حداقل باید یک سال از این داروها استفاده کرد تا تخمک گذاری مرتب شود.
علائم
برای تشخیص تنبلی تخمدان، حداقل دو مورد از سه مورد زیر باید وجود داشته باشد:
- عادت ماهیانه نامنظم یا پریود نشدن: شایع‌ترین علامت تخمدان پلی کیستیک، چرخه‌های قاعدگی با تعداد کمتر از حالت طبیعی، نامنظم ویا طولانی‌مدت است. برای مثال ممکن است شما کمتر از ۹ بار در سال قاعده شوید و بیش از ۳۵ روز بین دوره‌های قاعدگی فاصله باشد و میزان خونریزی در قاعدگی بسیار شدید شود.
- مشکلات هورمونی مثل افزایش سطح هورمون های مردانه (آندروژن) که با علائم فیزیکی مانند افزایش رشد موهای زائد در صورت و بدن (هیرسوتیسم)، جوش هورمونی (آکنه)، ریزش مو و طاسی با الگوی مردانه مشخص می‌شود؛
- یکی از علائم تنبلی تخمدان تغییرات در سونوگرافی می‌باشد (تخمدان ها بزرگ و حاوی فولیکول‌هایی متعدد میشوند).
نشانه‌ها
بیمار مبتلا به تنبلی تخمدان ممکن است این نشانه‌ها را داشته باشد.
- افزایش موهای زائد
- آکنه یا جوش بر روی صورت
- چرب شدن پوست صورت
- ریزش مو
- افزایش شوره سر
درمان
مهم‌ترین و بهترین راه برای درمان تنبلی تخمدان یا همان تخمدان پلی کیستیک تغییر و بهبود سبک زندگی است. برای داشتن یک سبک زندگی سالم این نکات را در نظر داشته باشید:
- مصرف غذاهای تازه، میوه‌ها، سبزی‌ها.
- عدم استفاده از مواد قندی، فست فودها و غذاهای چرب.
- ورزش و تحرک بدنی
- وزن مناسب و جلوگیری از چاقی
- مصرف پروتئین‌های کم چرب مثل گوشت، ماهی و مرغ، گوجه فرنگی، توت فرنگی، روغن زیتون و امگا ۳.
- خواب کافی و منظم و پرهیز از دیر خوابیدن
مراجعه به پزشک
در صورت وجود مشکل در پریود و یا مشاهده پریودهای نامنظم و تغییرات عمده در آن، برای بررسی مشکل تنبلی تخمدان به پزشک زنان مراجعه کنید. اگر به پزشک متخصص زنان و زایمان دسترسی ندارید در اپلیکیشن مدافون می‌توانید به صورت آنلاین با متخصص زنان مشورت کنید.
بهترین قرص برای درمان تخمدان پلی کیستیک
از قرص‌هایی مثل قرص‌های جلوگیری از بارداری، قرص‌های پروژسترون، متفرومین و یا قرص‌هایی که هورمون‌های مردانه را کاهش می‌دهند برای درمان تخمدان پلی کیستک استفاده می‌شود. این داروها استروژن و سایر هورمون‌هایی را ه تخمدان ها نمی سازند را می‌دهد. مصرف این داروها باید توسط پزشک تجویز شده باشد.
درمان تنبلی تخمدان در خانه
خوشبختانه درمان تنبلی تخمدان به میزان زیادی به خود بیمار و سبک زندگی او بستگی دارد. با رعایت این نکات می‌توانید تنبلی تخمدان را درمان کنید.
- ورزش کنید
- خواب مناسب داشته باشین
- مصرف دخانیات، الکل و کافئین را کم کنید.
- آب کافی مصرف کنید
- مدیتیشن کنید
تشخیص تخمدان پلی کیستیک
در صورت وجود علائم تنبلی تخمدان که گفته شد مانند پریودهای نامنظم، موهای زائد و…، آزمایش‌هایی جهت تعیین وضعیت هورمونی بیمار برای تشخیص بیماری انجام می‌شود. در سونوگرافی تخمدان هم اگر نمای تخمدان ها بزرگتر از حد معمول باشد و فولیکولهای ریزی در آن دیده شود، شک پزشک به تخمدان پلی کیستیک بیشتر می‌شود.
بنابراین اگر بیمار، دو تا از معیارهای گفته شده را داشته باشد، تشخیص تخمدان پلی کیستیک برای وی داده می‌شود.
درمان تخمدان پلی کیستیک
خوشبختانه درمان تخمدان پلی کیستیک، به دست خود بیمار است. برای درمان تنبلی تخمدان، بیمار باید موارد زیر را رعایت و اجرا کند:
- تحرک کافی
- ورزش مناسب
- رژیم غذایی صحیح
- کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن
در کنار این موارد، از قرص‌هایی مثل قرص‌های جلوگیری از بارداری، قرص‌های پروژسترون، متفرومین و یا قرص‌هایی که هورمون‌های مردانه را کاهش می‌دهند هم ممکن است برای بیمار استفاده شود. این داروها علائم بیماری را کاهش داده، عملکرد تخمدان ها را بهبود داده و قند خون را کنترل می‌کند.
در ویدئوی زیر دکتر فاطمه نیک پور متخصص زنان و زایمان در این خصوص بیشتر توضیح داده است.
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.