امروزه خونریزی بینی که به آن خون دماغ هم گفته می شود، امری شایع است. بسیاری از مردم بهخصوص کودکان کوچک تر و افراد مسن، گاهی خون دماغ می شوند. این مشکل شاید ترسناک به نظر برسد، اما در اغلب موارد مشکل جدی نبوده و قابل درمان است. در اصطلاح پزشکی به خونریزی بینی «اپیستاکسی» نیز گفته میشود. در ادامه این مقاله از مدافون، درباره علت خونریزی بینی و راههای درمان آن برای شما توضیح خواهیم داد. همراه مدافون باشید.
این مقاله توسط دکتر نسترن حوری مقدم تهیه شدهاست.
انواع خونریزی
در واقع دو نوع خونریزی بینی وجود دارد که در ادامه به معرفی آن ها خواهیم پرداخت:
خونریزی قدامی
داخل بینی با مخاط، نوعی بافت مرطوب و ظریف با تعداد زیادی عروق خونی نزدیک به سطح پوشیده شدهاست که حتی آسیب های جزیی به این بافت می تواند باعث خونریزی هایی شود که گاهی شدید هستند. این نوع خونریزی ها، خون دماغ قدامی نامیده می شود که رایج ترین نوع بوده و معمولا جدی نیست. خون دماغ های قدامی در جلوی بینی شروع می شود، جایی که مخاط بیشتر در دسترس بوده و خون از سوراخ های بینی بیرون می ریزد. این خونریزی معمولا از تیغه بینی که دیواره ای نازک بین دو طرف بینی است، بیرون میآید.
خونیزی خلفی
خونریزی عقبی بینی که نادرتر است میتواند علل جدیتری داشته باشد. این نوع خونریزی در انتهای مجرای بینی نزدیک به گلو شروع می شود. در خونریزی عقبی بینی، خون معمولا از یک شریان بزرگتر و عمیق تر آمده و ممکن است از طریق گلو یا حفره های بینی جریان یابد. کودکان کمتر این نوع از خونریزی بینی را تجربه می کنند. در صورتی که فردی مشکلاتی نظیر فشار خون بالا یا اختلال خونریزی داشته باشد، احتمال بیشتری برای تجربه این نوع خون دماغ دارد.
علت خونریزی بینی چیست؟
خونریزی بینی دلایل مختلفی دارد. درست است که خونریزی های نامتناوب و ناگهانی اغلب مشکلی جدی نمیباشند، اما اگر مرتبا دچار خونریزی بینی شدید، بهتر است سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
شما میتوانید سوال پزشکی خود را از دکتر آنلاین گوش و حلق و بینی مدافون به صورت متنی، تصویری و یا تلفنی بپرسید و در اسرع وقت پاسخ خود را دریافت کنید.
برخی از دلایل مهم خونریزی بینی عبارتند از:
- خشکی هوا
- فرو کردن شی خارجی در بینی
- حساسیت به مواد شیمیایی
- واکنش آلرژیک
- ضربه دیدن بینی
- عطسههای مکرر
- تمیز کردن بینی
- هوای سرد
- فشار خون بالا
- کج بودن تیغه اصلی یا وسط بینی
- مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند: آسپرین
- و جود تومور داخل بینی
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
- سرطان
- مصرف الکل و مواد مخدر
- بیماری کبدی
- سینوزیت
- کمبود کلسیم در بدن
چگونه دلیل خون دماغ شدن را تشخیص دهیم؟
درست است که در اغلب موارد خون دماغ شدن خطرناک نیست و ممکن است حاصل یک اتفاق جزئی باشد، اما چنانچه این اتفاق مرتبا برای شما تکرار شد بهتر است که به پزشک مراجعه نموده و با روش های تشخیصی، علت بروز خون دماغ خود را تشخیص دهید.
دکتر اینترنتی مدافون، همراه تمامی لحظه های شما
در برخی موارد پزشک از طریق معاینه ی فیزیکی میتواند علت را تشخیص دهد. با این حال، ممکن است پزشک برای بررسی دقیق تر و پیدا کردن علت خونریزی، از تست های تشخیصی استفاده نماید. از جمله ی این تست ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شمارش کامل خون (CBC) که نوعی آزمایش خون برای تشخیص اختلالات خونی است
- تست انعقاد خون (PTT) که نوعی آزمایش خون برای تعیین مدت زمان تشکیل لخته خون است
- آندوسکوپی بینی
- سی تی اسکن بینی
- عکس برداری با اشعه ایکس از صورت و بینی
راههای درمان خون دماغ شدن
اگر میزان خونریزی زیاد است توصیه میشود هرچه سریع تر به پزشک و یا اورژانس مراجعه نمایید. چرا که نوعی تکنیک پزشکی به نام سوزاندن مویرگ وجود دارد که باعث متوقف شدن خونریزی مداوم و متناوب میگردد. پزشک در این روش مویرگهای بینی را با استفاده از دستگاه گرمایشی یا نیترات نقره (ترکیب مخصوص برداشتن بافت) می سوزاند.
درمان فوری خون دماغ
اولین توصیه در صورت مشاهده خون دماغ، مراجعه به پزشک است. اما در برخی موارد با انجام نکات زیر میتوانید تا حد زیادی از خونریزی جلوگیری نمایید.
کارهایی که در زمان خون دماغ شدن باید فوری آن ها را انجام دهید عبارت اند از:
- زمانی که بینی شما شروع به خونریزی می کند، اگر در اثر ضربه یا تصادف نباشد اولین کاری که باید انجام دهید این است که صاف بنشینید.
- قسمت پایین بینی (قسمت نرم) را با انگشت اشاره و شصت خود ببندید.
- به آرامی از دهان نفس بکشید و چند دقیقه سر خود را عمودی نگه دارید تا خون دمغ متوقف شود.
- حوله ای را در آب خیلی سرد خیس کنید و روی تیغه بینی و پیشانی خود قرار دهید. می توانید از قالب یخ هم برای این کار استفاده کنید و یخ را داخل پلاستیک و سپس پارچه بپیچید.
- سیستم عصبی با انقباض عروق خونی واکنش نشان می دهد. می توانید این کار را رو ناحیه نرم بینی هم انجام دهید.
- یک توپ پنبه ای را در سرکه بخیسانید و داخل حفره بینی ببرید و بدون فشار ۵ دقیقه صبر کنید. اگر خونریزی ادامه پیدا کرد یک بار دیگر این کار را تکرار کنید. احساس سوزش در این روش کاملا طبیعی است.
- سرکه سیب می تواند دیواره عروق خونی آسیب دیده را که باعث خون دماغ شد اند، ترمیم کند. سرکه سیب یک درمان بسیار موثر و طبیعی برای توقف فوری خون دماغ است.
- آب نمک برای بند آوردن خون دمغ موثر است، می توانید سرم آب نمک از داروخانه تهیه کنید و با قطره چکان چند قطره سرم آب نمک داخل بینی بچکانید تا خونریزی بند بیاید. در عرض چند لحظه خون دماغتان بند می آید.
- سریعا فشار خون خود را کاهش دهید.
راه های پیشگیری از خونریزی بینی
برای پیشگیری از خون دماغ شدن:
- از دست کاری بینی خود اجتناب کنید.
- به آرامی بینی خود را فین کنید.
- از کشیدن سیگار خودداری کنید.
- در زمستان در صورتی که هوای محیط خشک است از یک دستگاه بخور (مرطوب کننده هوا) استفاده کنید.
- قبل از خواب مقدار کمی از ژل بینی یا وازلین داخل حفرههای بینی بمالید.
- به منظور جلوگیری از استنشاق مواد شیمیایی و سایر تحریک کنندهها از تجهیزات محافظتی استفاده کنید.
منبع: دکتر نسترن حوری مقدم، پزشک عمومی
این مقاله توسط تیم تحریریه مدافون تهیه شده است. مقالات این وب سایت پس از تهیه توسط پزشکان و روانشناسان بررسی و تایید می شود. با این حال به یاد داشته باشید که این مقالات صرفا جهت آگاهی و افزایش معلومات شما تهیه شده است.برای درمان حتما به توصیه و تجویز پزشک یا روانشناس خود عمل کنید.